Nog een paar weken en de Watergraafsmeer rond de Bredeweg staat weer op z’n kop. Het Bredewegfestival viert op 26 en 27 april z’n veertigste verjaardag. Een groot volksfeest gewoon op straat tussen de huizen, een uniek gebeuren. Een grote Zeppelin met bijbehorende act zal het jubileumfeest een extra feestelijk tintje geven.
Door Jaap Kamerling | Beeld Annelies Buurman
Eén van de jaarlijks terugkerende hoogtepunten van het festival is de Opera op Straat op de Bredeweg. Dit keer kunnen we genieten van La Bohème van Puccini met als wel geestig gekozen ondertitel: Een Kerstvertelling. Wederom met medewerking van onder andere buurtgenoot het Nederlands Philharmonisch Orkest en jong talent van het Conservatorium Amsterdam. Vanuit heel de stad verzamelen zich weer duizenden operaliefhebbers en buurtbewoners rond dit sprookjesachtige gebeuren zo rond half tien als de schemering is ingevallen.
Diner en poëzie
Een paar uur tevoren hebben ze buiten op het Hogewegpleintje aan lange tafels als in de donkere Middeleeuwen rond de fontein aan het Queens Dinner kunnen aanzitten. Als je tenminste tijdig een toegangsbewijs hebt kunnen bemachtigen. De zaterdag ervoor staan de liefhebbers al in de rij voor een kaartje.

En op de zondag voor Koningsdag kunnen de liefhebbers van poëzie weer genieten van Poëzie onder de Lampenkap: een initiatief dat samen met de Linnaeus Boekhandel dit jaar voor de zesde maal wordt georganiseerd. Tegen het vallen van de duisternis lezen bekende dichters – Anna Enquist was er bijvoorbeeld vorig jaar – vanuit een klassieke fauteuil voor uit eigen werk. Het publiek trotseert op zelf meegebrachte klapstoeltjes zelfs de kou (vorig jaar 5 graden), de soms al stramme leden verwarmend met pluizige plaids, om dit unieke evenement mee te maken.
Vrijmarkt en veel meer
Op Koningsdag zelf is het één grote meltingpot van buurtbewoners en stedelingen, die op het carré van Hogeweg, Middenweg, Linnaeuskade en Linnaeusparkweg voortslenteren langs kramen, optredens, kleine neringdoenden en kinderen, die hun waren uitventen omdat dat op Koningsdag vrij en zonder vergunning kan. Een meisje, een oud wijsje spelend op haar viool met voor zich een bakje met duppies, een jochie tingelend op z’n gitaar, dat zichzelf begeleidt, een liedje van de Beatles prevelend. In fantasiekleding gehulde clowns, die zich op hoge stelten een weg banen tussen passanten, die ogen tekort komen. Er zijn ruim 60 optredens op podia, rondlopende bands en theateracts, er is kermis en sinds vorig jaar een ‘foodcourt’ op de kop van de Linnaeuskade met ruim 20 hippe foodbussen.

Behoud groen vieren
Het feest komt niet uit de koker van een of andere Oranjevereniging maar is in 1977 ontstaan vanuit een heus buurtprotest. De Bredeweg was opengebroken in dat jaar in verband met de aanleg van nieuwe riolering en daarna zou de groene middenberm opgeofferd worden aan het blikken monster van de auto: groen moest plaatsmaken voor parkeerplaatsen. De straatbewoners gruwden van dat gemeentelijk voornemen en een fel buurtprotest volgde. De Bredeweggers wonnen en de middenberm bleef groen. Dat moest gevierd worden en omdat je op Koninginnedag zonder vergunningen kon feesten werd 30 april geprikt als feestdag. Het feest groeide uit tot jaarlijkse traditie en werd later toch maar verschoven naar 27 april.
Lampenkap-team
En nu beleven we dus de veertigste editie van het feest, dat inmiddels met zijn 35.000 bezoekers per jaar één van de zes grootste trekpleisters op Koningsdag is geworden in de stad en beslist de meest gemoedelijke. Met Gay Pride en de Uitmarkt is het door de gemeente zelfs gewaardeerd als één van de grote evenementen in de stad. We spreken met Annelies Buurman, die al sinds 1993 in de buurt woont en drie jaar later actief werd in de voorbereiding van het feest. Ze is al bijna 20 jaar voorzitter en coördineert het hele gebeuren met geestdrift. ‘Het hele jaar door zijn we bezig met voorbereidingen,’ vertelt ze. ‘Het festival draait volledig op de inzet van vrijwilligers, zo’n 150 in getal. Het bestuur telt 12 koppen en daarnaast is een aantal commissies actief. Zo is er het Lampenkap-team, dat de aankleding van het festival verzorgt en straatlantarens versiert met vrolijke, kleurige lampenkappen, ontworpen door buurtbewoonster Gemma van den Broek.’ Laurent en Marijke van der Maesen, mede-oprichters van het festival en al 40 jaar actief in de organisatie, werden om hun verdiensten tot ereburger van de stad Amsterdam benoemd.

Het festivalgebied is in de loop der jaren steeds wat groter geworden. ‘Niet omdat het festival wilde groeien maar omdat de toeloop steeds groter wordt en er meer ruimte nodig is om alles veilig in goede banen te leiden. Dat komt doordat het feest zo uniek en gemoedelijk is, wars van commercie.’ De kramen op de Bredeweg zijn sinds een paar jaar verhuisd naar de Linnaeusparkweg om de Bredeweg te kunnen omdopen tot ’Theaterstraat’.
Dit jaar loopt het festivalterrein zelfs door tot de Archimedesweg vanwege de onveilige situatie die ontstond op de straten rondom het terrein bijvoorbeeld bij de kruising van de Arntzeniusweg en de Hogeweg. De nieuwe brouwerij/grand café Poesiat & Kater in het oude dierenasiel aan de Polderweg doet via een doorloop vanaf de kade ook mee met het festival met ’s ochtends een pianoconcert op het terras en ’s middags een bandje of een dj.
Financiering onder druk
De financiering van het festival staat wel onder druk. Met name de grote fondsen zijn steeds strenger. Een aantal buurtbewoners heeft daarom een stichting Vrienden van het Bredewegfestival opgericht om Festivalvrienden te werven: voor 50 euro kunnen buurtbewoners Festivalvriend worden.‘Maar we zijn natuurlijk blij met alle giften, groot of klein,’ benadrukt Annelies. ‘Voor Festivalvrienden doen we wat extra: ze mogen de generale repetitie van de Opera op Straat bijwonen, de speciale jubileumavond en de jaarlijkse borrel.’ Op de website van het festival kun je meer informatie vinden en geld doneren (bredewegfestival.nl/doneren). Ook is daar vanaf 30 maart het complete festivalprogramma te vinden.
‘We hebben er weer ontzettend veel zin in en hopen alle lezers van Dwars en oost-online op het festival te ontmoeten,’ besluit Annelies. We wensen de organisatie veel sterkte bij de laatste loodjes.