Alweer drie maanden is de Buurtboerderij actief in Oost. Verleden jaar augustus brak er brand uit in hun historische pand aan de Spaarndammerdijk en werden ze gedwongen hun activiteiten elders voort te zetten. Want anderhalf jaar niks doen en wachten op renovatie was geen optie.
Henny Reubsaet
De Buurtboerderij is een sociale onderneming onder de vlag van De Regenboog waar dertig mensen een opleiding of begeleiding krijgen bij keuken, bar- of tuinwerkzaamheden. Mensen die ergens in hun leven of werk vast zijn gelopen, maar op een veilige plek onder begeleiding weer structuur, ritme en zelfvertrouwen krijgen. Van de ene op de andere dag was die fijne plek in het groen achter het Westerpark opeens verleden tijd.
Bart Blaauw, al elf jaar projectleider bij Buurtboerderij Ons Genoegen, vertelt me onder het genot van een kopje koffie in hun nieuwe locatie op het Marineterrein wat er sinds die 11e augustus 2024 allemaal is gebeurd.
De brand bleek veroorzaakt door een oververhitte kabel op zolder, in een holle wand, die niet goed geïsoleerd bleek. Het volledige dak van de boerderij is afgebrand en na zes uur bluswerkzaamheden is het hele pand onbruikbaar geworden. ‘Met mijn team van zes professionals hebben we alles op alles gezet om snel een nieuwe plek te vinden en om mensen tijdelijk onder te brengen. Ons pand was van de gemeente dus die hielp ook mee om een nieuwe plek te vinden. Uiteindelijk is het min of meer toevallig dat we hier op het Marineterrein terecht zijn gekomen. Via via hadden we gehoord dat er een plek vrijkwam en vanaf oktober konden we hier de zaak gaan voorbereiden. Vooral de keuken was van belang, die moest groot genoeg zijn om mensen op te kunnen leiden. Op 19 november zijn we officieel geopend.’
Hij is er trots op dat alle dertig vrijwilligers en medewerkers zich zijn blijven inzetten voor de Buurtboerderij, ook al zijn ze gedwongen moeten verhuizen. ‘Het blijkt dus dat het niet zozeer de fysieke plek is die onze mensen bindt, maar hun onderlinge netwerk, de gezelligheid en vertrouwdheid. De helft van de dertig mensen bleken in West te wonen dus die moeten nu verder reizen, maar dat vinden ze geen probleem. Ons tuinteam werkt nog steeds deels in West, er zijn daar zeven schapen die verzorgd moeten worden, maar hier op het terrein kunnen we hen ook aan het werk zetten. Zo moeten de hortensia’s bijvoorbeeld nog gesnoeid worden.’
Op mijn verbaasde vraag of hij als manager ook over dergelijke kennis dient te beschikken, begint hij te lachen. ‘Ik ben psycholoog, dat is wel fijn als je mensen moet begeleiden, maar je moest eens weten wat ik in die elf jaar nog allemaal heb moeten doen. Door de brand zit ik nu bijvoorbeeld ook in het bouwteam, en moet ik kennis hebben van bouwmaterialen en architectuur. Gelukkig heb ik Studio/K (mede) opgericht in 2007, toen heb ik al heel veel geleerd over verbouwingen. Laat ik zeggen dat iedereen die bij de Buurtboerderij werkt vooral flexibel moet zijn. Geen dag is hetzelfde.’
Flexibiliteit was natuurlijk ook nodig bij de gedwongen verandering van werkplek. ‘Onze Buurtboerderij Ons Genoegen in West was als een lopende trein. Nu we hier opnieuw zijn begonnen, lopen we natuurlijk tegen allerlei nieuwe dingen aan. We zijn nog niet zo bekend en onze ligging hier op het Marineterrein is wat achteraf, spontaan komen er hooguit wat wandelaars langs. Het was ook een heel koud seizoen dus we zijn nu nog maar een boemeltreintje zeg maar. We hebben in West nooit iets aan marketing hoeven doen, maar nu denken we over hoe, wat en waar wat betreft marketing en je plek zo goed mogelijk op de kaart zetten. Ja, haha weer een nieuwe uitdaging…’
‘Ook een sociale onderneming kost geld en moet geld verdienen. We zijn een lunchcafé maar sinds kort zijn we nu ook elke donderdagavond open, voor een buurtmaaltijd. Vanaf april zullen we een aantal avonden per week opengaan, met een uitgebreide borrelkaart. Onze twee terrassen aan het water vragen daar gewoon om op zonnige dagen. We verwachten dat er meer loop in gaat komen als de zon eindelijk gaat schijnen. Wat dat betreft zijn we als team ook net een organisme, we hebben de zon nodig, dat motiveert. Met de zon komen ook de evenementen en de festivals, wat dat betreft is het gelukkig een prima plek hier. We hebben een sauna als buren en open zwemwater. En in augustus krijgen we Sail voor de deur, dan liggen we opeens wel langs een drukke route. Nee, die trein gaat hier echt ook nog wel lopen, daar heb ik alle vertrouwen in.’
In de open keuken wordt er inmiddels druk gewerkt door een viertal heren. Als ik wegga, spreek ik de jonge barman aan en vraag hoe hij de veranderingen vindt, eerst werken in een oud gebouw in het groen in West en nu in een meer industriële omgeving in Oost. Bart vertaalt mijn vraag voor hem meteen keurig in het Engels, maar ik krijg in het Nederlands antwoord: ‘Is ook goed hier’. Duim omhoog. Brede lach. Nog een keer: ‘Ook goed hier’. Met de gastvrijheid in de Buurtboerderij zit het wel goed dus. En aan de lekkere hapjes in de keuken te zien, onder leiding van een chef die voorheen onder andere bij de Scheepskameel werkte, is de culinaire kwaliteit ook van hoog niveau.
Het opknappen van de verbrande boerderij gaat ondertussen gestaag verder. Er is een grote tent om het gebouw heen gezet, dus ondanks de vele regen van de afgelopen maanden hebben de bouwvakkers door kunnen werken. Het dak zit er inmiddels op en de bouw ligt op schema. Omdat het een monument is, mag er niet veel veranderd worden, alles moet in dezelfde kleuren worden geschilderd bijvoorbeeld en de oude bedstedes in het gebouw moeten hersteld worden, ook al hebben ze geen functie meer. ‘Maar we hebben nu wel de kans om alle oude bedrading te vervangen, we kunnen een nieuwe keuken en bar installeren en het gebouw wordt zo veel mogelijk energieneutraal gemaakt door de installatie van een warmtepomp.’
In mei 2026 is naar verwachting de renovatie van hun monumentale pand klaar en vertrekken ze misschien weer van het Marineterrein. Ook al heet Buurtboerderij Ons Genoegen nu Buurtboerderij Centraal, je zal zien dat vooral Oost ‘m dan gaat missen.
Check www.buurtboerderijcentraal.nl
