‘Para ile iman?n kimde oldu?u belli olmaz.’ Je kunt niet weten bij wie het geld is en bij wie het geloof is. Dit spreekwoord is van toepassing op veel mensen die de spreekuren van de Turkse Ouderenraad bezoeken. Aan het woord is Salih Türker, de voorzitter van de Turkse Ouderenraad. Hij vertelt gedreven over de activiteiten die de Turkse Ouderenraad voor Turkse ouderen organiseert.
Door Rose Bartholomé | Foto Turkse Ouderenraad
Salih Türker: ‘Je hebt vaak geen idee wat allemaal bij mensen speelt. Het spreekwoord betekent dat je niet weet wat in iemands hoofd omgaat. Laat je niet leiden door vooroordelen.’ De Turkse Ouderenraad is formeel opgericht in 1998 en organiseert kleinschalige, laagdrempelige activiteiten voor Turkse ouderen. De raad helpt mensen onder andere met het vertalen van brieven en het bellen naar instanties. Zij bieden mensen met een Turkse achtergrond een plek waar zij kunnen samenkomen. Dat schept verbondenheid. In het verleden vonden ze onderdak in een moskee, waar al snel niet genoeg plaats was. Ze vonden uiteindelijk onderdak in De Meevaart. Het gaat goed met de Turkse Ouderenraad. Een jaar geleden is ook in Amsterdam West een afdeling gekomen.
Uitgesproken neutraal
De Turkse Ouderenraad bereikt een divers samengestelde groep. Sommige leden zijn seculier en andere conservatief. Er komen vrouwen met en vrouwen zonder hoofddoek. Ze bereiken mensen die aan de buitenkant open zijn en van binnen traditioneel, of andersom. Verschillende groepen voelen zich er thuis. De Turkse Ouderenraad is namelijk uitgesproken neutraal en niet verbonden aan een religie of politieke richting. Salih Türker is tevens directeur van Diversiteitsland, een advies- en ondersteuningsorganisatie. Hij benadrukt dat iedereen kan meedoen.
Bezoek aan Tweede Kamer
De Turkse Ouderenraad organiseert spreekuren, voorlichting en ontmoetingsactiviteiten. Vorig jaar bezochten ze de Tweede Kamer. Bij de ingang ontstond grote hilariteit. De groep van tachtig oudere mensen moest zich een voor een legitimeren en door een detectiepoortje gaan. Toen die hobbel was genomen, werden zij rondgeleid door Nederlands Turkse Kamerleden, die uitlegden hoe het parlement werkt en welke onderwerpen speelden. Sommige ouderen grepen de kans aan om vragen te stellen over terugkeerregelingen.
Heimwee naar Nederland
De Turkse Ouderenraad organiseert over dit onderwerp elk jaar een voorlichtingsbijeenkomst. Veel ouderen willen zich voor hun laatste jaren opnieuw in Turkije vestigen. Vaak valt dat tegen. De kinderen en kleinkinderen wonen in Nederland. Salih: ‘In Turkije merken ze pas hoe Nederlands ze in de loop der jaren zijn geworden. Zij hebben hier veel meegemaakt waardoor ze zijn gevormd. Het gebeurt vaak dat als ze in Turkije zijn, ze heimwee naar Nederland krijgen.’
De Turkse Ouderenraad krijgt bij het houden van de spreekuren hulp van studenten van de Buurtwinkel voor Onderwijs, Onderzoek en Talentontwikkeling (BOOT). Studenten van de Hogeschool van Amsterdam geven juridisch advies. De meeste vragen liggen op het gebied van schulden, geldzaken en erfenissen.
Minicolleges
De Turkse Ouderenraad biedt activiteiten aan die mensen aanspreekt op hun vitaliteit. Zo organiseren zij een seniorencollege. Salih vertelt enthousiast over de eerste proef. Samen met enkele Nederlands Turkse studenten hebben ze minicolleges gegeven. In eerste instantie waren de ouderen gereserveerd. Toen zij hoorden dat het college zowel in het Nederlands als in het Turks werd gegeven, wilden ze graag meedoen.
In deze minicolleges leren ouderen en jongeren van elkaar en leren elkaar daardoor ook beter kennen en waarderen. Salih: ‘Een van de onderwerpen is taalvorming. Dat is een aansprekend onderwerp omdat men aan het Turks Nederlandse woorden toevoegt. Veel Turken gebruiken bijvoorbeeld voor ‘afstandsbediening’ niet het Turkse woord ‘kumanda’, maar een Nederlandse variant. Het zijn vaak woorden voor dingen die ze in Nederland hebben leren kennen.’
Tijdens de colleges werken zij in een ouderwetse schoolopstelling. Deze werkwijze spreekt ouderen aan. Ze willen graag de sfeer van de school voelen. Door deze colleges krijgen de mensen zelfvertrouwen. Zij voelen bevestiging van wat zij al weten. Ze zijn meer dan het stereotype van een Turkse oudere. Als afsluiting van de minicolleges krijgen zij een certificaat en een uitje naar de Openbare Bibliotheek met een voorstelling over het soefisme en dansende derwisjen.
Gedeelde geschiedenis
Een nieuw project van de Turkse Ouderenraad is dat de ouderen gaan schrijven voor het Geheugen van Oost. Verschillende mensen hebben hun persoonlijke geschiedenis in Oost al in het Turks verteld. Samen met vrijwilligers vertalen zij de verhalen in het Nederlands. Deze geschiedenissen zijn belangrijk voor de buurt. Hierdoor krijgen onze Nederlandse Turken een gezicht. Zij veranderen van een groep waarover je van alles uit het nieuws hoort naar individuen waarmee wij een gedeelde geschiedenis hebben: wonen in Amsterdam Oost.
Iedere dinsdag en vrijdagmiddag vanaf 13.45 uur kun je een kopje thee of koffie komen drinken in de Meevaart en kennismaken met deze groep bijzonder gewone buurtgenoten. Meer informatie www.turkseouderenraad.nl
