Iedereen kent het oude telefoongebouw op de hoek van de Middenweg en de Kamerlingh Onneslaan. Het is een horizontaal gebouw in sobere Amsterdamse School-stijl in bruin baksteen opgetrokken en met slechts twee bouwlagen. Dat gaat veranderen.
Jaap Kamerling | Foto Gerard Valentijn
Het telefoongebouw is gebouwd in 1924 door architect Boeken van Publieke Werken. Vroeger zat de ingang aan een straatje dat grenst aan de waterpartij van Park Frankendael. De telefoonfunctie van het gebouw is veel te ruim behuisd en wordt verplaatst naar een naastgelegen pandje. Het vrijwel lege gebouw is verkocht aan vastgoedbelegger J.H.F. Schopman, die er twee verdiepingen aan wil toevoegen. Op de begane grond wil beheerder AHAM commerciële functies huisvesten en op de eerste verdieping en daarboven 35 tot 40 huurappartementen, waarvan 11 in de sociale en middenhuursector.
Dakenspel
Het gebouw is geen monument maar heeft wel degelijk monumentale kenmerken. Aan de Kamerlingh Onneslaan valt de mooie horizontale gevelpartij op met aan de uiteinden torentjes met getande metselverbanden. Fraai is de monumentale hoofdingang met een sculpturale omlijsting van Hildo Krop, oorspronkelijk gemaakt voor een telefoongebouw aan Herengracht 295. Het gemetselde portiek heeft een natuurstenen latei.De ramen van het pand zijn onderverdeeld in kleine ruitjes stijl Amsterdamse School. Het toegangshek voor de oude hoofdingang langs het straatje heeft een smeedijzeren poort met ingemetselde steen met het wapen van Amsterdam. Vanuit het park valt aan de achterkant het afwisselende dakenspel en de mooie, hoge schoorsteen op.
Zichtlijnen vanuit park
De Vrienden van Frankendael volgen de plannen nauwlettend. Ze hebben vragen over de hoogte van de voorgestelde extra twee etages vanwege het zicht vanuit het park. Een etage extra zou al beter zijn. Erfgoedvereniging Heemschut is gematigd kritisch. Het gebouw bezit bijzondere details en is een markant pand op een mooie locatie. Heemschut wil er zeker van zijn, dat die details goed worden gerespecteerd. De dreigende aantasting zit hem volgens de erfgoedvereniging vooral in de nieuw geplande opbouw met twee extra lagen, hoewel volgens Heemschut de verstoring van de zichtlijnen vanuit het park slechts beperkt is.
De buurt wil reuring op deze plek
De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit is positief. De nieuwe eigenaar heeft verzekerd zorgvuldig om te gaan met de architectonisch waardevolle details. Zo zal bijvoorbeeld de mooie ingangspartij gerespecteerd worden en ook de bijzondere raampartijen. De Vrienden hebben al een eerste gesprek gehad met de architect en willen een vervolggesprek. Ook Heemschut wil het gesprek met de architect aangaan. Er is nog geen omgevingsvergunning aangevraagd. Pas als die is verleend, kunnen er eventueel bezwaren worden ingediend. Herbestemming van het gebouw is op zich onomstreden.
Levendige plint
Op een informatieavond gaven de buurtbewoners te kennen geen bezwaar te hebben met wat reuring op deze plek, die wat unheimisch is. De buurt wil levendige plinten en betrokken worden bij de invulling van de begane grond. Bijvoorbeeld een filmhuis of theatertje. Beheerder AHAM denkt meer aan een commerciële invulling en spreekt over functies als kantoor, dienstverlening of detailhandel overeenkomstig het bestemmingsplan.
De pijn zit hem vooral in de geplande hoogte. Er zijn twee opties volgens Tim van Schijndel van AHAM. ‘Ons bij voorbeeld volledig houden aan het bestemmingsplan, geen opbouw en dan ook geen woningen. Dat is economisch haalbaar. Of omwille van de woningnood en de levendigheid in het gebouw ook woningen realiseren. En om een gemengd woonprogramma te realiseren kan dat met een toevoeging van minimaal twee lagen’. Meer lagen zou volgens AHAM economisch nog aantrekkelijker zijn maar dat wil zij alles afgewogen hebbend niet. Van Schijndel vindt de volumeverhoudingen tussen bestaande bouw en opbouw evenwichtig en goed ingepast. De hoek van het park wordt mooi gemarkeerd. De meningen over het plan verschillen dus nog wel en de discussie gaat door.