‘Nadat mijn opa was overleden, ik was 15, kreeg ik een foto van Mari en Uke, zijn ouders. Opa Jan vertelde altijd verhalen, maar over zijn familie vertelde hij weinig. Dat maakte me nieuwsgierig.’ Na vijf jaar onderzoek ligt vanaf 1 oktober het eerste boek van Angelo Schenkers in de winkel: Voor altijd op de vlucht, een Amsterdams familieverhaal.
Martien van Oorsouw | Foto Timo Sorber
Het is een spannende tijd voor Angelo: het boek ligt bij de drukker, het wachten is op de reacties: hoe zal het ontvangen worden? Zijn familie heeft het manuscript niet gelezen. ‘Ik wilde me niet laten beïnvloeden bij het schrijven.’
‘Het is een non-fictie boek. Ik wilde de waarheid achterhalen. Het gaat over de zoektocht van mij naar het verhaal achter de foto; een reconstructie van het leven van mijn voorouders. Mijn opa vertelde veel verhalen, maar wilde weinig kwijt over zijn familie. Mijn oma wist ook niet veel te vertellen over Mari en Uke op de foto. Een goed voorbeeld: mijn moeder is in de Koestraat geboren. Een drukbevolkt straatje, waar iedereen uit het raam hing, waar iedereen elkaar kende. Mijn moeder kwam er pas na een tijdje achter dat een van de buurvrouwen haar tante was, een zus van haar vader. Dat geheimzinnige fascineerde me mateloos aan de familie van mijn opa.’
‘Ik heb veel boeken gelezen over die tijd, over Amsterdam, veel in archieven gezocht; in Leeuwarden, Haarlem, het stadsarchief van Amsterdam natuurlijk. In Venlo heb ik een kleindochter van Mari en Uke ontmoet, de enige nog levende persoon die hen heeft meegemaakt. Ze was 92.’
In zijn onderzoek stuitte Angelo op de werking van het verleden. ‘Ik was met mijn oudoom in een koffiehuis in de Dapperbuurt, toen hij mij op een ietwat verlopen man wees. Dat is Cor Jaring, zei hij, vroeger een heel goede fotograaf. Ik besteedde er verder weinig aandacht aan. Toen ik met het boek bezig was, kwam ik de naam Jaring weer tegen; Cor Jaring bleek een kleinzoon te zijn van Mari en Uke. Grappig hoe het verleden mijn pad had gekruist, zonder dat ik het wist, en dat het later nog een keer gebeurt.’
Nog zo’n voorbeeld: op weg naar zijn werk is Angelo zonder het te weten dagelijks langs het graf van zijn overgrootouders gefietst. ‘Het is wel verwaarloosd, zei de vrouw van de begraafplaats, er zijn lang geen onderhoudskosten betaald. En er liggen nog meer mensen in’. Wie dat zijn en hoe dat zo gekomen is staat in het boek.
Angelo is geboren in Amsterdam, verhuisde naar de polder en kwam op zijn achttiende terug om er te gaan studeren. Het Amsterdam van toen botste met het beeld dat hij had. Na zijn propedeuse stapte hij over naar Leiden. In 2006 kwam hij terug in Amsterdam. ‘Toen was ik er klaar voor, ik kon de stad aan.’ In 2014 gaf hij zijn carrière van kantoorbanen op om zich aan het schrijven van het boek te wijden.
‘Het boek gaat onder andere over onrust en de aantrekkingskracht van de stad; over thuiskomen, je thuisvoelen. Mari en Uke kwamen uit Friesland naar Amsterdam. Mijn vader kwam uit Suriname in Den Haag terecht. Daar voelde hij zich niet thuis, hij voelde zich beter in Amsterdam. Op de Ceintuurbaan heeft hij mijn moeder leren kennen.’
‘In het boek vertel ik niet alleen het verhaal achter de foto, maar ook het verhaal van de foto. En wat de dubieuze oorlogsburgemeester Voûte van Amsterdam met de foto te maken heeft. Het is ook een ode aan Amsterdam, ik wilde met dit boek een foto maken van mijn gevoel en herinneringen bij de Amsterdamse verhalen van vroeger. Mijn grootouders hebben mij die liefde voor Amsterdam bijgebracht. Met dit boek in de hand kun je een wandeling maken door de binnenstad, langs de vele adressen waar mijn voorouders gewoond, gewerkt en geploeterd hebben.’
‘Toen mijn opa overleed, was zijn leven onaf. Ik heb het gevoel dat ik zijn leven heb voltooid met dit boek. In zekere zin is het boek ook een ode aan de werkman en zijn gezin. Aan diegenen die de geschiedenisboeken niet halen. Je mag je best eens realiseren dat het leven van de generaties voor je niet zo comfortabel was als het leven nu. De geschiedenis van mijn voorouders is het waard vermeld te worden. En het zijn de gewone mensen die een stad ziel geven.’
Vanaf 17 september is Voor altijd op de vlucht te bestellen op angeloschenkers. Vanaf 1 oktober ligt het in de boekwinkel. Wil je een gesigneerd exemplaar? Bij café Côte Wispe op de Weesperzijde kun je de auteur om een gesigneerd exemplaar vragen, mits hij niet te druk is, want Angelo werkt daar als barman.
