Vier HvA-studenten hebben een shredder ontworpen, waarmee groente-, fruit- en tuinafval (GFT) gesnipperd aan wormen kan worden aangeboden. Het GFT-afval, afkomstig van buurtbewoners, wordt zo nog beter en sneller omgezet in compost. De shredder moet plaats krijgen in de eerste ondergrondse wormencontainer van Nederland. Deze staat in de Van der Meylaan in het Oostelijk Havengebied. Het is een initiatief van de Stichting Buurtcompost en de gemeente Amsterdam.
Door Lisette Wegener HVA
Gft-afval wordt in Amsterdam niet gescheiden van het restafval. Tegelijk bevat de Amsterdamse bodem weinig voedingsstoffen en is goede compost hard nodig. Sinds een paar jaar staan daarom in een aantal Amsterdamse wijken (bovengrondse) wormenhotels, waar buurtbewoners hun GFT-afval naartoe kunnen brengen. De wormen eten de schillen, theezakjes, koffieprut en andere plantaardige resten, en door hun gewoel en vertering ontstaat waardevolle compost.
Fatale temperaturen
Peter Jan Brouwer van Buurtcompost hield zich al langer bezig met wormenhotels, en merkte dat winterse temperaturen de wormen fataal werden. Wormen zijn erg gevoelig voor temperatuurschommelingen. Ook ligt de compostering bij kou nagenoeg stil (net als in een koelkast). De oplossing kwam plotseling tot Peter Jan Brouwer: het wormenhotel moet weer terug de grond in, waar wormen thuishoren. In samenwerking met de gemeente Amsterdam is dit idee uitgevoerd. Sinds vorige zomer heeft de Van der Meylaan de eerste ondergrondse wormencontainer van Nederland. Qua uiterlijk wijkt de compostcontainer niet veel af van de ‘gewone’ afvalcontainers op straat; de bewoner ziet de wormen niet zitten; die doen meters diep hun werk ongemerkt onder een afscheiding.
Shredder
Op dit moment kunnen zo’n 200 huishoudens hun GFT-afval kwijt in de ondergrondse wormencontainer. Dit aantal kan groter worden als de omlooptijd versnelt (van GFT-afval naar compost). Brouwer klopte aan bij het HvA Innovatielab aan met het vraagstuk hier iets voor te ontwerpen. Vier techniekstudenten van de opleiding Engineering, Design & Innovation (ED&I) hebben de afgelopen maanden een shredder ontwikkeld voor in de container. Want als het voedsel gedoseerd en fijngemalen in de bak valt, kunnen wormen dit beter eten, verteren en erdoorheen woelen. Dit versnelt de compostering.
Avocadopitten kraken
De shredder van de studenten is sinds vorige week af. Het prototype is uitgerust met stevige stalen bladen die in elkaar grijpen, zodat ook harde pitten van bijvoorbeeld avocado’s vermalen kunnen worden en kartonnen eierdoosjes en zaagsel. De wormen moeten namelijk de juiste mix hebben van GFT zoals bloemstelen en restjes sla (groen voer), en stugge en droge resten als karton (bruin voer) die langzaam verteren en voor een goede verluchting zorgen van de compost. De studenten gaan de shredder komende week testen voor de opdrachtgever. Als deze naar behoren functioneert, dan wil Brouwer ermee door en het apparaat in de toekomst ook aan andere wormenhotels toevoegen.
Meer studenten en onderzoekers betrokken
Aan het project van Buurtcompost werken meerdere studenten en onderzoekers van de hogeschool mee. Zo doen Toegepaste Psychologie-studenten onderzoek naar sociale binding in Amsterdamse buurten waar bewoners samen composteren met een wormenhotel.
Kwaliteit meten
Onderzoeker Kasper Lange ontwikkelt voor dit project een meetinstrument waarmee mensen zonder laboratoriumachtergrond eenvoudig de kwaliteit kunnen meten van de compost en het GFT-afval. Hij is onderzoeker bij het door de HvA geleide onderzoeksproject ‘RE-ORGANISE’. Hij brengt voor twee stadslandbouw-projecten in kaart hoe economische, sociale en ecologische waarde gecreëerd kan worden door kringlopen te sluiten. Wormencomposteerders worden hierbij gezien als een kansrijke oplossing.
