Eyup Sultan wil respect en rechtvaardigheid

‘Het gaat niet om het bidden, maar om wat je doet.’ Dat is de overtuiging van Ibrahim Görmez van de Eyup Sultan. Daarom staat in het Turks-cultureel centrum de kantine open voor iedereen.

Door Mirjam Ringer | Beeld Gerard Valentijn

Levens-
beschouwingen
in Oost

Alle afleveringen

Weifelend open ik de deur van Eyup Sultan in de Transvaalbuurt. Dit gebouw heeft meerdere functies en biedt ook plaats aan een moskee.  Asim Han komt naar beneden om me te ontvangen. Samen met Ibrahim Görmez beantwoordt hij mijn vragen. Met trots vertellen zij wat dit Turks-cultureel centrum beoogt. Asim Han is bestuurslid van Eyup Sultan en speciaal belast met jeugdzaken. Net als bij andere godsdiensten is het hier ook niet vanzelfsprekend dat de jeugd nog naar de moskee komt. Volgens Reyhan Görmez is dat ook niet nodig: ‘Het gaat bij ons niet alleen om bidden, maar ook om wat je doet’. Hij vindt het belangrijker om de jeugd respect en een gevoel voor rechtvaardigheid mee te geven, dan om ze naar de gebedsdiensten te trekken.

Thuis voelen
Daarom gaan vooral de ruimten waar de cursussen worden gegeven de heren zeer aan het hart. Op onze sokken lopen de fotograaf en ik door de kantoor- en cursusruimten. We horen dat Görmez en Han heel blij zijn met de nieuwe computers, die vooral voor jongeren een hulpmiddel zijn om te leren. Er zijn hier ook cursussen die hen ondersteunen bij solliciteren, maar Görmez en Han willen de jongeren ook een sociale omgeving bieden. Ze hoeven niet naar de moskee, maar ze moeten zich hier thuis voelen. Op mijn vraag of de jongeren dan later nog wel religieus zullen blijven, antwoordt Görmez: ’Mensen hebben religie nodig. Het biedt ze rust. Allah heeft de mensen niet nodig, de mensen hebben Allah nodig. Religie is niet van ons, dat kunnen we aan Allah overlaten.’

Intercom
In de eigenlijke moskeeruimte krijgen we uitleg over de gebedstijden. Moslims bidden vijf maal per dag, maar niet iedereen kan daaraan voldoen. Het is lastig om daarvoor je werk te onderbreken of om, als je op school zit,  daarvoor de les uit te gaan. Daarom is het mogelijk om later op de dag je gebeden in te halen. In de ruimte is een mooie preekstoel waar vandaan, vooral op vrijdagmiddag, de imam zijn preek houdt. De imams die in deze moskee worden benoemd hebben altijd een academische opleiding genoten. In een andere ruimte kunnen de vrouwen het gebed en de preek volgen via een intercom.

Concessies
Op mijn vraag waarom er geen gebedsoproep vanaf een minaret plaatsvindt, antwoordt de heer Görmez dat dat geen religieuze verplichting is. Als ik via internet daar meer over probeer te vinden, begrijp ik dat er in de Nederlandse samenleving niet altijd positief op een islamitische gebedsoproep wordt gereageerd. Onze fotograaf vraagt zich verbaasd af waarom er dan wel zoveel kerkklokken klinken. ‘Om in harmonie met anderen te kunnen leven moet je soms concessies doen,’ zegt Görmez. ‘In Nederland moet je je aan de regels houden. Want Allah zegt in de Koran: Wat je aan mij schuldig bent moet je met mij bijleggen, maar wat je aan een ander mens schuldig bent, dat moet je met die ander zien goed te maken.’

Moskee wordt kantine
We nemen een kijkje bij de wasgelegenheid. Voor het gebed moeten moslims zich ritueel wassen. Dat geldt zowel voor de mannen als voor de vrouwen. De handen, onderarmen, gezicht en de voeten en de onderbenen worden nauwkeurig gewassen.

Tenslotte komen we in de kantine terecht. Een prachtige hoge ruimte, betegeld met tegels in heldere kleuren. Dit was vroeger de moskeeruimte, maar vanwege veiligheidsoverwegingen, wilden ze die niet meer aan de straatkant hebben. Nu kan iedereen van deze eetgelegenheid gebruik maken. Buurtbewoners kunnen gerust hier binnenlopen vinden Han en Görmez; iedereen is welkom.