… en niet alleen de haai, maar alle bewoners van het Artis-aquarium gaan uit logeren want het aquarium gaat helemaal op de schop. Dat vernam oost-online bij een praatje over de verbouwing door aquariaan Alex Huiberse, georganiseerd door het tijdschrift Ons Amsterdam.
Johanna Kroon
Het Artis-aquarium ging open in 1882. De dierentuin bestond toen al een tijdje, maar Artis wilde ook het leven onder water laten zien. Ze vroegen en kregen grond van de gemeente met als voorwaarde dat er in dat aquarium niet alleen vermaak, maar vooral ook educatie zou worden geboden.
In de eerste periode leed het aquarium aan de welbekende verzamelwoede van elke beginner. In die jaren zwommen er 1600 verschillende soorten in de diverse aquaria, nu zijn het er nog een paar honderd.
Amsterdammers kennen van het aquarium natuurlijk vooral de prachtige hooggewelfde hal met de grote verlichte ramen. Tijdens de lezing worden foto’s getoond van wat er zich achter de aquaria bevindt: een wirwar aan draden, leidingen, pompen en allerlei techniek. Het ziet er behoorlijk aftands uit en het oogt ook buitengewoon krap voor de technici en de verzorgers.
Achter de schermen is ook goed te zien hoe slecht de constructieve elementen er aan toe zijn. Want tegen zout water zijn zelfs beton en staal niet bestand. Steeds meer gingen lekken en de kans op instorting nam toe. Vandaar dat nu het hele gebouw voor een lange periode is gesloten. Artis is bezig met de duurste restauratie uit z’n geschiedenis: die kost 50 miljoen euro.
Nu de hele zaak toch op de schop gaat, is er natuurlijk ook gekeken of er voor het publiek misschien iets moet veranderen. En een van de ideeën die daarbij werd geopperd is om de ruimte achter de aquaria toegankelijk te maken voor het publiek: de pompen, de watertanks, alle techniek. En verder wil Artis in het vernieuwde aquarium het verhaal gaan vertellen van hoe wij mensen met het water verbonden zijn.
Maar intussen zijn dus de vissen uit logeren gestuurd. Het vervoeren van de grote haai naar Blijdorp was ‘welhaast een militaire operatie.’ Andere grote vissen zijn overgebracht naar Burgers Zoo, Dierenpark Emmen, en de bofkonten onder de vissen mochten helemaal naar Frankrijk en Zwitserland. De kleinere visjes zijn in Artis achtergebleven en zwemmen nu in de tropenkas, in de waterpartijen van het gorillahuis en de volière.
Bij het bouwkundig onderzoek werd vastgesteld dat de houten palen waar het Aquariumgebouw op rust, nog in prima conditie zijn. Dus daar hoeft niets aan te gebeuren. Het nieuwe beton zal een interessante innovatie bevatten: er wonen microben in die bij beginnende scheurtjes de boel als het ware dichtkitten. Artis krijgt er dus weer nieuwe levensvormen bij.
De heropening van het Artis Aquarium staat gepland voor oktober 2025. En, o ja, de grote publiekstrekker met een kijkje onder water in een Amsterdamse gracht, komt natuurlijk gewoon weer terug.
Mocht je benieuwd zijn hoe het aquariumgebouw er in onttakelde staat uitziet, kijk dan naar het filmpje Achter de schermen van het gesloten Artis-aquarium. Het is gemaakt met een drone. Je weet niet wat je ziet.
