Dick van Schaik, beter bekend onder zijn poppenspelersnaam Koos Kneus, is op 4 augustus j.l. overleden. Zoon Frans wil middels de tekst hieronder zijn verdriet en nagedachtenis delen met lezers van Dwars. Velen van hen zullen ooit als kind of als ouder een voorstelling van Koos Kneus hebben bijgewoond.
Stukje voor papa
Het is een half bewolkte zondag in de herfst. In spanning zitten de piraat, het konijn, de heks, de haai, de huilbaby, het skelet, en de prinses te wachten. Hier hebben ze zich al de hele week op verheugd. ‘Kunnen we al?’ vraagt de haai ongeduldig. ‘Nee, ze zijn zelfs nog niet binnen,’antwoordt het skelet.
De eerste groep kinderen stroomt binnen, op de voet gevolgd door hun ouders. Als iedereen binnen is, een glas limo en een koekje heeft gehad, kan de voordeur dicht. Het grote zaallicht gaat uit en de spots op de kast aan. En terwijl de muziek aangaat, klimt mijn vader ongezien de poppenkast in. Met grote ogen (en mond vaak open) houdt het jonge publiek hun adem in. Plotseling komt het konijn tevoorschijn. Het verhaal is begonnen.
Jarenlang heeft mijn vader Dick, ofwel Koos Kneus, week in week uit poppenvoorstellingen gegeven. Zijn talent om zijn poppen tot leven te brengen voor zowel jong als oud, is niet onopgemerkt gebleven. Duizenden kinderen en ouders uit Amsterdam en omstreken (waarvan ik, mijn zus en moeder al jarenlang onverslaanbaar en trots op nummer 1, 2 en 3 staan als vaste gasten) hebben de afgelopen tientallen jaren van de voorstellingen kunnen genieten. In de jaren ’90 begon hij met een kleine kast in het Vondelpark. De kast groeide, het aantal poppen groeide en het aantal bezoekers groeide. Na enkele verhuizingen heeft Koos Kneus zich gevestigd in een groot theater aan het Iepenplein in Amsterdam-Oost.
Zoals vele Amsterdammers weten, is het theater nu al een tijdje dicht. Natuurlijk heeft het Coronavirus zijn aandeel hierin gehad, maar bovendien werd mijn vader, de poppenspeler ernstig ziek. De poppen zullen dus voorlopig geduldig op hun plaats moeten wachten.
Ik ben enorm trots op mijn vader. Hij heeft zijn hart gevolgd en keihard gewerkt (en gespeeld) om te bereiken waar hij is gekomen. En onderweg heeft hij een ontelbare hoeveelheid kinderen, maar vooral die van zichzelf, ongelooflijk gelukkig gemaakt. Mede dankzij zijn keuze voor deze carrière als geweldig poppenspeler, heeft hij ervoor gezorgd dat ik, samen met mijn zus een ultieme jeugd heb gehad. Daarnaast had mijn vader door deze flexibele baan door de weeks enorm veel tijd om met ons leuke dingen te doen, waardoor de band in ons gezin ijzersterk
werd.
En wat Amsterdam betreft: de stad is een van zijn kostbare juwelen kwijt, maar kan meer dan tevreden terugkijken op de jaren dat Koos Kneus er was. De energie en levendigheid die mijn vader aan Amsterdam-Oost heeft geschonken zal voor altijd blijven en voor mij een mooie plek in mijn hart hebben.
Afscheid
Op 11 augustus hebben heel veel Amsterdammers afscheid genomen van Dick van Schaik. In de Hofkerk waren rond zijn kist de vele poppen en andere attributen uitgestald. Er draaiden filmbeelden van Dick en zijn poppen. Zijn vrouw Ina, die net zo onlosmakelijk verbonden was aan hun poppentheater als Dick zelf, zoon en dochter namen bedroefd, maar ook vol trots, de condoleances in ontvangst. De uitvaart was een dag later in besloten kring. Koos Kneus had een vaste plek in Dwars. Pagina 10, de Uit in Oost pagina, begon links bovenin altijd met de programmering van Koos Kneus voor de komende twee maanden. Vaak stond er een foto van een voorstelling bij of van een geschminkt kind. Regelmatig is er in het verleden een artikel in Dwars gewijd aan de beroemde poppenspeler in Oost. De laatste keer was dat vorig jaar. En in september vorig jaar was Koos Kneus – Dick en Ina – ook te gast in de talkshow. Een fragment van een voorstelling werd gespeeld. Een voorstelling uit een seizoen dat nu blijkt zijn laatste geweest te zijn.
