Groen licht voor de renovatie van het Amsterdam Museum aan de Kalverstraat. De renovatie, die door deze uitspraak van de Raad van State nu daadwerkelijk doorgang zal vinden, moet de kracht van het eeuwenoude monument in balans brengen met alles wat noodzakelijk is voor een museum van nu en de toekomst. Het museum krijgt meer en veel betere ruimte voor collectie en publiek, wordt duurzamer en volledig toegankelijk.
Het ontwerp van Neutelings Riedijk Architecten is gebaseerd op meer ruimte voor collectie en publiek, toegankelijkheid, zichtbaarheid en verduurzaming. De kern van het ontwerp bestaat uit het maken van een ruim en multifunctioneel entreegebied, het creëren van een logische museale route en het toevoegen van nieuwe museumzalen. Het museum wordt daardoor een efficiënter, ruimer, flexibeler en duurzamer gebouw. Het ontwerp vergroot ook de herkenbaarheid en zichtbaarheid van het nieuwe Amsterdam museum.
In november 2022 verleende de gemeente Amsterdam de vergunning voor de renovatie van het Amsterdam Museum. Maar in juli 2023 begonnen de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad (VVAB) en Heemschut een beroepsprocedure tegen de vergunning. Het ging in deze rechtszaak vooral om de vraag of het college van burgemeester en wethouders een goede belangenafweging heeft gemaakt tussen het belang van Amsterdam Museum voor een verbouwing en aan de andere kant het belang van de monumentenzorg. Naar het oordeel van de Afdeling bestuursrechtspraak is dat het geval en verzet het monumentenbelang zich niet tegen de verlening van de vergunning.
De gemeente gaat nu verder met het aanbestedingsproces. De inzet is om de eerste werkzaamheden aan het gebouw in 2025 te starten. De gemeente neemt als eigenaar van het gebouw de kosten van de verbouwing van het casco voor haar rekening. Het Amsterdam Museum financiert door middel van fondsenwerving en sponsoring de inrichting van de vaste presentatie, tijdelijke programmering en publieke ruimtes. De Rijksoverheid draagt subsidie bij voor verduurzaming en onderhoud van het monument. Het gerenoveerde Amsterdam Museum zal naar verwachting in 2028 zijn deuren openen.
Het voormalige Burgerweeshuis is weliswaar de ideale locatie voor het museum, maar werd nooit gebouwd als museum. De beperkingen daarvan zijn problematisch en staan in de weg van een 21ste-eeuwse bezoekersbeleving. Het Amsterdam Museum ontvangt veel meer bezoekers dan het gebouw op dit moment aan kan. De niveauverschillen en de routing beperken de toegankelijkheid voor mensen met een fysieke beperking. Door de geringe zaalafmetingen is het onmogelijk om de diversiteit van stukken in de collectie te tonen. Grote topstukken zijn nu elders ondergebracht – zoals in de Amsterdam Museum-vleugel in het H’ART Museum – of blijven in depot.
De locatie in het hart van de historische binnenstad waarin het Amsterdam Museum al sinds 1975 is gevestigd en de rijke geschiedenis van het pand maken het voormalige Burgerweeshuis tot de ideale plek voor het stadsmuseum. Er huisde een klooster en later bijna vierhonderd jaar een weeshuis. Het Burgerweeshuis is een wezenlijk onderdeel van het verhaal van de stad en het museum en behoort tot de topstukken van de collectie. Met het behoud van het museum op deze locatie blijft het verhaal van de plek verteld en het Burgerweeshuis voor iedereen toegankelijk.
