Ze hebben namen als Shamsa, Ghalia, Kassahun, Fatou Abou en ze komen op vrijdag samen om in het Nederlands te praten over zaken die hen bezighouden. Een van die onderwerpen was de afgelopen tijd religieuze achtergronden. Om die ook zichtbaar te maken, verzamelden zij een aantal gebedssnoeren. In Post Oost is daar nu hun tentoonstelling Snoer en Symbool te zien.
Levensbeschouwingen | Mirjam Ringer | Foto Frank Schoevaart | Alle afleveringen →
In de Nederlandse praatgroep in Post Oost vertelt iedereen hoe het thuis in Oost gaat, maar ook hoe het ‘bij ons’ in het land van oorsprong is. Yuwarath, een kleine stille vrouw uit Thailand, heeft een grootvader die voor ieder kleinkind een armbandje heeft gemaakt. Ze vertelt erover op een vrijdag. Er zitten vijf kralen aan: drie kralen als symbool voor de Bpeddha en een kraal voor de vader en een voor de moeder. Ze zegt hierover: ‘Ik heb heel veel heimwee en door het armbandje word ik weer rustig, het geeft troost.’ Voor Kenrick uit Suriname ligt het heel anders: ‘Mijn geloof zit in mijn hart. Voor mij is geloof zweverig, juist niet tastbaar, ik vind het wel mooi, die kralensnoeren, maar mijn geloof is universeel. God is onzichtbaar, transparant, mystiek.’ Verschillen in gebruiken kunnen snel tot conflicten leiden maar deze praatgroep heeft het liever over de overeenkomsten.
Spiritueel souvenir
Veel deelnemers komen uit islamitische landen, zoals Somalië, Guinee Conakry en Marokko. Voor moslims is een tasbih heel gebruikelijk. Na het gebed wordt de tasbih nog gebruikt om de moslim te herinneren aan dankbaarheid jegens Allah en om te benadrukken dat eventuele fouten niet met opzet zijn gemaakt, dus om vergiffenis te vragen. De tasbih heeft meestal 99 kralen, net zoveel als de namen van Allah. Ook tasbihs met andere aantallen kralen komen voor. Turkse tasbih’s hebben kleinere kralen. In Iran kent de sjiitische bevolking wel de tasbih, maar worden ze vooral als souvenir gekocht, bijvoorbeeld na een bezoek aan Kerbala. Daar liggen islamitische martelaren begraven, waardoor de aarde waaruit de kralen gemaakt worden bijzondere spirituele waarde heeft.
Gezegende doek
Uit het christendom kennen we de rozenkrans of paternoster met zes grote en 53 kleine kralen als hulpmiddel bij het rozenkransgebed. Volgens de een bestaat het gebed uit 15x het Onze Vader en 150x het Weesgegroet. Daarvoor wordt de ketting driemaal doorlopen. Volgens de ander is een rozenhoedje voldoende. Dat wil zeggen eenmaal alle kralen langs. Ook in de christelijk-orthodoxe kerken wordt een kralenketting gebruikt om het aantal keren dat je het Onze Vader bidt bij te houden. In de tradities van deze kerken bestaat de ketting uit 33 kralen die de jaren van het leven van Christus symboliseren. Mario uit Bulgarije vertelt dat zijn ouders naar Nederland komen om hem zo’n snoer te brengen. Hij vertelt ook over zijn icoon, die hij over een doek heen hangt. Die doek neemt hij dan weer mee naar de kerk om die te laten zegenen. Als dit alles misschien wat erg godsdienstig klinkt, dan relativeert Kassahum uit Ethiopië dat weer. ‘Ik ben niet zo godsdienstig, niet in de zin van kerken. Ik geloof in goede daden.’ Hij heeft dan ook geen ketting ingeleverd.
De tentoonstelling Snoer en Symbool schenkt ook nog aandacht aan profane symbolen en tekens, zoals het bekende smiley-teken. Goed om even te gaan kijken in Post Oost, Wijttenbachstraat 36. Open op alle werkdagen tot 16.00 in de maand februari.
