Woningcorporatie Ymere heeft de sloop van 81 en de nieuwbouw van 100 tot 150 woningen aangekondigd. De mededeling kwam, op 10 maart, onverwacht. De Bewoners Commissie Amsteldorp heeft er boos op gereageerd en het overleg met Ymere opgeschort. Bewoners van het sloopgebied zijn schriftelijk geïnformeerd. Hoe gaat het nu verder? Komt er een einde aan vijf jaar onzekerheid? Hoe reageren de bewoners?
Ank Engel
De eerste aankondiging van sloop- en nieuwbouwplannen voor het zogenaamde Rodepannendorp – het wijkje direct achter het Amstelstation met bijna 500 sociale huurwoningen van Ymere – dateert van februari 2020. Daarna volgden gesprekken over de verdere gang van zaken. Er werd gesproken met de Bewoners Commissie (BC) die zich vanaf het begin duidelijk verzette tegen sloop. Wel dacht de BC mee over verschillende door Ymere voorgestelde varianten die als gemeenschappelijk doel hadden het groene en dorpse karakter zoveel mogelijk in stand te houden. Jaren van overleg gingen voorbij en het gevolg was grote onzekerheid bij de buurtbewoners.
Ymere hakt de knoop door
Marjolein van Zanten (Procesmanager Stedelijke Vernieuwing van Ymere) benadrukt dat er voor Ymere nog een belangrijke opdracht is naast behoud groen en dorps karakter, namelijk woningen toevoegen. En dat is alleen mogelijk als er lage woningen gesloopt worden en vervangen worden door hogere. Uiteindelijk heeft Ymere de knoop nu doorgehakt en gekozen voor sloop / nieuwbouw.
Blokken van 3 tot 4 hoog, zegt Ymere
De 81 betrokken huishoudens zijn hierover persoonlijk geïnformeerd. Het gaat om de volgende adressen: Manenburgstraat 37 tot en met 47 . Roosendaalstraat 91 tot en met 101 Rusthofpad 1 t/m 7. Rusthofstraat 1A t/m 37. Middelhofstraat 1 t/m 17. Zorgwijkstraat 1 t/m 5.
Deze huizen zijn volgens Ymere meer geschikt voor sloop en nieuwbouw dan andere woningen in de buurt. Renoveren van de laagbouwhuisjes zou niet haalbaar zijn. De BC bestrijdt dit en ziet wel mogelijkheden. Ymere wil ongeveer 100 woningen toevoegen, maar uit een presentatie blijkt dat Ymere overweegt er na de sloop 150 van te maken.
Schenden van afspraken
De BC heeft op 26 maart in besloten kring een informatiebijeenkomst gehouden voor de bewoners van de huizen die worden gesloopt. In de Nieuwsbrief aan de huurders (april 2025) reageert de BC verontwaardigd en teleurgesteld op de beslissing van Ymere: ‘Ymere en de BC hebben afspraken gemaakt over de manier waarop het overleg gevoerd wordt. Er zouden nog alternatieve scenario’s besproken worden en er zou overlegd worden over de renovatieopties voor de kleine huisjes. De handelwijze van Ymere schendt al die afspraken. Daarom heeft de BC het overleg met Ymere opgeschort.’
‘De BC wil weer overleggen als Ymere het sloopbesluit intrekt, meer scenario’s serieus evalueert en concrete stappen neemt het geschonden vertrouwen van de BC te herstellen.’
Geen hoogbouwflats
Ymere acht samenwerking met de BC om de plannen voor de sloop en nieuwbouw te realiseren vanzelfsprekend. ‘De bewoners hoeven niet bang te zijn dat er hoogbouwflats worden gebouwd.’ Ymere zegt blokken van 3 tot 4 hoog te willen bouwen. ‘Aan mensen die hun huis uit moeten worden tijdelijke woningen toegewezen, in Amsteldorp als er ruimte beschikbaar is en anders op een andere locatie zo dichtbij mogelijk.’ Ymere garandeert persoonlijke begeleiding voor iedere betrokkene, een verhuiskostenvergoeding en een terugkeergarantie voor de huurders van de sloopwoningen. ‘Maar het is niet mogelijk nog eens te overleggen over een ander sloopgebied.’
