Op 23 september opent in Huize Frankendael de expositie The Image of a Private Collection . De tentoonstelling omvat fotowerken van onder anderen Elspeth Diederix, Misha de Ridder, August Sander en Jan Dibbets, alle afkomstig uit de privécollecties van kunstverzamelaars die zijn aangesloten zijn bij Young Collectors Circle. Huize Frankendael heeft altijd een warme band met de kunsten gehad, één van haar eerste bewoners was een verwoed verzamelaar…
Tekst Hella de Groot | Foto Elspeth Diederix / Young Collectors Circle
Om de drukte en de stank van de stad te ontvluchten verbleef kunstverzamelaar en mecenas Jan Gildemeester Jansz. (1644 –1699) in de zomermaanden in Huize Frankendael. De welvarende Amsterdammer wendde zijn (door zijn vader vergaarde) fortuin aan om een omvangrijke kunstcollectie aan te leggen met werken van Rembrandt, Hobbema, Rubens en Jan Steen – ook de prachtige zwaan van Jan Asselijn die nu in het Rijksmuseum hangt was ooit in zijn bezit. Daarnaast was Gildemeester mecenas voor schilders als Adriaan de Lelie. De topstukken uit zijn collectie bracht Jan Gildemeester Jansz. onder in een speciaal daartoe verworven pand aan de Herengracht, een kleinere selectie hing in Huize Frankendael. En deze maanden krijgen de schilderijen van vroeger, gezelschap van fotowerken van leden van Young Collectors Circle, een platform dat (beginnende) kunstverzamelaars wil informeren en inspireren.
Natuur
De natuur om Huize Frankendael krijgt een belangrijke rol, wist curator Julia Mullié (24) meteen toen zij werd uitgenodigd om de expositie samen te stellen. Julia Mullié, die zelf kunst verzamelt en geregeld gastspreker is op bijeenkomsten van Young Collectors Circle, selecteerde voor de gang naar de tuinkamer bijvoorbeeld een foto van Sanne Peper die de overweldigende natuur oproept, terwijl Misha de Ridder met Bergwald in een andere ruimte refereert aan de rust en schone lucht waar Jan Gildemeester in de zomermaanden behoefte aan gehad zal hebben. Maar zelfs in de tuinkamer boven – met fraai uitzicht over de tuin van Huize Frankendael – blijft de drukte van de stad voelbaar met urbane portretten van August Sander en Eva Besnyö.
‘Ecosysteem’
The Image of a Private Collection is de eerste expositie in Huize Frankendael waarbij werken van verschillende verzamelaars te zien zijn. Wat hen bindt is dat ze lid zijn van Young Collectors Circle, een initiatief van Nienke van der Wal (‘ik ben nog nét 39’), als freelance kunstadviseur werkzaam in de cultuursector. Van jongs af aan is kunst haar passie, maar om die passie om te zetten in een verzameling is een stap waar je wel wat praktische hulp bij kunt gebruiken, ondervond zij toen ze zelf begon met verzamelen. Een ‘crash course’ Verzamelen is standaard opgenomen in het programma van Young Collectors Circle, verder organiseert de vereniging bezoeken aan galeries, kunstenaarsateliers en kunstbeurzen. Het aankopen van werk van vooral jonge kunstenaars acht Nienke van der Wal essentieel voor wat zij het ‘ecosysteem van de kunsten’ noemt: ‘Jonge kunstenaars verwerven dankzij verzamelaars inkomen en bekendheid, lang voordat ze door kunstinstituten ontdekt worden. En een beginnend verzamelaar kan voor een relatief bescheiden bedrag een mooi werk verwerven. Er zijn veel kunstpareltjes te vinden, wij bieden met Young Collectors Circle een handreiking om ze te ontdekken.’
