In de Henri Polaklaan staat een kastanje met een eeuw geschiedenis. Deze Grande dame van de Henri Polaklaan is ziek en wordt gekapt op 25 januari. Dat gaat de bewoners van de straat aan het hart. De treurende buurtgenoten geven een gepast afscheidsfeestje voor de bijzondere boom.
‘Elk jaar is de boom in bloei met kaarsjes, in blad in de zomer en vol kastanjes in de herfst bepaalt ze onze seizoenen en die van generaties voor ons’, zeggen buren van de boom Lida Bogers en Jorie Wieriks. ‘De boom zag in de oorlog de deportatie van 88 Joodse straatbewoners die nooit meer terugkeerden, de jongste was slechts twee weken. Ze zag ook kindjes die uit de Kindercrèche tegenover de Hollandse Schouwburg werden gered en over de schutting van de crèche werden getild en zo via de huizen in onze straat konden ontsnappen.’
In de hongerwinter wilden regelmatig Amsterdammers de boom omkappen voor hout. De toenmalige bewoonster was Rika Hopper, actrice/danseres met haar eigen Rika Hoppertheater in de Plantage Middenlaan, later theater Desmet. Zij woonde op nummer 17 en in die voortuin staat de kastanje. Elke keer als er mensen met een bijl of zaag bij de boom kwamen danste ze om de boom heen met de woorden ‘Deze boom gaat niet om’. Door Rika werd het de oudste en dikste boom van de straat. En het was de enige boom in de straat die de hongerwinter overleefde.
Dat bijzondere verhaal werd in het Amsterdam Lightfestival in 2014 door de lichtkunstenaars De Beeldjutters als een lichtprojectie op de boom geprojecteerd. De projectie zal voor een keer terugkomen om nog een laatste keer Rika Hopper om de kastanjeboom te laten dansen.
‘De kinderen die na de oorlog in de straat wonen kennen de boom vanaf hun geboorte, van bloesem tot kastanje, elk jaar weer. En elk jaar worden de kastanjes gezocht en wordt er mee gespeeld of nemen mensen ze mee. Ze zag auto’s komen die eerst aan weerszijden van de straat en zelfs naast haar parkeerden. En nu is ze gewend aan de elektrische bakfiets die naast haar parkeert.’
De kastanjeboom is oud en ziek en moet wegens omwaaigevaar om. Dat gebeurt op 25 januari. Maar voor het zover is willen de treurende buurtgenoten de boom een gepast afscheidsfeestje geven. Kinderen gaan de boom tekenen, met een lied wordt afscheid genomen van de boom, de projectie van Beeldjutters is nog een keer te zien en bewoners zullen de boom omarmen.
