Het was een vrolijk weerzien tussen Rens Veerman, Marjon Huibers, Erik Lambooy en Marjan Besemer, de vier oprichters van de Vereniging Flevoparkbad, tijdens de feestelijke jubileumavond 22 juni jl. ter gelegenheid van het tienjarig verenigingsbestaan. Aan de picknicktafels bij de horeca kijken ze met trots terug op wat er in die tien jaar is bereikt.
Michel van Dijk | Foto’s Wiebe de Wolf (portret) en Cees de Kuijer (achtergrond)
Je kunt het je niet meer voorstellen, maar in 2014, tien jaar geleden, dreigde er sluiting van het Flevoparkbad. Er waren te weinig bezoekers, de exploitatiekosten waren torenhoog, en de gemeente wist zich niet goed raad met wat er met het bad gebeuren moest. ‘Er was veel negatieve energie rond het voortbestaan van het Flevoparkbad’, herinnert Marjan Besemer zich. ‘Er was bijvoorbeeld chagrijn over de gemeente. Die zou meer moeten doen, was de teneur. Wij wilden daarin niet meegaan. We gingen er liever zelf voor zorgen dat er meer mensen naar het zwembad zouden komen.’
De vier oprichters leerden elkaar kennen tijdens een klankbordavond over het voortbestaan van het Flevoparkbad, een initiatief van een aantal zwembadgebruikers, de al langer bestaande belangenorganisatie Vrienden van het Flevoparkbad en de gemeente Amsterdam. Die was geschrokken van alle consternatie over mogelijke sluiting van het bad, herinnert Erik Lambooy zich. ‘De gemeente stelde die avond alle aanwezigen de vraag: “Jullie zeggen wat wij als gemeente moeten doen, maar wat kunnen jullie zelf bijdragen aan het voortbestaan van het bad?”’
Al snel bleek dat de oprichters die avond met hetzelfde idee rondliepen, namelijk: verruim de openingstijden van het Flevoparkbad. Marjan: ‘Onze boodschap was: geef ons de sleutel, dan doen wij om 6.30 uur de poort open. Mensen die tijdens kantooruren werken kunnen dan eveneens gebruik maken van het zwembad. Je bereikt hen niet met openingstijden van 10 – 17 uur. Erik vult aan: ‘Ons voorstel was: laat ons dat organiseren. Wij zorgen voor vrijwilligers die de begeleiding aan het bad doen. En alle bezoekers betalen netjes een toegangskaartje. Dat geld komt ten goede aan het zwembad.’
De gemeente ging na enige aarzeling akkoord met het voorstel. Vervolgens ging het bad eerst twee avonden en drie ochtenden open, later werd dat vier avonden en vijf ochtenden. Het betekende het begin van de vereniging Flevoparkbad, met de vier oprichters als eerste bestuurders. Erik: ‘Ons doel was dat er meer mensen naar het bad zouden komen. We wilden ze laten genieten van het mooiste buitenbad van Amsterdam.’Vervolgens moest er hard gewerkt worden. In één weekend werd de verenigingswebsite in elkaar gezet, Yvonne Kroese ontwierp het fraaie verenigingslogo, en oprichters en leden trokken Amsterdam-Oost in om te flyeren. Met een tweedehands lamineerapparaat maakten de bestuursleden zelf alle abonnementspasjes. Wat verder hielp, was dat Rens Veerman zijn ervaring deelde als oud-bestuurder van een vergelijkbare vereniging bij zwembad De Houtvaart in Haarlem. Marjan: ‘Na een half jaar zaten we op vijfhonderd leden. Het jaar daarna al op duizend leden. Dat kwam vooral door het optimisme en de enorme inzet van alle vrijwilligers. Verder kregen we veel gunstige publiciteit. Aafke Jochems, verenigingslid van het eerste uur, schreef stukjes op onze website en onze Facebookpagina, en zorgde voor positieve artikelen in Het Parool. Ook wijkkranten als De Brug, IJopener en Dwars door de Buurt schreven over ons. De belangstelling was groot.’
