Gierzwaluwwerkgroep Amsterdam verzorgt ook dit jaar op verschillende vrijdagavonden fietsexcursies in verschillende delen van de stad. Gisteren ging een grote groep belangstellenden mee door Oost en de Oostelijke binnenstand onder leiding van gierzwaluwexperts Frans en Gert. Door zijn gierende geluid in de lucht is de gierzwaluw een iconische Amsterdamse zomervogel. 

Arie Martijn Schenk

Voordat de fietstocht begint, vliegen er hoog door de lucht een paar Gierzwaluwen boven de Valckenierstraat. Onder deelnemers bevinden zich beginnende en ervaren vogelaars, maar ook vrijwilligers van de werkgroep die actief proberen de gierzwaluw als Amsterdamse broedvogel te behouden. Dit doen ze door de bestaande broedplaatsen te beschermen en honderden nestkasten op te hangen. Goed voorbeeld zijn de nestkasten in de Sarphatistraat waar de excursie de eerste stop maakt.

Na een interessante uitleg vertrekken de vogelliefhebbers richting de Mauritskade. ‘We fietsen veel door de stad om te kijken of er tijdens renovaties geen broedplekken plotseling verdwijnen’, zegt een vrijwilliger. Aan de bovenkant van het gebouw vliegen de gierenzwaluwen ondertussen in en uit. ‘Veel moderne daken zijn niet meer geschikt om nesten te maken’, merkt een ervaren vogelaar op. Het gebouw aan de Mauritskade staat in de steigers, maar het dak is goed bereikbaar omdat de steigers niet te hoog staan.

‘Gierzwaluwen zijn alleen in mei, juni en juli in het land om hier te broeden, de rest van het jaar zijn ze in Afrika’, vertelt een van de excursieleiders. De groep luistert aandachtig. Van alle vogels ter wereld brengt de gierzwaluw de meeste tijd vliegend door, ze slapen zelfs in de lucht. Ze kunnen 1000 kilometer per etmaal vliegen met snelheden van 120 km/uur. Een beginnende vogelaar is verrast dat er zo veel informatie over de gierzwaluw te vertellen is.

‘Het is half juli en de eerste jonge gierzwaluwen zijn al uitgevlogen en soms zie je een kopje van een jong nieuwsgierig uit een nest kijken’, vertelt vrijwilliger Evert van de gierzwaluwwerkgroep. ‘Over twee weken hoor je ze niet meer en vliegen ze terug naar Afrika.’

Daarna verplaatst de excursie zich naar de Plantage Kerkstraat, Henri Polakstraat en het Oostenburgereiland. Tussen het borrelende publiek op deze warme vrijdagavond kijken de vogelaars met hun verrekijkers richting in de richting van de daken. Verrast kijken de terrasbezoeker ook omhoog naar de langsvliegende vogels.

Tevreden rijden de deelnemers na tien uur weer naar huis en een aantal nestelt zich op een terras om nog na te praten over de fascinerende stadsvogel: De gierzwaluw.

Sinds 2013 laat de gemeente Amsterdam de nestplaatsen van gierzwaluwen in Amsterdam inventariseren en monitoren. De resultaten daarvan zijn te zien voor iedereen op de kaart van de gemeente.

Gierzwaluwwerkgroep Amsterdam spant zich in om de kennis over deze bijzondere vogel te verspreiden via voorlichtingsavonden en excursies.