Hoe toegankelijk is de openbare ruimte voor senioren en mensen met een beperking? Pas als je de proef op de som neemt met een buurtschouw, zie je de knelpunten. Eind oktober lag de Indische Buurt onder de loep. De gemeente neemt de suggesties van de buurtschouwers mee in haar verbeterplannen.
Tekst Hella de Groot | Illustratie Winny Ros | IJopener
De term Age Friendly City zegt het al: Amsterdam wil een vriendelijke stad zijn voor álle leeftijden. ‘En wat voor ouderen goed is, is goed voor iedereen’, zegt Sanne van de Graaf (48), die de schouw namens Stadsdeel Oost en de GGD organiseert. Zij nodigde een flink aantal senioren uit de buurt uit, sommigen trotseerden inderdaad de kletterende regen. Ook Thijs Delisse (35), projectleider bij het gemeentelijk Ingenieursbureau, en een notuliste lopen mee. De schouw begint op het Makassarplein.
‘Wat mij opvalt’, zegt Aleida (62) die nog niet zo lang in de buurt woont, ‘bijna overal in de Indische Buurt lopen de straten schuin, er is een helling. In Zuidoost is alles recht.’
‘Mij valt het nog mee’, vindt Marnix (35) van Onbeperkt Oost, die zich verplaatst in een elektrische rolstoel. Recentelijk testte hij een aantal cafés in Oost op rolstoeltoegankelijkheid, dat was pas écht moeilijk.
Mehdi El Ghalbzouri (62), voorzitter van het Marokkaanse Ouderen Centrum, wijst op de bankjes langs de heg op het Makassarplein. ‘Het valt nauwelijks op dat dit bankjes zijn. Ze staan te laag. Voor ouderen is het ook heel moeilijk om hier weer uit op te staan. Voor mij ook, met mijn slechte rug…’ Wél fraai vinden de buurtschouwers de opstelling van de bankjes om de hoek van het Makassarplein, aan het begin van de Boeroestraat: op goede hoogte en uitnodigend.
Onveilig groen
Bron van ergernis zijn de losliggende stoeptegels en (in de Nias- en Javastraat) bomen waarvan de wortels de straattegels omhoog duwen en opzij, waardoor de stoep minder begaanbaar wordt. Thijs knikt.’ Losliggende stoeptegels kunnen worden gemeld bij de gemeente’, zegt hij. De bomen vallen buiten het kader van deze schouw, maar ze worden wel meegenomen in de herstructureringsplannen rond de Javastraat.
Smal vinden de buurtschouwers de stoep langs de parkeerplek bij de Niasstraat/Soembawastraat. ‘Je kunt er niet naast elkaar lopen’, merkt Marijke (62) op. ‘Voor mensen met een begeleider is dit heel krap.’ Naast de parkeerruimtes staan wat struikjes groen. ‘In het voorjaar prachtig’, vindt Mehdi. ‘Maar voor het verkeer is het onoverzichtelijk, voor voetgangers onveilig.’
Hellingbaan
Opvallend is dat de ene kant van de Soembawastraat hoger ligt dan de andere. De stoep is vrij breed, maar er mag volgens Marijke wel een apart en duidelijk gemarkeerd rollatorpad komen. ‘En daar ga jíj voor zorgen’, zegt ze met een twinkeling in haar ogen tegen Thijs.
Niemand is blij met de toegang tot het Flevopark vanaf het Kramatplantsoen (en het Javaplantsoen). De schouwers vinden het toegangstunneltje ronduit éng. Een spiegel en betere verlichting kunnen het veiligheidsgevoel al verbeteren. Alle schouwers vinden de trap onhandig die ze vanaf het Javaplantsoen moeten nemen om in het Flevopark te komen. Thijs heeft goed nieuws: de trap verdwijnt, er komt een hellingbaan van vier procent. Hij bedankt Marijke voor haar suggestie om een snelle en een langzame geleidebaan te bouwen. Fijn, vindt Joke (62). Ze wandelt graag in het Flevopark maar heeft soms moeite om er te komen. Met haar rollator moet ze zich nu tussen de fietsers begeven op die veel te smalle hellingbanen aan de zijkant van het pad.
Niet dwingen
‘Kijk, hier ga ik altijd met een boog omheen’, zegt Juliette als we bij de bestrating rondom de flat tegenover de Valentijnschool op het Javaplantsoen komen. De keien zijn te glad en dus niet stabiel genoeg voor de rollatorwieltjes van deze kranige tachtiger. Ook niet handig, met name voor mensen met een fysieke of visuele beperking: de grijze piramidepaaltjes aan de rand van de stoep. Kunnen die in een andere kleur zodat ze beter te onderscheiden zijn van de straatstenen?
Als de buurtschouwers bijna bij de Molukkenstraat zijn, zegt Aleida dat het voor veel senioren in het Flevohuis een enorm eind lopen is naar de winkels in de Molukkenstraat. Een buurtsuper in de leegstaande ruimte van Flevopoort zou een uitkomst zijn. Thijs is het met haar eens. ‘Maar’, zegt hij, ‘de gemeente kan supermarkten niet dwingen als zij geen exploitatiemogelijkheden zien. Tenzij we ze gaan subsidiëren en dat gaat te ver.’
Sanne bedankt de buurtschouwers voor hun verbetersuggesties. De schouw eindigt op het Javaplein bij de mooie ronde lage bank zonder leuningen.
