In 2002 werd de bouw afgerond van Park de Meer. Zes jaar daarvoor waren Ajax en stadion De Meer verdwenen uit de Watergraafsmeer. In zo’n 900 woningen, van heel duur tot goed betaalbaar, hebben bewoners zich genesteld in een groene en autoluwe omgeving. Schermen houden het geluid van de snelweg op afstand.
Door Arie van Tol en Hella de Groot | Beeld Gerard Valentijn en Arie van Tol
Het is een van die vele wijken waar je als Amsterdammer langsrijdt, maar nooit ingaat als je er niet iemand kent. Dan zie je alleen de drie langgerekte woonblokken aan de Middenweg. Met aan de andere kant het veel oudere gevelfront van Betondorp.
Wat voor de Amsterdammer geldt, geldt niet voor de toerist. Park de Meer mag zich juist steeds meer verheugen in de komst van bezoekers die geïnteresseerd zijn in de historie of de architectuur van de buurt. Wel speelt het zo goed als ontbreken van voorzieningen niet alleen de bewoner, maar ook de toerist parten.

Ajax tegen ADO
Op een van de vele mooie nazomerdagen slinger ik fietsend door de straten en over de bruggetjes van Park de Meer. Veel straatleven is er niet, de mensen zijn naar hun werk of leven binnen. Op een enkele plek buiten is iemand bezig met een onderhoudsklus. Door het ontbreken van winkels en scholen in deze kleine nieuwbouwwijk is het aantal passanten gering.
Nee, de dode materie is hier veel opvallender. De kleurrijke versierselen aan de gebouwen, de opvallende woontorens, eengezinswoningen en stadsvilla’s, de speeltoestellen verspreid over de wijk en de houten bruggetjes zijn meer dan een vluchtige blik waard. En dan al die namen van voetbalhelden en voetbalstadions. Het is bijna onmogelijk als voetbalfan niet in nostalgisch katzwijm te vallen. Ik was erbij, bij de 9-1 (of was het 9-0?) van Ajax tegen ADO. Ik stónd erbij, want toen had je nog staantribunes.
Als voetbalfan val je bijna vanzelf in nostalgisch katzwijm
Ik fiets in oostelijke richting, weg van de bebouwing, het groen in. Nieuw groen. Groen dat is aangelegd omdat alles anders moest tussen de snelweg en de wijk. Verbreding van de A10, nieuwe ontsluiting naar het sportpark, een nieuw fietspad, minder groen – maar dan wel origineel en vriendelijk aangelegd groen, met water, heuveltjes, brug en houten speeltoestellen. Het Voorlandpark is een prachtige plek om bijvoorbeeld je hond uit te laten. Of op een van de bankjes in het zonnetje verder te lezen in je boek.
Opvallende architectuur
Hoe bewoners hun Park de Meer ook waarderen qua woongenot, een kenmerkende wijkarchitectuur heeft het in ieder geval. ‘Het voormalige Ajax-complex is op milieuvriendelijke wijze bebouwd met woningen die liggen in een groene omgeving, waarbij de structuur van de wijk mede bepaald wordt door het aquatisch ecolint,’ zo heet het in de ambtelijke stukken.

Aan de Middenweg is de wijk afgeschermd met doorlopende bouwblokken die hun voordeuren aan de andere kant hebben, aan de Anfieldroad. Aan die straat zijn ook enkele maatschappelijke voorzieningen gevestigd, zoals het Buurtcentrum Park de Meer. In het midden van de wijk, tussen de Esplanade en Wembleylaan, staan drie woontorens van elk 29 meter hoog. Tussen de Esplanade en het Voorlandpark staan flats en eengezinswoningen in een groen en rustig, grotendeel autovrij gebied. De opvallendste architectuur is te vinden aan de noordzijde, het dichtst bij de sportvelden. Daar, aan de Stade de Colombes, staan grote vrijstaande villa’s en aaneengeschakelde woningen.
Voor Park de Meer en omgeving is in 2013 een nieuw bestemmingsplan gemaakt. Voor de wijk zelf was dat een formaliteit, want de wijk is klaar en veel ruimte voor bijvoorbeeld meer voorzieningen is er niet. Fysiek niet, maar ook niet vanwege de te geringe klandizie. Voor de omgeving was het een minder uitgemaakte zaak of er iets zou veranderen. De bebouwing uitbreiden naar de sportvelden is een serieuze optie geweest. Met het nieuwe bestemmingsplan is die optie voorlopig van de baan.