‘Je hoeft écht niet rijk te zijn om lid te zijn van Young Collectors Circle en ook niet piepjong’
Geen ballotage
Als een verzamelaar een werk koopt via een galerie, dan krijgt Young Collectors Circle daar geen commissie voor. Als organisatie is Young Collectors Circle onafhankelijk, de vereniging ‘leeft’ van de abonnementsgelden (95 euro jaarlijks per lid). De organisatie telt – twee jaar na haar oprichting – ruim vierhonderd leden met wekelijks een nieuwe aanmelding. De leden zijn overwegend vrouw, hoogopgeleid, tussen de dertig en veertig jaar, hetgeen schrijfster dezes tot de vraag brengt: ‘Is het mogelijk om lid te worden als je, pak ‘m beet, 51 bent en niet enorm rijk? ‘ ‘O, zeker!’ klinkt het hartelijk aan de andere kant van de lijn en Nienke vervolgt: ‘Je hoeft écht niet rijk te zijn om lid te zijn van Young Collectors Circle en ook niet piepjong. Dat ‘young’ in onze naam slaat vooral op het beginnen als verzamelaar. Er is geen ballotage en we eisen ook niet van leden dat ze kunst kopen, maar we voorzien wél specifiek in de behoefte aan kennis op verzamelgebied, daarin verschillen we van een kunstvereniging.’
De tentoonstelling bij Huize Frankendael ziet Nienke van der Wal als een mooie erkenning voor het werk van de kunstenaars en hun verzamelaars – en van Young Collectors Circle. De meeste verzamelaars reageerden enthousiast toen Nienke hen via de mail polste of ze een werk wilden afstaan voor de expositie, maar sommigen waren terughoudend: ‘De reden dat iemand een bepaald werk aanschaft is heel persoonlijk, niet iedereen wil dat delen.’
De wanden van Misha
Emma van der Minne (31) is één van die leden die enthousiast reageerde op het verzoek om werk uit te lenen voor de expositie. Ze staat voor de duur van de tentoonstelling twee werken af van Misha de Ridder, Falaise IV en X . ‘Ik ben erg benieuwd hoe het komt te hangen in een publieke ruimte als Huize Frankendael’, zegt Emma. In de lichte woonkamer van haar appartement in de Oosterparkbuurt hangen de twee fotowerken van Mischa de Ridder fraai complementair naast elkaar – niet boven maar náást de bank en ver buiten het zonlicht. De fotowerken tonen op bijna abstracte wijze delen van rotswanden, de één rood, de ander grijs. Emma was er verliefd op zodra ze het werk in de galerie zag. ‘Wat ik zo mooi vind van dat grijs…’ mijmert ze hardop, ‘het grijs van Mischa de Ridder ís niet grijs, er zit veel nuance en diepte in. Die wanden doen me denken aan de rotslandschappen waar ik doorheen loop als ik een bergwandeling maak, het voelt vertrouwd.’
De twee werken van De Ridder waren Emma’s eerste aankopen. Emma weet niet of ze echt een verzamelaar is, wel heeft ze inmiddels al meerdere werken van verschillende kunstenaars verworven. Daarbij put ze graag uit de kennis en ervaring die ze via Young Collectors Circle opdoet: ‘Als je een tafel wilt kopen ga je naar een meubelzaak, maar er is geen echte winkel voor als je kunst wilt kopen. Het barst in Amsterdam van de galeries, je weet alleen niet precies waar je moet beginnen.’ Interesse in kunst heeft de advocaat altijd gehad, maar met een fulltime baan is de tijd om gericht naar kunst te zoeken beperkt. Via een gallery tour van Young Collectors Circle gedurende Amsterdam Art Weekend bezocht ze galerie Juliette Jongma. Later ontdekte Emma via de website van deze galerie de Misha de Ridders. En de volgende aankoop staat alweer gepland. Haar ogen blijven hangen op de lege plek boven de bank. Er is ruimte en ze glimlacht.
Iedereen is welkom om de opening van de expositie The Image of a Private Collection bij te wonen op 23 september om 15.30 uur. De expositie duurt tot en met 2 december en is vrij toegankelijk. Op de zondag, om 12.00 uur start een rondleiding (gratis). In het kader van de expositie organiseert Huize Frankendael samen met Young Collectors Circle diverse activiteiten, ga naar de website www.huizefrankendael.nl/kunst
