Renee Kelder: ‘Het is wel een beetje een aparte scene, die schrijverscene in Oost.’

In Oost wonen en werken veel kunstenaars van talloze disciplines. Anne-Mariken Raukema zoekt elke twee weken een kunstenaar op. Schrijfster Renee Kelder woont en werkt aan het Christiaan Huygensplein in de Watergraafsmeer.

 Anne-Mariken Raukema

Renee Kelder is de helft van De Schrijvende Zusjes, de andere helft is haar zus Eva. Sinds kort hebben ze een andere naam aangenomen: Kelder & Kelder. Renee is non-fictie auteur, ze debuteerde in 2014 met De parttime-junkie bij uitgeverij Prometheus. Een autobiografisch portret. Zes jaar lang was ze verslaafd aan ghb en mede hierdoor brak ze haar studie journalistiek in Utrecht af. De verslavingstijd betekende nauwelijks plezier. Haar oudere zus Eva spoorde haar aan te gaan schrijven, dat had ze immers als kind ook fijn gevonden. Dat werkte. Ze startte en voltooide de opleiding maatschappelijk werk en dienstverlening, werkte in de sector, en niemand kende er haar verslavingsachtergrond. Daarna volgde ze nog de studie humanistiek en kickte toen af.

Je woont en werkt in Oost. Waarom hier en hoe lang al?

‘Ik kwam veertien jaar geleden terecht op een piepklein kamertje in de Transvaalstraat. Bij toeval eigenlijk. Mijn toenmalige vriend kon al vrij snel een groot appartement op het Christiaan Huygensplein huren, wel 120 m2. Daar woon ik nu nog, inmiddels met andere vriend en kindje van anderhalf. Oost is de afgelopen jaren leuker geworden, levendiger. In West bijvoorbeeld, waar Eva een tijd woonde, zou ik nooit willen wonen.’

Wat is het grootste voordeel van Oost

‘Het is groen. Ik kan niet de hele dag zitten schrijven. Na een paar uur moet ik naar buiten, met of zonder hond. Park Frankendael, het Flevopark, het Darwinplantsoen, alles is op loopafstand. Je kunt alle kanten op.’

Wat kan er beter?

‘Ik schrijf veel in opdracht. Ik heb een jaar gewerkt aan een boek voor een makelaar in de Jordaan. Het gaat over de woningmarkt. Het frustreert haar dat ze geen woning meer vindt voor een politieagent. De helft van haar klanten zijn expats. Ze ziet gewone Amsterdammers vertrekken, mensen die nog omkijken naar hun behoeftige buurman of –vrouw. Ik vind dat aan die ontmenselijking snel een einde moet komen. Geld lijkt nog de enige waarde van belang…’

Ben je tevreden met je werkruimte?

‘Tja, ik had een heerlijke werkkamer thuis, licht, ruim, met uitzicht over de Middenweg. Maar die heeft mijn vriend, die musicus is, ingenomen en volgehangen met geluiddempend materiaal. Daarom zit ik veel hier, bij Ginger and Ale boven Albert Heijn. Hier voer ik coachingsgesprekken en werk hier soms aan een boek. Vroeger kon ik me afsluiten voor kindergeluiden, dat kan ik sinds ik moeder ben niet meer. ‘

Is er sprake van een cultureel klimaat?

‘Ja, zeker! Hier wonen veel schrijvers en musici. Het is wel een beetje een aparte scene, die schrijverscene in Oost. Alsof je eerder elkaars concurrent dan vriend bent. Met Eva heb ik dat alles niet, daarom ben ik ook zo blij met haar. Ze is niet alleen mijn zus en zakenpartner, maar ook mijn sparringpartner.’

Waar ben je momenteel mee bezig? 

‘Het boek over de makelaar in de Jordaan – Michèle de la Haye. Ze zit dertig jaar in het vak en wil op schrift stellen wat ze zag veranderen. Het zijn anekdotes, maar de alarmbel eronder klinkt het hardst. De woningmarkt is zo aan het veranderen… Het zegt veel over de mens. Wie eerder nog dacht zijn of haar huis te willen verkopen aan een gezin, kiest – als er een halve ton overheen wordt geboden – ook die aanvankelijke idealist eieren voor z’n geld. Geld doet veel met mensen. Het boek is een waarschuwing. Daarnaast voer ik veel schrijfcoachgesprekken. Ik haal er veel voldoening uit. Het zijn vaak net-gepensioneerde dames die graag leren en schrijvende weg vat krijgen op hun verleden. Het is mooi te zien dat het werkt, ze nemen afstand in plaats van dat ze gaat zitten sippen.‘

Heb je contact met andere kunstenaars?

‘Niet zo heel veel. Jaren geleden woonde ik in een huis met schrijfster Maartje Wortel en haar vriendin Marie. Zij waren echt altijd blij. Zelf was ik net van de verslaving af en merkte hoe vrolijk zij waren, ook al kwam er geen druppel alcohol aan te pas. Het was een schril contrast, waar ik ook veel van geleerd heb. Met Eva heb ik eigenlijk het meeste contact, ook nu ze is verhuisd naar Zunderdorp.’

Wie bewonder je?

‘Niet zozeer een persoon, maar het soort mensen dat echt open staat en oprecht iets nieuws wil leren. Een tijdje geleden solliciteerde ik naar een baan als humanistisch geestelijk verzorger. Tijdens het gesprek ben ik enorm geschrokken van de hardheid en het tijdgebrek. Zelfs voor stervensbegeleiding is geen tijd meer. Ik hoop oprecht dat ik uit zo’n wereld kan blijven, waar de druk zo hoog is en de menselijke maat aan het kortste eind trekt.’

 Waar ben je in je vak het meest trots op?

‘Dat ik vanuit het niets samen met Eva in vijf jaar tijd een goed lopend bedrijf heb opgezet, de Schrijvende Zusjes. We begonnen bij Gijsje Kooter en zijn daarna voor onszelf begonnen met schrijfcursussen. Deelnemers bleven maar terugkomen, maar elke keer weer een nieuwe cursus bedenken, dat is niet niks. Vandaar dat we met het coachen zijn begonnen, een-op-een, dat werkt vaak ook beter dan in een groep.‘

Wat is je grootste wens?

‘Dat ik dit leven gewoon wil voortzetten, als ZZP’er. Ben altijd wel bang dat het volgend jaar minder wordt, maar dat is nog steeds niet zo gebleken. Het zou fijn zijn als die criticus in me wat vaker zijn mond houdt…’

Tenslotte: wat wens je Oost toe? En Amsterdam?

‘Voor zowel Oost als de rest van de stad hoop ik dat de ontmenselijking niet doorzet. Je moet naar elkaar blijven om kijken. Ik wens dat Amsterdam niet nog verder in handen komt van investeerders. En dat huiseigenaren zich meer inspannen voor duurzaamheid. Wij hebben enkel glas en bij een bepaalde wind tocht het heel erg. We stoken dan eigenlijk voor niks. Dat is zonde en nergens goed voor.’

Check www.schrijfcursusvolgen.nl