Marjon Huibers: ‘We hadden de wind mee. In 2015 ontving de vereniging bijvoorbeeld de Penning Sportraad 2015 van de Amsterdamse Sportraad, een stadsprijs voor succesvolle buurtinitiatieven op het gebied van sport. Erik: ‘En we dachten na hoe we het bad nóg aantrekkelijker konden maken voor bezoekers. Bijvoorbeeld door andere activiteiten te organiseren dan alleen zwemmen. Er kwamen yogalessen op het grasveld, studenten-zwemvereniging Spons kwam hier iedere donderdagavond zwemmen en we organiseerden samen met kanovereniging Zeeburg kajaklessen voor kinderen. We sleepten kleine kajaks naar het kinderbad zodat kinderen lekker in ondiep water konden spelen en oefenen.’
Ondertussen trainde Marjon vanuit haar bedrijf Swimfantastic de eerste vrijwilligersgroepen in Zwemmend Redden voor Zwembaden (ZRZ’ers). ‘Tegenwoordig staan er drie begeleiders langs het zwembad: een ZRZ’er, een EHBO’er en een derde vrijwilliger voor de extra ogen. In de eerste jaren was dat alleen een ZRZ’er en een EHBO’er.’
Zwemmend Redden voor Zwembaden
Het bijzondere was dat ook de mensen van de gemeente, zoals de badmeesters en de sporthalbeheerders, hieraan meededen. Erik: ‘Dat kwam doordat onze band met hen vanaf het begin goed was. Zij vonden het leuk dat wij dit deden, en wij vonden het leuk dat zij met ons meededen.’ Marjan Besemer: ‘De gemeente was blij met ons. Wat wij deden paste in haar visie op de participatiesamenleving. Burgers die zelf het heft in handen nemen, en de gemeente die hen daarbij kan ondersteunen.’
De tevredenheid van de gemeente bleek ook uit het bezoek van Eric van der Burg, toenmalig wethouder Sport, toen de vereniging haar lustrum vierde. Rens Veerman: ‘Van den Burg was fan van het Flevoparkbad. Het vijftigmeterbad mocht beslist niet verdwijnen, vond hij. Hij schrok er ook niet voor terug die dag zelf een duik in het zwembad te nemen.’
In al die jaren speelde steeds weer de discussie over de hoogte van het lidmaatschap. Marjan: ‘We zijn begonnen met een tientje, en dat is altijd zo gebleven. Soms vroegen we ons af of dat bedrag omhoog moest, maar dan vonden we toch weer van niet. Het zwembad moest voor iedereen betaalbaar blijven.’
Het bad voor iedereen behouden
Nee, niet alles is gelukt. De zwemtram, een tram versierd met afbeeldingen van zwemmers, met als eindhaltes de beide openluchtbaden Sloterparkbad en Flevoparkbad, is er niet gekomen. En de vereniging wist ook niet iedereen te bereiken. De Marokkaanse en Turkse Amsterdammers uit de Indische Buurt zijn tijdens het banenzwemmen bijvoorbeeld minder goed vertegenwoordigd. Marjon: ‘We hebben daar ons best voor gedaan, maar dat is niet gelukt. Toch ben ik niet teleurgesteld. We hebben met ons initiatief het bad voor iedereen weten te behouden. Ook voor al die kinderen en jongeren uit Oost die bij dertig graden het zwembad overspoelen. Dit is dé plek waar ze dan naartoe kunnen.’
Erik: ‘Ons doel was het Flevoparkbad openhouden. Om dat voor elkaar te krijgen heb je een stevige vereniging nodig, met veel leden. Pas dan heb je een stem. Volgens mij zitten we nu op 2600 leden. Dus die missie is gelukt.’ Marjan: ‘Ik herinner me dat ik in die dagen toen we begonnen buikpijn had als ik in het zwembad lag. Dan dacht ik: dit mag niet verdwijnen. Nu denk ik als ik in het zwembad lig: heerlijk, volgende week mag ik weer. Straks komt er zelfs een binnenbad en een doelgroepenbad bij, zodat kinderen hier zwemlessen kunnen krijgen. Dat hadden we niet durven dromen toen we tien jaar geleden aan dit avontuur begonnen.’
