ViiA is een uitzendbureau voor vrijwilligers. In heel Oost koppelt ViiA mensen met een hulpvraag aan mensen die willen helpen. Organisaties én buurtbewoners kunnen vacatures plaatsen. Vrijwilligerswerk is booming en ViiA groeit mee. Sinds eind vorig jaar op een nieuwe, eigen plek aan de Beukenweg.
Tekst Simone Slotboom | Foto’s Marcel de Cnock | IJopener
Directeur Nynke Ypenga verhuisde naar IJburg in een tijd dat er nog weinig sociale voorzieningen waren. Om dit gat te dichten startte ze in 2004 ViiA, wat stond voor: Vrijwillige inzet, informatie en Advies. De informatie- en adviesfunctie droeg ze in 2013, omgevormd tot een Loket Zorg en Samenleven, over aan de gemeente. Het coördinatiepunt vrijwilligers veranderde in 2011 in een uitzendbureau voor vrijwilligers. Drie jaar later bediende ViiA niet alleen de vrijwilligersmarkt op IJburg, maar in heel Amsterdam-Oost.
Groeiende vraag
De vraag naar vrijwilligers groeit. Bezuinigingen bij de overheid en een veranderde visie op eigen verantwoordelijkheid, zorg en welzijn dwingen burgers eerst in de directe omgeving te zoeken naar ondersteuning. De overheid helpt alleen daar waar het echt niet anders kan. Ook het aanbod neemt toe. Buurtinitiatieven, buurtplatforms en wijkondernemingen schieten als paddenstoelen uit de grond. Steeds meer bewoners zijn als vrijwilliger actief in hun buurt. De ‘dragende’ samenleving waarbij burgers meer en meer betrokken raken en de overheid meer en meer terugtreedt, is in opkomst. ViiA past bij deze maatschappelijke en politieke ontwikkeling. Door vraag en aanbod voor heel Oost samen te brengen, stimuleert het uitzendbureau vrijwillige inzet in de diverse buurten.
De ‘dragende’ samenleving met betrokken burgers en een terugtredende overheid is in opkomst
ViiA bemiddelt in allerlei soorten vrijwilligerswerk. Dit kan gaan om vriendschappelijk huisbezoek, begeleiding bij activiteiten, vervoer, klussen, boodschappen doen of administratief werk. Maar ook een vacature voor een redactielid bij IJopener Magazine kun je er vinden. Of voor een bestuursfunctie bij een vrijwilligersorganisatie of stichting. Niet iedere aanmelding komt in de databank van ViiA terecht. Voorwaarde is dat het werk ook voor de vrijwilliger interessant is. Een verzoek voor iemand die alleen het toilet komt schoonmaken, haalt de selectie bijvoorbeeld niet, knipoogt Nynke.
Op zoek naar talent
ViiA koppelt dus sterke bewoners aan bewoners en organisaties met een hulpvraag. Een goede match levert beide partijen iets op. De een de gewenste hulp en de ander bijvoorbeeld werkervaring, contact met buurtgenoten of gewoon een goed gevoel. Voor de vrijwilligerscoördinatoren van ViiA is een goed inzicht in de vraag aan beide kanten belangrijk. Daarvoor gaan ze op zoek naar de talenten en kracht van zowel de vrijwilliger als de hulpvrager. Hun werk is in dit opzicht anders dat dan van een regulier uitzendbureau. De financiële prikkel ontbreekt en een duurzame match ontstaat alleen als de vraag aan beide kanten gezien én ingevuld wordt.
De huidige trend van zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid neemt voorlopig niet af. Willen we de maatschappij leefbaar houden voor iedereen, dan zal de roep om mantelzorg en vrijwilligerswerk alleen maar toenemen. Bij ViiA zijn ze daar niet rouwig om. Zowel de medewerkers als de vrijwilligers doen hun werk met enthousiasme en zijn voorlopig niet van plan te stoppen.
Check www.viia.nl
Asja Brouwer – vrijwilliger bij de VoorleesExpress en Home-Start
‘Ik woon in de Indische Buurt en volg een opleiding tot relatiecoach. Verder werk ik als vrijwilliger bij de VoorleesExpress en ben deze maand ook begonnen als vrijwilliger bij Home-Start. Ik lees op het moment met twee jonge kinderen die een taalachterstand hebben. De VoorleesExpress organiseert dit. Bij Home-Start hoop ik zo snel mogelijk bij een gezin te beginnen dat ondersteuning nodig heeft. Ik verheug mij hier erg op omdat het heel goed aansluit bij mijn opleiding.
Werken als vrijwilliger geeft een goed gevoel. Het is fijn om belangeloos iets voor een ander te betekenen. Verder doe ik heel veel ervaring op. Toen ik voor het eerst bij mijn voorleeskind ging lezen, was die zo enthousiast dat hij van pure blijdschap vroeg: “Kom je morgen weer?” Het is belangrijk dat er vrijwilligers zijn. Er is zoveel hulp nodig en zonder vrijwilligers zou dit erg ingewikkeld worden. Ik denk dat het de maatschappij goed doet. Als ik een kind een beetje op weg kan helpen met z’n taal, heeft hij later betere kansen en kan hij misschien beter zijn weg vinden in de maatschappij. Dat kan alleen maar goed zijn. Hetzelfde geldt voor het begeleiden van een gezin, alleen al een luisterend oor kan verschil maken.’
