41 Terwijl ik dit typ klettert de regen tegen mijn zolderraam, echt Kinderboekenweekweer. Het is ook weer om te verzanden in melancholie, maar ik heb een missie en geen tijd voor diepe overpeinzingen! De leesvaardigheid van de jeugd holt achteruit en dat heeft dermate desastreuze gevolgen voor de hele maatschappij, dat ik maar beter mijn hoosblikje pak en tegen de klippen op wat buiswater over het dolboord van dit zinkende schip schep, terug de oceaan in (ik ben nog niet helemaal uit mijn Moby Dick-fase).
Het hele ontleesverhaal is te complex om hier te behandelen, dat is ook niet aan mij, maar als je even bij de leesvaardigheid-als-schip-metafoor blijft, dan zie ik twee grote gaten in de romp: wat moeten die kinderen dan lezen? en: niet (voor)lezende ouders.
Katherine Rundell schreef het aanstekelijke pamflet Waarom je kinderboeken moet lezen, zelfs al ben je oud en wijs, voorzien van een even aanstekelijk voorwoord van kinderboekenambassadeur Manon Sikkel. Rundell (lees ook vooral haar boeken, die zijn echt tof) houdt een warm pleidooi voor jeugdliteratuur en legt uit waarom het goed is als volwassene af en toe een kinderboek te lezen, het laat je namelijk weer kind zijn en: het leert je weer hoe je ontvankelijk moet lezen. ‘Als je kinderboeken leest, krijg je de gelegenheid om weer als kind te lezen, om de weg terug te vinden naar de tijd toen nieuwe ontdekkingen dagelijkse kost waren en de wereld oneindig was, voor je verbeelding was bijgeschaafd en gefatsoeneerd, als betrof het de keuze van een toetje.’
Een bijkomend voordeel is dat je er een leuk gespreksonderwerp met je kind bij hebt, als je allebei hetzelfde boek hebt gelezen, of je kind kunt helpen bij het uitzoeken van een geschikt boek.
Goed. Maar wat kunnen die kinderen (en oude wijze mensen) dan zoal lezen? Nou, bijvoorbeeld: De lijst met dingen die niet zullen veranderen van Rebecca Stead. Het gaat over Bea, haar ouders zijn gescheiden, waardoor haar leven behoorlijk overhoopligt, maar gelukkig zijn er ook dingen die onveranderd blijven, zoals de onvoorwaardelijke liefde van haar ouders voor haar. Bea is een gevoelig maar oeroptimistisch meisje dat goed kan piekeren. Als haar vader gaat hertrouwen krijgt ze er een zus bij en daar verheugt ze zich buitensporig op. Maar is het wel zo makkelijk en zal de bruiloft alleen maar feestvreugde geven, of rakelt die ook problemen uit het verleden op?
De lijst met dingen die niet zullen veranderen is een warm, lief, grappig en wijs boek dat ik van begin tot eind met een snik in de borst heb gelezen. Ik zou het iedereen die met scheiding(en) te maken heeft (en dat is vrijwel iedereen) in de handen willen drukken, zowel kinderen als volwassenen. Het geeft zoveel inzicht en het is heilzamer dan menig zelfhulpboek over dat onderwerp (dit zeg ik voor de volwassenen). En ja, het doet waar literatuur zo goed in is: het vergroot je denkwereld en je empathisch vermogen. En nee, het is geen dramatisch ‘probleemboek’, het is grappig, herkenbaar en hoopvol. En hoop is en blijft de kurk waarop we drijven, ook al is het schip allang vergaan.
____
De lijst met dingen die niet zullen veranderen
is geschreven door Rebecca Stead en vertaald door Jenny de Jonge
en is verschenen bij Querido
Edith Vroon is boekverkoper bij Linnaeus Boekhandel, Middenweg 29.
