Straatcoach tegen jeugdoverlast

In het nummer van februari sprak IJopener met wijkagent Jolande Poppe over sociale veiligheid op IJburg. Dit keer is de beurt aan twee werknemers van de Stichting Aanpak Overlast Amsterdam (SAOA), die tot doel heeft de leefbaarheid in de wijk te vergroten en vooral om jeugdoverlast te doen stoppen.

Joyce Hes | Foto SAOA

IJopener sprak eerst met straatcoach Jenairo Willeijns. Hij begint enthousiast te vertellen over zijn werkwijze: ‘De straatcoach heeft een eigen basis op IJburg. Er zijn bepaalde vaste plekken waar ik en mijn compagnon heen gaan, maar verder fietsen we iedere doordeweekse dag van 16.00 tot 24.00 uur door de wijk en staan onder andere ook bij de Albert Heijn in het winkelcentrum, in herkenbare rode jassen.’ Vaak wordt hij op straat of bij de Albert Heijn aangesproken door mensen die niet weten dat ze bij overlast 14020 kunnen bellen.

Jenairo kent veel jongeren en omdat hij een goede band met ze heeft, kan hij makkelijk contact leggen en luisteren ze ook naar hem als hij hen aanspreekt op hun gedrag. Hij is, zoals hij zelf zegt, ‘streetwise’. ‘Belangrijk voor een straatcoach is, dat je de straatcultuur van de jongeren kent. Maar’, zegt hij erbij, ‘je moet wel stevig in je schoenen staan.’
De bevoegdheden van de straatcoaches zijn beperkt. Zo kunnen ze geen lachgas in beslag nemen of boetes uitschrijven. Wel kunnen ze gezondheidsadviezen geven en de jongeren manen om hun troep op te ruimen.

Als de jongeren niet meewerken moet hij daarvan melding doen bij de meldkamer van de SAOA, die dan weer contact opneemt met de politie. Dat weten ze, dus een aanmaning werkt als stok achter de deur, maar is ook een kans. Zo voelen die jongeren dat tenminste, want de volgende stap is immers de politie. Ook is het mogelijk dat, naar aanleiding van herhaalde meldingen over bepaalde jongeren – zoals fout gedrag op straat, schelden tegen mensen met een uniform – contact wordt opgenomen met hun familie. Dat  is een taak van de gezinscoach, die de SAOA ook in huis heeft.

Meldingen

Ook spraken we met Michel Domingos, operationeel coördinator bij de SAOA. Als zodanig neemt hij deel aan het vaste overleg van de SAOA met onder meer de politie en Jeugd en Veiligheid. Hij legt uit hoe het werkt bij meldingen van overlast, die normaal gesproken binnenkomen bij het telefonisch meldnummer 14020 van de gemeente. Die komen dan terecht bij het Actie Service Centrum (ASC), onderdeel van de afdeling Jeugd en Veiligheid van Stadsdeel Oost. Daar wordt beslist of het jeugdoverlast betreft of dat de melding bijvoorbeeld naar de afdeling Handhaving moet. Als er sprake is van jeugdoverlast komt de melding terecht bij de meldkamer van de SAOA, die doorverwijst naar de straatcoach. Meestal kent de straatcoach de jongeren waar de melding over gaat omdat hij, zoals gezegd, veel op straat is. Dan geeft hij dat door.

Alles wat de coaches tegenkomen wordt gerapporteerd, ook wat mensen op straat aan hen melden. Die rapportage komt eveneens uiteindelijk terecht bij de afdeling Jeugd en Veiligheid van de deelgemeente.

Tijdelijke hangplek

Wat de coaches vaak tegenkomen is dat jongeren ’s avonds laat bij een gehorig flatgebouw hangen en dan veel geluid maken, wat tot meldingen leidt. De vraag die zich voordoet, zeker op IJburg met relatief veel jongeren, is: wat hebben ze eigenlijk nodig?
Er is in al die jaren veel gebouwd en allerlei plekken waar jongeren konden voetballen en zonder anderen te storen konden rondhangen, zijn volgebouwd.

Inmiddels is er dankzij het overleg tussen de diverse instanties een tijdelijk jongerencentrum gekomen, Carabic aan het Theo van Goghpark. Sindsdien is de overlast van hangjongeren op de Pampuslaan aanzienlijk verminderd. Maar dit jongerencentrum is slechts tijdelijk. In het kader van preventie is het belangrijk dat de termijn wordt verlengd, denken Jenairo en Michel.

Jongeren of jongvolwassenen die graag medewerker willen worden bij de SAOA kunnen zich aanmelden via www.werkenbijsaoa.nl.