Isabel Sol – vrijwilliger coördinator ViiA
‘Ik kwam via een uitzendbureau bij ViiA terecht. De klik was zo goed dat ik hier alweer bijna twee jaar werk. Vooral het opzetten van de nieuwe locatie en het aantrekken van jonger publiek vind ik erg leuk. Wat mij opvalt, is dat echt álle soorten mensen interesse hebben in het doen van vrijwilligerswerk. Voorwaarde is dat je iets aan kunt bieden dat past in hun sociale en werkleven. Door goed te luisteren en te kijken naar wat iemand kan, vinden we eigenlijk altijd wel iets.
Zo hebben we mensen die in de top van het bedrijfsleven hebben gewerkt op Europees niveau, en ook jonge mensen die net aan hun carrière beginnen, of mensen die al jaren in een burn-out zitten maar rustig weer iets willen opstarten. De leukste matches vind ik wanneer het echt twee kanten op werkt. Zo loopt er nu een match tussen een hulpvrager, een oudere man die al tijden in de troep leeft na een verhuizing, en een vrijwilliger die graag verft en iets wil doen. Zij hebben ook persoonlijk een klik en het sociale element is voor beiden minstens even belangrijk. Wie vrijwilliger is en wie hulpvrager, vervaagt in zo’n geval. Ik ben erg benieuwd of zij, wanneer de klus af is, contact houden. Ik verwacht van wel.’
Judith van Drie – vrijwilligers coördinator ViiA
‘Ik ben nu ruim een jaar vrijwilligerscoördinator bij ViiA. Sinds ik hier werk, valt het mij op hoeveel mooie projecten er binnen de eigen buurt zijn opgezet en hoeveel je als buurtbewoners voor elkaar kunt betekenen. Iedereen kan iets bijdragen en juist in deze tijd is die aandacht voor elkaar belangrijk en waardevol. ViiA kenmerkt zich onder andere door de persoonlijke intake. Tijdens de intake brengen we de kwaliteiten en krachten van een vrijwilliger naar voren. Samen kijken we naar passend vrijwilligerswerk dat daarbij aansluit.
We houden altijd een lijntje met de vrijwilliger. Zo bellen we na een aantal weken om te vragen hoe de kennismaking op locatie is gegaan. Daarnaast hebben we ook vrijwilligerscoaches die extra ondersteuning bieden of meedenken, mocht de vrijwilliger hier behoefte aan hebben. Doordat we veel samenwerken met allerlei verschillende organisaties en projecten in Oost, zit er voor elke vrijwilliger wel iets bij dat past.
Zo had ik onlangs een intake met een introverte jonge vrouw die meer sociale contacten wilde opdoen in haar nieuwe buurt. Ze kan heerlijk koken en wilde dat combineren met vrijwilligerswerk. Ik heb haar voorgesteld aan een kookclub voor vrouwen die de Nederlandse taal willen leren. Ze houdt er nu al veel nieuwe contacten en een nieuwe ervaring aan over. En de vrouwen zijn enorm dankbaar voor de extra hulp die zij biedt.’
Renske Pereira – vrijwilliger in een hospice
‘Toen ik vanwege ziekte niet kon werken en herstellende was van de behandelingen, besloot ik vrijwilligerswerk te gaan doen. Op de ViiA-website stond een vacature die er meteen uitsprong: iemand met liefde voor bloemen gezocht voor een hospice. Na een prettige, persoonlijke intake bij ViiA begon ik afgelopen december bij ZorgHerberg Oostpoort. Wie ongeneeslijk ziek is en de laatste fase van het leven ingaat, kan ervoor kiezen om hierheen te gaan. Elke vrijdagmiddag breng ik samen met een andere vrijwilliger verse bloemen. Het is fijn om met bloemen te werken, creatief bezig te zijn. Maar het is helemaal fijn om met iets relatief kleins mensen zo blij te maken. Elke keer weer merk ik hoezeer het gewaardeerd wordt: een persoonlijk boeketje, de fleurigheid, iets van kleur en natuur, de aandacht waarmee we het maken en brengen.
Soms zijn er speciale momenten van contact, waardevolle gesprekjes, waarbij ik even heel dichtbij iemand mag komen in deze kwetsbare fase in hun leven. Dat vind ik ontroerend en het maakt me dankbaar. De sfeer in de ZorgHerberg is warm, huiselijk, licht. Er wordt ook veel gelachen. Het is intensief maar ook echt een prettige plek, met heel betrokken professionals en vrijwilligers. Door het contact met de gasten van de ZorgHerberg leer ik aandachtiger kijken. Zo bracht ik laatst een boeketje voor naast het bed van een mevrouw. Ze was al erg verzwakt maar attendeerde me op een gele roos. Die vond ze prachtig, stralend. We hebben even samen gezeten en gekeken. Deze mevrouw was zo waardig, zo mooi aanwezig. Ik vond het een bijzonder moment. Zeker in deze tijden van bezuinigingen is vrijwilligerswerk enorm belangrijk. Net zo belangrijk en waardevol als betaald werk.’