‘Als de Haagse partijen bestaanszekerheid zo hoog in het vaandel hebben staan zouden zij de vaststelling van de gasprijs niet over moeten laten aan aan de energiebedrijven, de markt.’ Dat is de stellige overtuiging van Jeroen Koster van !WOON Oost.

Arie van Tol | Foto Rose Bartholomé

‘Veel Amsterdamse minima wonen in slecht geïsoleerde huizen en worden geconfronteerd met torenhoge naheffingen van de gasbedrijven, terwijl die bedrijven enorme winstcijfers presenteren. Aan de loketten van !WOON is de energiearmoede een veel voorkomend onderwerp.’ Het Amsterdamse cijfer: 11 % van de huishoudens heeft te maken met energiearmoede.

Rekeningen niet kunnen betalen is één facet van de veel te hoge stookkosten. Een ander is dat veel bewoners hierdoor minder stoken en vervolgens eerder onderhoudsklachten in hun woning krijgen, zoals schimmel. Verhuurders er toe aanzetten -goedschiks, maar uiteindelijk middels juridische procedures- iets aan de onderhoudsklachten te doen is één van de kerntaken van !Woon. Jeroen Koster is al heel lang actief bij !WOON.

‘Controversieel’

‘Ook aan de buitensporig hoge huren probeert !WOON iets te doen. Er lopen bijvoorbeeld rechtszaken tegen grote particuliere verhuurders die dan wel een acceptabele huur aanbieden, maar vervolgens verrassen met exorbitante servicekosten.’ Aan te hoge huren zelf kan !WOON niet heel veel doen op dit moment.

Een Haagse kwestie en daarmee zeker ook een belangrijk verkiezingsitem is het regulieren van de huren in de particuliere sector. Huurprijzen in het middensegment moeten in de toekomst net als sociale huren in overeenstemming zijn met een puntenstelsel. Particuliere verhuurders kunnen dan niet langer hun minimale ruimtes voor maximale prijzen verhuren. Of de behandeling van een wetsvoorstel hierover in de Kamer vóór of na de verkiezingen zal plaatsvinden is onduidelijk.

‘Als die wet er doorkomt zal !Woon ongetwijfeld veel extra werk krijgen: het helpen van huurders om hun verhuurder te houden aan die nieuwe wet. Een andere, minstens zo belangrijke verandering die in Den Haag wacht op invoering is het afschaffen van tijdelijke verhuurcontracten. Ook met die maatregel verbetert de positie van huurders.’

Kansloos

De situatie in de sociale huursector is al jaren uitzichtloos en daar lijkt niet direct enige verbetering op komst. Sociale corporatiewoningen die de afgelopen jaren vrijkwamen – in Amsterdam zo ongeveer 6000 per jaar – gingen naar voorrangskandidaten, doelgroepen en woningzoekenden met een urgentieverklaring. Ze bevestigen wat Jeroen Koster erover zegt: ‘Starters in de sociale sector hebben geen enkele kans op een woning momenteel.’

Verdienmodel

Nieuwe huurders in de vrije sector betalen gemiddeld € 1466,- per maand. Een aanzienlijk deel van de woningzoekenden -39%- is aangewezen op die snel groeiende sector. Andere cijfers in de meeste recente uitgave van De Staat van de Stad* bewijzen dat woningen primair verdienmodel zijn in plaats van broodnodige onderkomens voor Amsterdammers. Zo stagneert de nieuwbouw omdat het voor projectontwikkelaars momenteel minder lucratief is om te bouwen, vanwege de hogere rente, de dure grond en de schaarse arbeidsmarkt. Nieuwbouw in de sociale sector wordt bij projecten ook nog het meest uitgesteld, zoals in Amstelkwartier.

En wat te denken van officieel meer dan 10.000 leegstaande woningen (minimaal 2 jaar) in Amsterdam en de weifelende aanpak daarvan door de gemeente. Met het nog altijd toestaan van het verkopen van sociale huurwoningen door corporaties geeft ook de lokale overheid geen blijk van doortastendheid.

Nee, een stemadvies zal Jeroen Koster in zijn hoedanigheid van !Woon-medewerker niet geven, maar: ‘Dat een stem bij de verkiezingen veel kan uitmaken op het gebied van wonen is duidelijk.’

Meer info en cijfers
De Staat van de Stad Amsterdam XII 2022-2023 
Schaarste op de Amsterdamse woningmarkt 2022