8 In april 2017 legde de Baskische Afscheidingsbeweging ETA de wapens neer en staakte alle activiteiten. In Vaderland beschrijft Fernando Aramburu, zelf Bask van origine, met veel compassie slachtoffers en daders van de jarenlange strijd.
Moedig boek over jarenlange strijd ETA
Centraal in het verhaal staan twee families. Bittori verliest haar man bij een aanslag door ETA, nadat hij vele jaren is afgeperst. Haar vriendin Miren is de moeder van de vermoedelijke dader die in de loop van het verhaal steeds verder radicaliseert. De aanslag betekent het einde van de vriendschap en beide vrouwen komen lijnrecht tegenover elkaar te staan. Bittori is niet langer welkom in haar geboortedorp en vertrekt om er na 20 jaar terug te keren. Ze is ziek en wil voordat ze sterft de ware toedracht weten van de moord op haar man. Ze weet Miren’s zoon uiteindelijk zo ver te krijgen dat hij haar in een brief vanuit de gevangenis de opheldering geeft die ze zo graag wil hebben.
Aramburu heeft met Vaderland een moedig boek geschreven waarin hij genuanceerd laat zien hoe de jarenlange strijd van ETA zich heeft ontwikkeld. Hij schetst een humaan beeld van een gemeenschap in de greep van politiek fanatisme. Anderzijds weet hij ook de schoonheid van Baskenland en de trots en het sterke loyaliteitsgevoel van de Basken te tonen.
Daders zijn in Vaderland niet alleen maar slecht en slachtoffers niet altijd even sympathiek. Uiteindelijk zijn het allemaal mensen met talenten en gebreken. Dat hij dit zo mooi weet neer te zetten, is volgens mij de kracht van het boek.
_____
Vaderland is geschreven door Fernando Aramburu,
vertaald door Hendrik Hutter
en verschijnt op 6 maart bij uitgeverij Wereldbibliotheek
Sharon Perlee is boekverkoper bij Java Bookshop Javastraat 145