Sloop bedreigt opnieuw de lage flats tussen het Amstelstation en de Amstel. Voor de zogeheten Van der Kunbuurt liggen al heel lang ambitieuze Amsterdamse projectontwikkelaars op de loer. Want het is nog één van de weinige wijken in Oost waar bewoners in relatief goedkope woningen leven.
Door Arie van Tol | Beeld Eddy Ellert
De bewoners van de Van der Kunbuurt hebben zich tien jaar geleden fel verzet tegen sloop- en nieuwbouwplannen van gemeente, stadsdeel en woningbouwcorporatie. De woningen waren weliswaar niet best, maar dat was vooral een gevolg van achterstallig onderhoud. Uiteindelijk trokken de genoemde partijen hun plannen terug en de corporatie beloofde de panden allemaal een flinke opknapbeurt te geven.
Nationale infrastructuur
De buurt is gebouwd in 1950 en kent maar drie straten: de Weesperzijde, de Goudriaanstraat en daartussenin de Van der Kunstraat. Als opvolger van zijn chef Goudriaan speelde ingenieur Leopold van der Kun in de negentiende eeuw een belangrijke rol bij de aanleg van het spoortraject tussen Amsterdam en Utrecht. Bovendien stond hij aan het hoofd van Rijkswaterstaat. Een logische naamkeuze dus voor een wijkje tussen het spoor en de Amstel. Hij was een fel tegenstander van particulier initiatief bij de broodnodige infrastructuur voor Nederland omdat hij zag dat dergelijke initiatieven eerder de belangen van de ondernemers en geldschieters dienden dan de nationale belangen.
Te goedkoop
In de Van der Kunbuurt staan zes flats van vier woonverdiepingen in zogeheten strokenstructuur, met groen tussen de blokken. Veel woningen zijn inmiddels opgeknapt. Maar sloop dreigt toch weer. Maar in de zoektocht naar plek voor 50.000 extra woningen in Amsterdam is ook een ‘vlaggetje gezet’ in het noordelijke stukje ‘Amstelstation Amstelzijde’. In plaats van de ruim 200 kleinere, goedkopere woningen die er nu zijn kunnen er wel 1500 ruimere, veel duurdere appartementen worden teruggebouwd. En de hoogbouw sluit ook nog eens beter aan op die van de Omval, vindt men. Het gemeentedocument Koers 2025 geeft de plek duidelijk aan met rood.
Zoekgebied
Stadsdeel Oost heeft zich verzet tegen het aanwijzen van de Van der Kunbuurt als mogelijke ‘bouwsteen’. ‘Bouwkundig is sloop of renovatie van de bestaande woningen voorlopig absoluut niet nodig. De belangen van de huidige bewoners worden wel erg gemakkelijk veronachtzaamd, met nieuwe plannen maar ook met deze aanwijzing die voor nieuwe onrust zorgt.’ SP-wethouder Laurens Ivens reageert: ‘Helaas kan ik hier nog weinig over zeggen. Het is een zoekgebied voor Koers 2025, maar zijn nog helemaal geen concrete plannen. Zelf ben ik er nog helemaal niet van overtuigd dat sloop-nieuwbouw hier nodig zou moeten zijn. Corporatie, stadsdeel en ambtenaren brengen eerst mogelijkheden in kaart, voordat er ook maar iets gaat gebeuren. Er wonen daar mensen, dus laten we vooral niet overhaast handelen.’
Woningvermenigvuldiging
Van de gemeente komen ook andere geluiden dan die van Laurens Ivens. ‘In 2005 is afgesproken om de woningen nog minstens vijftien jaar te laten staan. Die termijn loopt bijna af.’ Het wachten is nu op concrete plannen. De bewoners is geen rust gegund, onzekerheid over hun woontoekomst is onvermijdelijk. Plannen kunnen er al binnen een jaar zijn, maar evengoed pas in 2026. Als buurt collectief protest aantekenen tegen de plannen voor woningvermenigvuldiging kan niet. De keuzes in Koers 2025 hebben nog geen formele status. En wie weet wordt over enkele jaren het verzet van de bewoners ondersteund door de SP als die weer in de oppositie zit.