‘Amsteldorp blijft’
Een van de huurders van de sloophuizen zegt dat de BC steeds verder in het nauw werd gedreven. Een BC is geen actiegroep en kan niet veel meer dan overleggen en informeren. Daarom is er jaren geleden een actiegroep opgericht: ‘Amsteldorp blijft’, met het doel de focus meer te leggen op de bewoners. Er zijn eerder spandoeken, posters en stickers verspreid en er is destijds contact gezocht met de pers. Of de bewoners nu weer van zich zullen laten horen is de vraag, want de stress en de jarenlange onzekerheid hebben hun tol geëist.
Een andere huurder zegt: ‘Het voornemen tot sloop werd totaal onverwacht in de buurt gedropt terwijl er nog gesprekken liepen over scenario’s waarbij veel minder gesloopt zou worden. Het besluit kwam onverwacht, opnieuw een stomp in mijn maag.’
Vanaf het blok huizen van de Middelhofstraat hebben de bewoners een prachtig uitzicht op het centrale pleintje van het dorp en ook vanaf het pleintje weer op het huizenblok. Die zichtlijn is kenmerkend voor het karakter van het dorp dat de bewoners graag willen behouden, ook de omwonenden. Buurtbeheer maakt zich grote zorgen nu de belangen van omwonenden in de wijk niet zijn meegewogen: ‘Daarmee roepen Ymere en portefeuillehouder Vroege een volgende ronde van verzet over zich af.’
Juridisch traject
Maar wat gaat Ymere nu doen? ‘Er is nog geen enkel nieuwbouwplan,’ zegt een van de bewoners. ‘Er zijn huurders die vrezen dat ze uit hun huis moeten voordat er een echt plan is. Elders in Amsterdam zijn er bewoners uit hun huis geplaatst waarna er geen sloop van hun huizen plaatsvond.’ Ymere heeft de 81 huurders van de te slopen woningen uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek. Niemand is blij met een verhuizing, maar de meningen verschillen onderling wel, aldus Marjolein van Zanten: ‘Niet iedereen is tegen sloop.’
De BC laat echter weten dat twee onafhankelijke onderzoeken (van de Woonbond en Labyrinth) onder de bewoners hebben aangetoond dat het gaat om zo’n 70 % tegenstanders van sloop, die zouden kunnen weigeren de beëindiging van de huurovereenkomst te ondertekenen. Ymere kan dan ontbinding vragen aan de rechter. De BC zal de huurders bijstaan als het zover komt, niet alleen praktisch maar ook met juridische ondersteuning via Stichting !WOON en de Emil Blaauw Stichting ( Proceskostenfonds).
Een sociaal plan
Een sociaal plan moet er nog komen. De bewoners van de 81 sloophuizen worden hierbij betrokken. Ymere gaat er vanuit dat er wordt samengewerkt met de BC bij het opstellen van een sociaal plan, waarin alle rechten en plichten van de betrokken huurders staan vermeld. Een bewoner vraagt zich af hoe het mogelijk is dat er nog geen sociaal plan is: ‘Ymere heeft toch zeker wel meer met dit bijltje gehakt?’ Een sociaal plan maken kost veel tijd, maar de gesprekken met de bewoners zijn al begonnen en Ymere gaat ervan uit dat het nu snel zal gaan.
Renovatie
De actiegroep ‘Amsteldorp blijft’ en de BC hebben zich geruime tijd ingezet voor het voorkomen van sloop en voor renovatie van alle woningen van Ymere. Nu Ymere haar sloopplannen concreet heeft gemaakt en er gesloopt wordt, wil dat nog niet zeggen dat er geen woningen meer zijn die (moeten) worden gerenoveerd. Er zijn veel klachten over schimmel en vocht. Ymere wil hierover met de BC overleggen. Verduurzaming zal zoveel mogelijk plaatsvinden aan de buitenkanten van de huizen zodat de huurders er weinig last van hebben.
