In de Groenmonitor van de Wageningen Universiteit wordt Amsterdam de minst groene stad van Nederland genoemd. Willen we de minst groene stad zijn of willen we dat veranderen?
Dick Feenstra | Dwars
Het gaat onveranderd slecht met onze insecten en mede daardoor ook met veel vogels en vleermuizen, reptielen en amfibieën. In de afgelopen 30 jaar verdween twee derde van de insecten, 54 procent van de nachtvlinders en 72 procent van de loopkevers. Van onze broedvogels is twee derde voor hun voedsel afhankelijk van insecten, zoals de gierzwaluw. Twintig jaar geleden vlogen er zwermen boven Betondorp en Park de Meer. Nu hoor je nog een enkele keer, gierzwaluwen hun kostje hoog in de lucht vergaren. Voor vleermuizen, kikkers, padden, salamanders en hagedissen zijn insecten het hoofdmenu. De insecten die het goed blijven doen zijn huisvliegen en kakkerlakken.
Geen koffie
Zonder bijen geen appels, peren, kersen, aardbeien en zelfs geen koffie. Ze zorgen voor de bestuiving van bijna alle wilde planten. In Nederland leven 360 soorten wilde bijen, waarvan de helft alleen nog maar in natuurgebieden voorkomt.
Wilde bijen zorgen voor 80% van de bestuiving, waardoor zaden en vruchten kunnen ontstaan. Het is voor de natuur, voor de mens, voor onze voedselvoorziening en voor onze economie van groot belang, dat de teruggang van insecten wordt gestopt. In geld uitgedrukt is het economisch belang van bijen wereldwijd iets tussen de 230 tot 570 miljard euro en in Nederland zou het om meer dan een miljard gaan.
Gif maakt veel kapot
Hoeveel balkons en vensterbanken hebben we in Oost, waar een bij of vlinder geen nectar kan vinden? Met potten maak je een eigen kruidentuintje, waar insecten wat aan hebben. Je hoeft alleen water te geven en te oogsten. Tijm, koriander, basilicum en marjolein, munt, salie, venkel, dille of citroenblad kun je nu zaaien of planten.
Zelfs op kleine schaal kun je iets voor bijen en vlinders doen. Plant een lavendelstruikje, een rozemarijn of een stokroos. Je kan bijenhotels plaatsen of zelf je groente gaan verbouwen en laten bestuiven door insecten. Je ruimt je tuin pas op als het voorjaar komt, want bijen overwinteren vaak en veel in holtes van dode planten.
Zelfs op kleine schaal kun je iets voor bijen en vlinders doen
En natuurlijk: gebruik nooit gif zoals onkruid-, mos-, algenverdelgers of pesticiden. Daar kunnen insecten niet tegen en die stoffen maken het leven in de bodem kapot. Dat leven bestaat dankzij schimmels en bacteriën. Die zorgen voor de afbraak van dode resten van planten en dieren. Hierdoor komen er voedingsstoffen in de bodem vrij, voor planten, struiken en bomen. Als het bodemleven verstoort wordt door gif, remt het de groei van planten en bomen. Hun conditie verzwakt en ze worden kwetsbaarder voor ziektes en vraat. Dus komen er minder bloemen, is er minder voedsel voor bijen, vliegen en vlinders en worden minder zaden en vruchten gevormd. Gif in de natuur maakt veel kapot.
Minst groene stad
Heb je een tuin, waar enkele tegels uit kunnen? Schep zo’n 30 cm zand weg (liefst tot een paar centimeter, boven zwarte grond) en gooi er dan potgrond in om bijenplanten in te zetten, zoals duizendschoon, margriet, Japanse kwee of sedum. Er zijn heel veel struiken en vaste planten, voor zonnige en schaduwplekken. Die vind je op nederlandzoemt.nl.
Heb je geen tuin, balkon of vensterbank en wel zin om de bij te helpen redden? Dan koop je een zakje zaden met insectenbloemen, je zoekt een perkje of wat grond waarop niets groeit, even omharken met een oude vork, zaden ruim strooien en je hebt een eigen bijen en vlindertuintje.
Amsterdam kan toch niet de minst groene stad van Nederland blijven?
