Valt er wel iets te kiezen? Aan de hoeveelheid politieke partijen die meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen van Amsterdam ligt het in ieder geval niet. Maar is wat ze vinden wel onderscheidend.
Cliëntenbelang Amsterdam nodigde de partijen uit om hun standpunten te laten horen bij een viertal stellingen op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Het Manifest ‘Zelf doen, meedoen en kwaliteit!’ stond aan de basis van een debat in de kapel van Hotel Arena geleid door Kemal Rijken. De zaal was op dinsdag 20 februari gevuld met zo’n honderd belangstellenden.
Deelnemende politieke partijen waren D66, VVD, Groen Links, SP, CDA, PvdA, Partij van de Ouderen, Partij voor de Dieren, Piraten Partij, Bij1 Amsterdam, 50Plus en Carryonthemove.
In een entourage met veel mensen met een beperking in het publiek, en in de aanloop naar verkiezingen, verbaast het niet dat alle partijen de eerste stelling onderschreven. De gemeente moet meer doen voor een inclusieve stad door systematisch mensen met een beperking aan te nemen.
Alle partijen betogen dat er meer banen moeten komen, rechtsom of linksom. Alleen de VVD begint stoer: ‘De banen zijn er niet.’ Om even later toch evengoed te vinden dat de gemeente een verantwoordelijkheid heeft in deze. De linkse partijen zoeken de banen vooral bij de overheid. De PvdA wil een soort Melkertbanen terug.
Wat zeggen de politieke partijen over onderwerpen die belangrijk zijn voor Amsterdammers met een beperking, chronisch zieken, jongeren en hun ouders en mensen die merken dat ze een dagje ouder worden? En wat komt er overeen met het manifest van Cliëntebelang Amsterdam? We hebben het in de tabellen op een een rijtje gezet.
✔ Het onderwerp komt overeen met het punt uit het manifest. © Het onderwerp komt wel voor, maar is niet hetzelfde als het punt in het manifest. ✘ Het onderwerp staat niet in het verkiezingsprogramma.
VVD en D66 blijven hun hoop vestigen op ondernemingen wat banen betreft. Dat er goeie afspraken gemaakt moeten worden met het bedrijfsleven, daar is iedereen het wel over eens. 50Plus benadrukt dat organisaties er klaar voor moeten zijn, het niet te lichtvaardig moeten opvatten als zij mensen met een beperking een baan gunnen.
Uit het publiek komt de opmerking dat het niet alleen om functies in de uitvoering zou moeten gaan bij beleid, hoger gekwalificeerde mensen met een beperking krijgen ook te weinig kansen.
De gemeente moet Amsterdammers altijd betrekken bij aanpak van eenzaamheid. Ook de tweede stelling brengt geen grote verschillen aan het licht tussen de twaalf aanwezige partijen. Het CDA wil alle ouderen bezoeken. D66 vraagt zich af of een bewoner wel zit te wachten op een CDA’er aan de deur. Ja, er is ook humor in het debat.
Maar de al te gemakkelijke lokale statements overheersen: ‘We moeten luisteren naar de mensen’, ‘Ervaringsdeskundigen zijn heel belangrijk’, ‘Ogen en oren in de buurt zijn het minste’. Een opmerking over het opheffen van stadsdelen en het al jaren fors bezuinigen op de uitvoering op het terrein van zorg en welzijn krijgt helaas geen overtuigend weerwoord van verantwoordelijke partijen.
Groen Links profileert zich: eenzaamheid kan niet los gezien worden van ongelijkheid. De SP kan niet achterblijven: eenzaamheid heeft een maatschappelijke kant: de tanende solidariteit. En de Partij van de Ouderen benadrukt dat er al heel veel gebeurt, onder andere door de initiatieven van die partij in de huidige Raad.
Innovatieve oplossingen zijn zelfs in verkiezingstijd schaars bij politieke partijen. Het bouwen van levensbestendige woningen en het aanbrengen van voorzieningen kunnen toch moeilijk als de meest creatieve gedachte gekenschetst worden bij de derde stelling. De gemeente moet meer innovatieve oplossingen aanjagen, zodat kwetsbare Amsterdammers in hun buurt blijven wonen.
Iemand uit het publiek probeert een echt politiek item aan te snijden; hij vraagt aan de D66’er waarom ze geen 40, maar maar 30 procent sociale huurwoningen wil in de toekomst. Het antwoord aan het publiek blijft helaas uit, aan de bar is het veiliger.
Het gemeentelijke zorginkoopbeleid moet verbeteren door ervaringen van cliënten en mantelzorgers leidend te laten zijn. Bij de vierde stelling worden dan toch wat tegenstellingen duidelijk, al zijn ze verre van nieuw. De marktwerking is de schuld van veel ellende in de zorg volgens met name de SP en Groen Links. D66 geeft niet de markt de schuld, maar de bureaucratie. En de VVD suggereert dat de overheid de markt niet goed haar werk laat doen. Vertrouwde geluiden.
En de andere partijen zoeken naar waar zij precies hun positie in dit krachtenveld moeten zoeken. Misschien zien zij terecht af van grote woorden over marktwerking, aanbesteding en ‘kiezen is een groot recht’ (D66), want uiteindelijk gaat Amsterdam er maar mondjesmaat over. Den Haag bepaalt.
Kemal Rijken gaf een twaalftal politici alle in gelijke mate ruimte om enige kleur te geven aan hun partij. Een Manifest en een Wegwijzer geven de zwevende kiezer – maar ook degene die het al lang denkt te weten – nog extra stof ter overdenking.
Dat er naast cynisme en rellerige debatsferen aan het belang van een inhoudelijke debat recht is gedaan door Cliëntenbelang Amsterdam is een goeie zaak. Lokale politiek is te belangrijk om te (laten) verkwanselen.
