In drie stadsparken kunnen bewoners van Oost ruimte vinden in het groen. Stilte en rust zoeken ze er vooral, maar steeds vaker doorbreken evenementen die sfeer. Dat leidde tot heftige discussies met de gemeente en zelfs tot processen. Kleinschalige activiteiten horen wel bij een park, vinden de Vrienden van Oosterpark, Flevopark en Frankendael. Maar mensenmassa’s en geluidsexplosies, daar zijn parken niet voor bedoeld. Een rondgang langs de aantrekkelijkheden van de drie parken.

Door Arie van Tol | Beeld  Dineke Rizzoli en Hans Heigeert

Het grote grasveld van Park Frankendael is op deze zonnige, doordeweekse namiddag niet al te druk bezet, maar des te meer mensen zitten op de lange banken langs het asfaltpad en op bankjes elders. De ‘laagdrempelige horecavoorziening’ heeft afschuwelijke groene plastic zitelementen bij haar kar uitgestald. Daar zit niemand (meer?). In de peuterspeeltuin zijn nog enkele kinderen, etenstijd nadert. Natuurlijk is de ooievaar er, op de vertrouwde plek boven op de schoorsteen.

Frankendael

Veel jongeren met brommers of scooters houden zich op bij de banken langs de kleinere paden. Er hangt beslist geen dreigende of verveelde sfeer. In het oog springen ook de vele honden die door hun bazen uit de buurt, blijkbaar tussen werk en eten, worden uitgelaten.

Bij de Kas is het (nog?) uitgestorven, het blijft als duur restaurant een merkwaardige oase in een buurtpark. Op het terras en binnen bij Merkelbach is het gezelliger. Achter Huize Frankendael is er de Engelse tuin met de grootse Watergraafsmeerse banken. De kruidentuin wat verderop is ook karakteristiek. De bomen- en struikenpracht, het water en de dierlijke parkbewoners zijn het echte geschenk voor de stedelijke natuurliefhebber.

^{Pure Markt}
Vorig jaar bestonden de Vrienden van Frankendael 25 jaar. Ooit begonnen om nieuwbouw op een deel van het park te voorkomen, staat nu een verantwoord beheer voorop en het tegengaan van grote evenementen. Natuurlijk steunt de vereniging het Groenmanifest, ontstaan in het Parkenoverleg Amsterdam. Er zijn geregeld excursies, buurtbewoners gaan een dag per jaar samen wilgen snoeien en de landelijke Opschoondag is ook in Park Frankendael.

Een drukbezocht fenomeen is de Pure Markt: elke laatste zondag van de maand. De jaarlijkse opera was afgelopen keer Pique Dame van Tsjaikovski in het kader van het Holland Festival. Deze zomer is er nog één middelgroot evenement: op 2 september de afsluiting van de intreeweek van de UvA.

Oosterpark

De hekwerken op vele plekken in het gras kunnen moeilijk anders gezien worden dan als pijnlijke bewijzen van een niet geheel geslaagde opknapbeurt. De vaak negatieve publiciteit weerhoudt buurtbewoners er niet van hun geliefde park te bezoeken. Het is al dagen droog als op wederom een zonnige doordeweekse namiddag de enkelingen, de stelletjes en de groepjes zich gevleid hebben in het zowaar droge gras. Het is druk. Bij het pierenbadje wordt nog wat aarzelend het koude water uitgeprobeerd door de kleintjes en hun ouders.

In de muziektent walmt een barbecue. Over het brede pad van OLVG naar Muiderkerk gaan voetgangers, maar vooral gehaaste fietsers. Bij de nieuwe speelslinger in de grote zandbak zijn nog maar enkele kinderen en ouders te vinden. Veel minder honden zijn er hier en nauwelijks brommers of scooters, maar wel zijn er nog altijd de vele groepjes drankverslaafden. Problematisch kan hun aanwezigheid niet genoemd worden.

^{Afgescheiden militanten}
In februari 2013 is de vereniging Vrienden van het Oosterpark opgericht. De vereniging heeft regelmatig met stadsdeel en gemeente overlegd over met name de uitvoering van de Verdubbeling en het evenementenbeleid. Enkele leden vonden de vereniging te weinig kritisch en scheidden zich af. ‘Omsingeling Oosterpark’ had meer weg van een actiegroep en is inmiddels omgedoopt tot Herstel Oosterpark.

De komende zomer beleeft het Oosterpark enkele evenementen. Op 1 juli was er het Keti Koti Festival ter viering van de afschaffing van de slavernij – voorafgegaan op 30 juni door de herdenking bij het slavernijmonument. Het Roots Open Festival is twee dagen later op 3 juli (evenals Keti Koti van 12 tot 22 uur). Op 31 juli en 28 augustus zorgt Stichting SOIL van 12.30 tot 13.45 uur voor muziek & theater in de muziekkoepel.

Dat meester Chan van 10.00 tot 11.45 uur dagelijks T’ai Chi-lessen geeft bij de koepel, kan voorbijgangers moeilijk ontgaan zijn.

Flevopark

Op een vroegzomerse doordeweekse namiddag gunnen maar weinig buurtbewoners zich de tijd om te liggen in het gras of te zitten op een bankje in het Flevopark. Aan het water van het Nieuwe Diep geniet een grote groep van het weer en het weidse vergezicht. Bijna iedereen komt hier op de fiets naartoe. Jongleurs zijn hun kunstje aan het oefenen. En er lopen joggers voorbij, of zijn het hardlopers?

Hier aan de rand van Amsterdam zijn mensen actiever, zou een gemakkelijke conclusie kunnen zijn. Ook omdat iets verderop gezwommen wordt in het Flevoparkbad en aan de Valentijnkade Jeugdland aan het park grenst: het natuurspeelpark voor kleine en grote kinderen waar alles mag, van hutten bouwen tot fikkie stoken. Sinds de opknapbeurt van enkele jaren terug kent Jeugdland een enorme toeloop.

Ook in het park zelf is een onder de bomen verscholen speeltuin met meer gebruikelijke toestellen. Daar kun je ook iets drinken, net als bij ’t Nieuwe Diep, de romantische distilleerderij met proeflokaal midden in het park, ondergebracht in een oud gemaal.

^{Grote biodiversiteit}
Het initiatief voor de Vrienden van het Flevopark stamt uit voorjaar 2013. Omdat dit park aan de rand van de stad ligt, is het een rustig park met een grote biodiversiteit. Ook de naastgelegen Joodse Begraafplaats, die fungeert als broedkamer voor het park, draagt daaraan bij. Dat op 13 augustus voor de tweede keer het hiphopfestival Appelsap wordt gehouden in het Flevopark, is de Vrienden dan ook een gruwel. Het vieren van het 85-jarig bestaan van het park, in het weekend van 17 en 18 september, zal ongetwijfeld een heel andere toon meekrijgen. Op pagina 19 kunt u daarover lezen.

De websites van de vrienden van de parken
www.vriendenvanfrankendael.nl | www.vriendenvanhetoosterpark.nl | www.flevopark.nl