Black Books Matter? Psycholoog Joan Windzak vindt in elk geval dat kinderen zich moeten kunnen herkennen in de boeken die ze lezen of voorgelezen krijgen. Daarom begon ze kinderboekenwinkel Educulture aan de Eerste van Swindenstraat 20.
Anneke Hesp | Foto Anthony Stone | Dwars
Joan Windzak verkoopt boeken en haar lievelingsboek heet Julian is een zeemeermin. Julian heeft een ongebruikelijke droom, maar zijn oma helpt hem en neemt hem mee naar een zeemeerminnenparade. ‘Het is een prentenboek en schrijfster Jessica Love gebruikt nog geen honderd woorden om duidelijk te maken wat acceptatie is, wat de onvoorwaardelijke liefde van een oma kan betekenen.’ Ze verheugt zich op het tweede boek over Julian dat uitkomt in oktober.
Blauwe ogen, witte prinsen
Kinderen moeten zich kunnen herkennen in hun boeken, vindt de psycholoog. Als kind in Paramaribo verzamelde ze al boeken. Ze kwam in Nederland studeren en zag hoe weinig kleur er eigenlijk in kinderboeken zat. Ze wilde meer bieden dan blauwe ogen en witte prinsen. Dus begon ze met een boekenplankje voor de verkoop van kinderboekjes bij een bevriende winkeleigenaar. Twee jaar geleden kon ze de huur van het pand overnemen.
Flapjes
Een jonge vrouw met een grote boodschappentas komt binnenstappen. ‘Heeft u een boek met flapjes?’ Windzak kijkt wat verbaasd. Nee, boeken met flapjes heeft ze niet. Deze klant moet nu in elk geval bij een andere boekenwinkel in Oost zoeken. Windzak: ‘Er komt van alles binnen waaien en dan vind ik het belangrijk te reageren op waar mensen naar vragen. Mits het past bij de missie en visie van de winkel. Ik kijk in de richting waarin ik loop.’ Het ligt dus niet in de lijn der verwachting dat de winkel een boekje gaat aanbieden, omdat het flapjes heeft.
Doel en middel
Tegenwoordig verwijzen collega boekhandelaren hun klanten door als die op zoek zijn naar een specifiek boek, bijvoorbeeld naar Rosa Parks uit de serie Van klein naar groots. Rosa Parks? Dat was de zwarte vrouw die na haar werk niet in de bus op wilde staan voor een witte man en daarmee het begin markeerde van de beweging van burgerrechten waar Martin Luther King zo’n grote rol in speelde.
Ik kijk in de richting waarin ik loop’
Joan Windzak geeft ook lezingen en workshops op haar vakgebied, vaak voor leerkrachten. Over hoe je boeken kan uitkiezen, over perspectief en taalgebruik, over hoe je boeken kunt inzetten bij een anti-racistische opvoeding. ‘Boeken zijn een uitstekend middel om de wereld van kinderen er diverser en inclusiever uit te laten zien. Ze zijn voor mij geen doel op zich.’
Overbodige winkel
Kort geleden schreef een meisje een boek over een prinses met een bril. Ze had zelf en bril maar kwam in de boeken alleen maar meisjes tegen met een bril als ze nerds waren of gewoon raar. Windzak: ‘Hoe eenvoudig kan het wezen om de wereld een beetje inclusiever te maken?’
Nog even grijpt ze terug op de doorverwijzing van collega-boekwinkels: ‘Eigenlijk zouden alle boekenwinkels meer verscheidenheid moeten bieden, meer perspectieven. Ik zou heel blij zijn als die diversiteit er kwam en als over vijf jaar deze winkel overbodig blijkt te zijn geworden.’
Kinderboekenwinkel Educulture, Eerste van Swindenstraat 20. Check www.educulture.store.
