De kop van Java is het minst bebouwde én meest besproken stukje Amsterdam. Dat roep ik zomaar. Gewoon. Omdat het klinkt en voelt als een feit. Zo komt nepnieuws ook de wereld in. Al zou dit zomaar waar kunnen zijn. Veelbesproken is het absoluut. Wij eilandbewoners zijn al gewend aan het stuk braakliggende grond aan ’t IJ. We laten er onze honden uit, halen een frisse neus en vermaken ons met een evenementje hier en een festivalletje daar. Een lege plek, bestemmingsloos en multifunctioneel. Een unicum op een unieke plaats. Durf ik ook zomaar te zeggen. Dat de grond een hoop centjes waard is, kunnen we eveneens zonder research aannemen. Met de enorm stijgende huren in de directe omgeving als gevolg van op marktwaarde gebaseerde vierkante-meterprijzen, is dit plekje met vrij uitzicht over ’t IJ ongetwijfeld onbetaalbaar. Voorstellen zat, maar niet één bijzonder genoeg om door de gemeentelijke ballotage te komen. Want een bijzondere plek verdient een bijzonder plan. En dus bleef de kop kaal.
Tot de fietsbrug naar Noord. Dit plan verandert de zaak. Niet wat betreft gepraat, want over de fietsbrug zijn we nog lang niet uitgesproken. Uitgesproken vóór of uitgesproken tegen. Vrij zeker is dat hij er komt. De bewoners van Java die straks in hun dure flat aan de Tosaristraat ‘luchtfietsers’ zien, bidden dat dit ontwerp het niet haalt. Ook de bewoners van de Sumatrakade die in de twee oostelijke varianten een ophaalbrug én een lift voor hun snufferd krijgen, zijn allesbehalve spekkoper. Zelfs de minister wil liever een tunnel, dus de discussie waait voorlopig nog niet over.
Maar er is ook goed nieuws. De kop blijft verder onbebouwd. Er komt een park. Een stadspark met internationale allure. Vergelijkbaar met Battery Park in New York. Al lijkt dat wat ambitieus gezien het postzegelformaat van de locatie. Het is een klein koppie namelijk. Iets meer dan twee hectare, vijfmaal kleiner dan het Amerikaanse voorbeeld van honderdduizend vierkante meter. Maar dat een parkje geweldig is op die plek, daarover is iedereen het eens. Het gemis aan groen in de buurt wordt eindelijk goedgemaakt. In 2025, dus even geduld nog. Bij de bebouwing van de eilanden vond de gemeente blauw nog ‘het nieuwe groen’. Anders gezegd: als je aan het water woont, heb je geen bomen of ander groen nodig. Deze óf óf-mentaliteit is twintig jaar later achterhaald. Nu wil het volk én én.
Maar niet alleen bewoners bevolken Amsterdam. We hebben ook nog toeristen. Te veel zelfs, klinkt het steeds luider. Amsterdam Pretpark, toegang gratis en 24/7 geopend. Aldus de populaire Facebookpagina ‘Amsterdam Pretpark’ waar bewoners volop ageren tegen massatoerisme in Amsterdam. Hier verscheen eind maart het nieuws over de mogelijke komst van een observation wheel op de kop van Java. De ‘Amsterdam Sky’, naar analogie van de London Eye. Weer een plan dat meelift op het succes van een andere wereldstad. Goed gejat is beter te verkopen dan zelfbedacht, slecht of niet. Een enorm reuzenrad dus, pal aan het IJ. Geen bebouwing en tóch een fantastisch uitzicht. Voor iedereen bereikbaar. En een goede manier om het toerisme te spreiden over de stad. Want het centrum is vol en spreiding is het nieuwe toverwoord.
Het nieuws ging als een lopend vuurtje de sociale media rond. Maar was het ook waar? Of was het een gevalletje nepnieuws? Een 1-aprilgrap misschien? Voor een geintje zat het wel bijzonder goed in elkaar: een vergunning voor een negentig meter hoog rad aangevraagd bij de gemeente. Mooie artist impressions van het rad vanuit de lucht, met heel Java-eiland en omgeving erop, en vanaf de grond, gesitueerd in het park-to-be. Plus een eigen bv, ondernemingsplan en website. Al blijkt de laatste bij een nadere blik nog in aanbouw.
Hoax, grap, nepnieuws of een serieus plan? Inmiddels is duidelijk dat het idee ‘echt’ is. Zelfs de financiering van 25 miljoen is al rond. Het rad zou eind volgend jaar al moeten ‘draaien’. Of het plan überhaupt haalbaar is, is een tweede. Het lijkt erop dat de gemeente de vergunning niet zal toewijzen. Op zich raar. Want de brug komt er wel en daar hebben bewoners heel wat meer last van. En zo gek is het concept nog niet. Een mini Eye aan ’t IJ. Past ook goed bij de Londense ontwikkelingen qua verhuur. Al zou ik persoonlijk kiezen voor een andere naam. ‘IJ-opener’ lijkt me wel een goede.
IJopener | Foto FaceMePLS/Flickr
