‘Ze noemen me in Oost de computerdokter’

Yavuz Tona opende ruim twee jaar geleden Y-bug, Onderdelen en Reparatie in de Linnaeusstraat. Veel bewoners van Oost en ver daarbuiten hebben al geprofiteerd van zijn technische handigheid. ‘Oost doet me denken aan de plek in Oost-Turkije waar ik 43 jaar geleden geboren ben. Ik voel me hier thuis en mijn winkel heeft een sociale functie. Mensen komen spontaan binnenlopen voor een gezellig praatje.’

Tekst Wil Merkies | Beeld Dineke Rizzoli

Yavuz Tona lacht als ik hem vraag waarom hij de naam Y-bug bedacht voor zijn Onderdelen & Reparatiezaak aan de Linnaeusstraat 60. ‘Die vraag wordt me vaak gesteld. Omdat ik op IJburg woonde en daar ook mijn winkel wilde beginnen, vond ik dat een leuk idee. Maar veel mensen raadden me af om op IJburg een computerzaak te openen. Toen deze winkel ter overname werd aangeboden, heb ik de keus snel gemaakt om in de Linnaeusstraat onderdelen met computerreparatie te combineren. Een bug is een fout in een computerprogramma of in de hardware, zodat het niet goed werkt. Een bug is vrij vertaald naar het Nederlands een insect dat de allereerste computerstoring heeft veroorzaakt door kortsluiting. Ik vond dit een mooie woordspeling in een combinatie met Y, wat verwijst naar de eerste letter uit mijn voornaam. Hier noemen we het beestje bij de naam.’

De slanke, in een modern strak pak geklede Tona nam Y-bug ruim twee jaar geleden over van de vorige eigenaar. Dat dit een goede beslissing is geweest, straalt hij op deze vroege dinsdagmorgen ook uit. Vooraf had hij gewaarschuwd dat ons gesprek weleens onderbroken kon worden door klanten. Dit gebeurt al snel als een bewoonster uit de Watergraafsmeer binnenkomt met een stekkertje en de vraag hoe ze verbinding kan maken via haar Apple met de printer.

Tot haar grote opluchting weet Tona snel raad en begrijpt ze zijn heldere uitleg. ‘Ik ben heel blij met deze zaak zo dicht bij mijn huis. Als ik met iets ingewikkelds zit, kan ik hier altijd terecht.’ De bewoonster die liever anoniem wil blijven vertelt dat zij is gepensioneerd en jarenlang als directeur van de Sociale Dienst in voormalig stadsdeel Watergraafsmeer heeft gewerkt. ‘Het was een pittige en zware baan maar ik heb er heel fijn gewerkt. Ik ben weduwe en was getrouwd met een Egyptische man. Zelf ben ik van Italiaanse afkomst.’ Trots: ‘Ik kom uit Venetië.’

Ook na haar vertrek lopen er tijdens het gesprek nog bekende en nieuwe klanten binnen met vooral vragen over computerproblemen. Tona straalt: ‘Ze noemen me hier de computerdokter en dat voelt goed.’

Hij werd in de bergen van Oost-Turkije geboren, volgde de richting informatica van de opleiding elektrotechniek en ging na zijn schoolopleiding naar Istanbul. Daarna kwam hij in 1997 naar Nederland voor familiehereniging. In vlekkeloos Nederlands vertelt hij dat hij de taal snel en goed leerde op het Nova College in Amstelveen. In die stad heeft hij een paar jaar gewoond en gewerkt.

Hoe ging het met integreren en werken in Nederland?

‘Met integreren heb ik nooit moeite gehad, dat ging vanzelf en ik ontmoette veel aardige mensen. Het was natuurlijk heel gunstig dat ik niet vanuit het bergdorp waar ik ben geboren naar Nederland kwam, maar vanuit de grote stad Istanbul waar de mensen zo anders leven. Ik heb in Nederland van alles aangepakt en werkte als postbezorger en schoonmaker, bij een bloemenveiling, bij IBM en bij het Nationaal Instituut voor Kernfysica in het Science Park.’

Hoe kwam je terecht in de informatica?

De spraakzame Tona aarzelt voor het eerst in het gesprek. ‘Ik werd ziek en kwam via een reïntegratieproject terecht in de Computerloods aan het Steve Bikoplein. Daar had ik een goeie tijd en heb ik ook veel geleerd. Ik vind het erg dat de Computerloods kortgeleden is gesloten. Daar gebeurden prima dingen waar allerlei mensen net als ik veel aan hebben gehad. Ik hoop echt dat dit belangrijke project op een andere plek toch nog een vervolg krijgt.’

Terwijl Tona een man helpt met een bougie van zijn scooter die buiten staat, is er tijd om rond te kijken. Het valt op dat de zaak waar ik in het verleden mijn stofzuigerzakken kocht, met de nieuwe eigenaar een andere en voor klanten toegankelijker inrichting heeft gekregen. Wat ook opvalt is dat zoveel bewoners uit de buurt binnenlopen voor advies of een praatje, en niet altijd iets kopen uit het grote aanbod onderdelen en apparatuur.

Tona kijkt na het vertrek van de opgeluchte scooterrijder tevreden rond. ‘Sinds kort verkoop ik ook tweedehands apparatuur van wasmachines en stofzuigers en dat begint goed te lopen. Ik vind het leuk om mensen soms met de gekste vragen te adviseren. Dat leerde ik tijdens mijn opleiding. Ik ben altijd blij als een klant tevreden weggaat. Zoals kort geleden toen een dochter met haar demente moeder hier kwam en vroeg of ik de kapotte melkschuimer van haar moeder kon repareren. Ik ben er een kwartier mee bezig geweest en toen werkte de schuimer tot hun grote opluchting weer. Toen de dochter vroeg wat de reparatie kostte, zei een andere klant ‘een kopje koffie’.’

Tona glundert: ‘En wat denk je: de volgende dag kwam de dochter in de winkel met een thermosfles en schonk ze voor mij een kopje koffie in.’

Waarover gaan de meeste vragen?

‘Computervragen, maar stofzuigerzakken en onderdelen van apparaten verkoop ik het meest.’

Is de Linnaeusstraat een goede winkelstraat of heb je last van winkelcentrum Oostpoort?

‘Ik voel me gezegend met deze plek en heb met alle collega-winkeliers goed contact. Mijn klanten komen niet alleen uit Oost maar ook uit IJburg, West, Noord, Amstelveen en Uithoorn. Van Oostpoort hebben we hier geen last, we bijten elkaar niet. Ik heb een unieke positie in de buurt, vooral ook door mijn sociale functie.’

Bevalt het dat je in Oost woont en werkt?

‘Oost doet me denken aan Turkije waar ik ben geboren. Ik voel me helemaal thuis in deze wijk met zoveel verschillende mensen en culturen.’ Grinnikt: ‘Ook mooi dat hier veel beroemde mensen van de televisie wonen.’

Wat kan er nog beter?

‘De kruising van de Linnaeusstraat met de Polderweg is een ramp. Daar moet iets mee gebeuren. Dat is na de opening van Oostpoort niet goed geregeld en een groot probleem. Het moet echt anders.’ Wijst naar buiten: ‘Ik kijk de hele dag uit op die chaos van fietsers, scooters, auto’s en wandelaars.’

Y-bug, Linnaeusstraat 60 | www.y-bug.nl