Studio PANSA, de plek voor keramisten

In de tijd dat Lennard Houkes in Londen woonde, wist hij het al. Ik ga ooit ook een atelier opzetten in de vorm van Turning Earth Ceramics. En daar is hij nu op de KNSM-laan mee bezig: Studio PANSA. De ruimte van ongeveer 376 m² wordt een walhalla voor iedere keramist.

Tekst Lida Geers | Foto’s Lida Geers en Lennard Houkes | IJopener

Lennard maakte in de tijd dat hij in Londen woonde gebruik van de ruimte van Turning Earth Ceramics en was gecharmeerd van de opzet en de manier waarop iedereen daar werkt. ‘Je kunt lid worden van Turning Earth, waardoor je per week 15 uur in het grote atelier kan werken en gebruik kunt maken van alle aanwezige apparatuur. Daarnaast worden er heel veel cursussen gegeven, waardoor je je kennis kunt uitbreiden naar kunnen’, vertelt een enthousiaste Lennard in de tamelijk lege ruimte van de toekomstige Studio PANSA, die op 21 mei officieel de deuren heeft geopend.

Je kunt er draaien op een plek waar minstens tien draaischijven ter beschikking staan

Hijzelf is veel bezig geweest met keramiek en heeft ook regelmatig gewerkt in studio’s. ‘Vaak waren die aan de kleine kant, omdat een kunstenaar meestal maar een deel van zijn atelier beschikbaar stelt. Dat heb je in dit studiomodel helemaal niet, omdat het atelier speciaal voor keramisten is ingericht en het geen eigendom is van één bepaalde kunstenaar.’ Studio PANSA is de uiteindelijke optelsom van de diverse studio’s waar Lennard heeft gewerkt, dus van alles het beste. Er komen een lidmaatschapssysteem en veel cursussen. Bovendien komt er een winkel waarin keramiek van de leden verkocht kan worden en waar werk van gerenommeerde kunstenaars tentoon zal worden gesteld.

Alles is mogelijk
Op de vraag wat er zoal gedaan kan worden in Studio PANSA gaat Lennard er eens goed voor zitten, want dat is nogal wat. ‘Op de eerste plaats komt er een grote open ruimte met veel tafels waar vrije handgevormde objecten gemaakt kunnen worden. Er komt een aparte ruimte voor de cursussen. Je kunt er draaien op een plek waar minstens tien draaischijven ter beschikking staan. Voor mensen die graag mallen willen maken, komt ook een aparte ruimte. Vaak mag in een atelier voor keramiek geen gips worden gebruikt omdat dit bijna vloeken in de kerk is. Gips en klei, dat gaat niet samen. Er komt in de aparte glazuurruimte een spuitcabine, maar er kan ook gewoon met de kwast geglazuurd worden. Iedereen die in de studio werkt krijgt een eigen plank om zijn spullen op weg te zetten.’

Globaal is de ruimte al ingedeeld en wijst Lennard al pratend aan waar een en ander zich gaat afspelen. Maar… alleen de ovens, drie grote bakbeesten en één kleintje, voor proefjes en zo, zijn al prominent aanwezig. De planken voor de opbergruimten liggen klaar en hoeven ‘alleen’ nog maar in elkaar gezet te worden. Met een beetje fantasie kom je toch een heel eind om je voor te stellen hoe het gaat worden.

Het is verbazingwekkend hoe groot de ruimte is die Lennard van Loods 6 heeft gehuurd. Daar heeft eerst een kledingwinkel in gezeten, waarvan je eigenlijk geen idee had dat die zo groot was. Het belooft een goede combinatie te worden: Studio PANSA naast de mooie winkels die er al zijn. Volgens Lennard kan een beetje reuring in de tent geen kwaad. Het bestuur van Loods 6, dat over het verhuren van de winkelpanden gaat, moest wel worden overtuigd maar ging uiteindelijk overstag. Vooral omdat er naar verwachting hierdoor toch wel flink wat mensen uit de stad, maar ook van daarbuiten, naar de KNSM-laan zullen komen. Het is namelijk de enige plek in Amsterdam waar een dergelijke open studio is voor keramisten.

Beginner ook welkom
Als je wilt werken in Studio PANSA, zijn er verschillende opties. Je kunt kiezen voor wel of geen contract. Je kunt gewoon via een contract lid worden en iedere maand een bedrag betalen. De hoogte van het maandelijkse bedrag is afhankelijk van voor hoeveel maanden je een lidmaatschap wenst. Daarnaast kun je vooraf voor één of een aantal maanden betalen. Als je vooraf voor langere tijd betaalt, ben je het voordeligst uit. En als je de betaalde termijn wilt onderbreken, is daar geen bezwaar tegen. ‘Ik ben zelf heel erg reislustig, dus wil die ruimte voor de leden inbouwen.’ Het minimale aantal maanden is twee, omdat er altijd één maand opzegtermijn aan vastzit.

Het is zelfs mogelijk om tegen betaling één op één lessen te krijgen. De vraag wat duur of goedkoop is, heeft natuurlijk alles te maken met hoe vaak je per week naar het atelier gaat. Je bent vijftien uur per week welkom en de openingstijden zijn zo royaal, dat dit in principe geen punt moet zijn. Op de vraag of je ook als beginner mag starten of dat je professioneel moet zijn, wordt geantwoord dat het niet uitmaakt. ‘Je bent ook als beginner welkom. Dan is het wel raadzaam een beginnerscursus te volgen. Er is echter altijd een mentor aanwezig die je helpt als je vragen hebt. Een beginnerscursus is dus wat ons betreft niet verplicht.’

Het lidmaatschap heeft naast de 15 uur per week nog meer voordelen. Je werk wordt door technici die verstand van zaken hebben, tot 1240 °C gratis gestookt. Plus er zijn standaard verschillende glazuren beschikbaar die door de leden gebruikt mogen worden. Als je echter een bijzonder project hebt dat buiten het normale stoken valt, dan kan je hiervoor altijd een oven huren. De cursussen die gegeven worden staan los van het lidmaatschap en kunnen door iedereen die dat wil gevolgd worden. Er wordt gedacht aan zo’n zes cursussen per week. De cursussen worden steeds aangekondigd via de website, zodat mensen van buitenaf zich ook kunnen aanmelden. Lennard hoopt dat de openheid en de ruimte van de studio een soort samengaan van de leden teweegbrengen en dat ze mogelijk veel van elkaar zullen leren.

Check www.studiopansa.com