Oud Nieuws | 11 april 1990 | Door J. H. KRUIZINGA
Ruim een eeuw geleden beleefde de Watergraafsmeer de feestelijke opening van het eerste baanvak van de Gooische Stoomtram. De genodigden werden op 17 mei 1881 door twee versierde tramtreinen, elk van twee rijtuigen, vervoerd van Amsterdam naar de Diemerbrug en terug.
Op het stationsplein voor het Weesperpoortstation lag het beginpunt van de route, die voerde langs de spoorbaan achter de Vrolikstraat tot de Oetewalerweg (Linnaeusstraat). Het traject ging over de Tolbrug (Oetewalerbrug) naar de Middenweg, waarna bij het hoofdkantoor van de stoomtrammaatschappij – bij het huidige benzinestation – werd gestopt.
Verder liep de lijn door de Meer, langs de hofsteden ‘Frankendael’ en ‘Oud Roozenburg’ naar eindpunt Diemerbrug. Daar stond een tent waar de genodigden een eenvoudig drankje en liflafjes kregen. De toenmalige burgemeester van Diemen en Watergraafsmeer, A. L. van Tiemen, die tevens commissaris van de NV Gooische Stoomtram was, hield een gloedvolle toespraak, waarin hij het belang van een goede verbinding met het verre Gooi uiteenzette.
De volgende dag, 18 mei, werd de tramweg naar de Diemerbrug voor het publiek geopend. Dat was toen echt een sensatie, zo’n uitstapje in de gloednieuwe stoomtram, want er reden destijds in Amsterdam alleen maar paardentrams. Er werd een halfuurdienst gereden van ‘s morgens 7 uur tot 11 uur ‘s avonds. Als alles goed ging, werd de afstand van het Weesperpoortstation naar Oud-Rozenburg (vier kilometer, tegenover het huidige Ajax-stadion) in zestien minuten afgelegd.
De lijn bereikte op 2 juli 1881 Muiderberg en op 20 augustus Naarden. Met de opening van de lijn Naarden-Laren via Craailoo, met een aansluiting op de lijn Hilversum-Laren-Blaricum-Huizen op 15 april 1882, was de tramweg met een lengte van 37,5 kilometer voltooid.
De Gooische Stoomtram, die vanwege de vele aanrijdingen de ‘Gooische Moordenaar’ werd genoemd, heeft het tot 1939 uitgehouden. Zij werd op 15 oktober van dat jaar opgeheven en vervangen door twee autobusdiensten.
Lijn 9
Op 14 juli 1940 reed een gepavoiseerde lijn 9 van de Linnaeusstraat over de Middenweg tot aan de Kruislaan en op 15 september tot aan de Gaffelstraat in Betondorp. Lijn 9 was op 28 december 1903 ingesteld op de route Dam tot Oosterpark (Beukenweg). Hij werd op 9 oktober 1944 tijdelijk opgeheven en weer ingesteld op 18 juni 1945. Het huidige eindpunt, het kringspoor Ajax-stadion, dateert van 29 april 1948.
Daar vindt vandaag de onthulling van de Betondorptram plaats.
De tramrails voor het doortrekken van lijn 9 naar Diemen liggen al klaar. Daar vindt de tram met het groene aanduidingsbord zijn einde, want van het doortrekken naar Bussum of Hilversum, zoals de Gooise deed, zal voorlopig niets komen.
Bron Het Parool
Foto Helge Lippe – Geheugen van Oost
