Het wordt spannend voor Nienke Bruin van Factor IJ en haar collega Eos Brüggen. Vrijdagavond 14 maart vindt aan de Pampuslaan de eerste kunstveiling met maar liefst 46 eigentijdse stukken van jonge en inmiddels gearriveerde kunstenaars. Zaterdag 8 maart is de eerste kijkdag en van woensdag 12 tot en met de veildag op zaterdag 14 maart, zijn de stukken te zien.
Anne-Mariken Raukema
Factor IJ is al drieënhalf jaar gevestigd aan de Pampuslaan, bij de eindhalte van tram 26 op IJburg. Eerder zat er een Turkse supermarkt in het gebouw. Nienke Bruin: ‘De leerlingen van het IJburg College missen het raam van waaruit broodjes shoarma en döner werden verkocht. Maar gelukkig zijn de meeste bewoners van IJburg blij met kunst op IJburg en weten ze ons goed te vinden. In vergelijking met de oude CBK-locatie op de Oranje-Vrijstaatkade worden hier veel meer echt grote werken uitgeleend. De woningen hier zijn gewoon groter dan in Oud-Oost.’

Terugtrekkende overheid Een paar jaar geleden was CBK Amsterdam veel in het nieuws. De gemeente had besloten haar eigen dienst kunstuitleen na 36 jaar af te stoten. Het CBK Amsterdam was een vertrouwd gezicht, de laatste jaren was het gevestigd aan de Oranje-Vrijstaatkade, waar nu Framer Framed zit. De voormalige gemeentelijke kunstafdeling kreeg een paar jaar om tot verzelfstandiging over te gaan. ‘Per 1 januari dit jaar zijn we zelfstandig geworden’, licht Nienke toe.
Dat Factor IJ meer is dan een traditionele kunstuitleen wordt meteen duidelijk. Er is horeca, een winkel met design dat ergens anders niet te vinden is en er staan tafels in de werkruimte waar schoolklassen worden ontvangen en workshops worden georganiseerd. Ook is Factor IJ actief om meer kunst in de openbare ruimte op IJburg te krijgen.

‘Deze locatie is een zegen’, aldus Nienke Bruin. ‘De Oranje-Vrijstaatkade was een heel mooi pand, maar ook erg gesloten. Een enorm verschil met hier: aan twee kanten ramen van onder tot boven.’ Dat betekent ook wel dat er soms geschipperd moet worden met het aantal beschikbare vierkante meters muur. ‘Als over een paar jaar ook Strandeiland bewoond is, zitten we midden op IJburg!’
Een kunstwerk is al te leen voor 6 euro per maand. Een lidmaatschap kost 12 euro per jaar en leden hebben de keuze uit zo’n 2.500 werken. Nienke: ‘De collectie bestaat ook uit een erfenis van de aloude BKR, de regeling waarbij kunstenaars van 1956 tot 1987 in ruil voor hun diensten of kunstwerken een inkomen kregen. Die Amsterdamse klassieke pareltjes als van Aat Veldhoen zijn bij ons gewoon te leen!’
Kunstkenner en kunstenaar Nienke noemt zichzelf kunstkenner en haar rechterhand Eos, is kunstenaar. ‘Onze smaken zijn anders, maar in de keuze van kwaliteit zitten we op één lijn. Trends zijn hier niet per se het uitgangspunt. Belangrijker vinden we dat een werk echt tot de verbeelding spreekt, je steeds opnieuw weet te verrassen en emotie oproept. De collectie is continue in beweging en bij aankoop van nieuw werk ligt de focus sterk op werk van jong aanstormend talent uit de kunstscene van Amsterdam.’
Waar Factor IJ zich onderscheidt ten opzichte van andere kunstuitleenorganisaties is niet alleen de horeca, winkel en educatieve activiteiten, maar vooral de ondersteuning die wordt geboden aan jonge kunstenaars. Nienke: ‘Wie van de academie komt heeft technisch een vak geleerd, maar ze hebben soms geen idee hoe je dit aan de man brengt of hoe je een goede lijst kiest.’
Dat is de reden om een nieuwe expositielijn te introduceren: Spotlight – A’dams Talent. Aan jonge kunstenaars die net zijn afgestudeerd en in wie zij toekomst zien, wordt een wand aangeboden om hun werk te exposeren.

Veiling bij Factor IJ
Vrijdagavond 14 maart om zeven uur begint de kunstveiling, 46 werken gaan dan onder de hamer. Nienke: ‘Je kunt bieden vanaf 5 euro. Er zijn prachtige werken van kunstenaars als Lisette Schumacher, Liesbeth Touw, Roberto Voorbij en ook van Eos Brüggen. We hameren om beurten. Als Eos’ werk aan de beurt is, hamer ik natuurlijk. We wisselen elkaar af en nee, geen van ons heeft ervaring met veilen, maar Eos is kortgeleden naar veilinghuis De Zwaan geweest om de kunst af te kijken. Het wordt spannend, maar we verheugen ons er nu al op!’
Check www.factor-ij.amsterdam | officiële catalogus