De stadsdeelcommissie Oost heeft een groot net uitgeworpen om ideeën op te vissen die de verbondenheid van de inwoners met hun buurt moeten vergroten. Onze verslaggever Jaap Stam was een van de 224 leden van het panel dat daartoe was opgezet.

Jaap Stam | Foto’s Arie van Tol

‘Zoveel bomen en zoveel mensen in het Flevopark, maar toch is eenzaamheid wat ik voel. Niemand die mij groet, niemand die mij lijkt te zien.’ Een hartenkreet van een deelnemer aan het stadsdeelpanel Oost die indringend een van de problemen van deze tijd verwoordt: eenzaamheid.

Het panel, zaterdag 23 november in het Stadsloket, heeft als thema ‘binding met de buur(t)’ en is een primeur voor Oost. Voor Amsterdam is het de tweede keer, West is Oost voorgegaan. ‘Door de inwoners met elkaar in gesprek te laten gaan over problemen en oplossingen, ontstaan de beste ideeën’, zegt Mark van Dongen (SP), lid van de stadsdeelcommissie Oost.

Het panel bestaat uit 224 inwoners uit alle buurten in Oost, van alle leeftijden en met alle mogelijke opleidingen en achtergronden. Ze zijn de hele zaterdag in de weer om te bedenken hoe de leefbaarheid van hun buurt kan worden verbeterd.

Hun ideeën, zorgen en wensen en de maatregelen die ze voorstellen worden door een onafhankelijk bureau gebundeld en in adviezen gegoten, waarover de panelleden later digitaal kunnen stemmen. Van Dongen, die als lid van de stadsdeelcommissie het dagelijks bestuur adviseert: ‘Als meer dan de helft van het panel voor is, nemen wij de adviezen over.’ Stadsdeelbestuurder Zeeger Ernsting: ‘En wij zullen zwaarwegende argumenten moeten hebben om de plannen niet uit te voeren.’

Voor de plannen heeft het stadsdeel per wijk (Watergraafsmeer, Oud-Oost, Indische Buurt/Oostelijk Havengebied en IJburg) 50.000 euro gereserveerd. Een karig bedrag, maar dat bestrijdt Ernsting. ‘Het is extra geld. Veel ideeën zullen we kunnen uitvoeren door te schuiven in de begroting.’

‘Leuk om hier met zoveel Oosterlingen te zijn’

In de hal van het Stadsdeelkantoor worden panelleden aangemoedigd (‘Wat je ook nog wilde zeggen’) om een geeltje met een ingeving te plakken op een ‘graffitimuur’. De reacties variëren van een grote bezorgdheid over het maatschappelijk klimaat, tot raadselachtige kreten, eenvoudige maatregelen, kosteloze ingrepen en niet te betalen plannen.

Een greep

  • Hulp bij kleine werkzaamheden als een lampje ophangen.
  • Samen met de kinderen uit de buurt muurschilderingen maken.
  • Minder orde. Meer chaos.
  • Betere opvang en ondersteuning van dak- en thuislozen.
  • Vrij parkeren met het suikerfeest en slachtfeest.
  • Minder discriminatie, meer liefde.
  • Per buurt op een pleintje info over wat er allemaal is aan activiteiten en wat je zou kunnen betekenen voor de buurt.
  • Een groter winkelcentrum. Liefst overdekt.
  • Bewoners met groene vingers betrekken bij groene projecten.
  • Lokale kunst op parkeermeters en afvalbakken.
  • Tegengaan van groeiend racisme, islamofobie, antiblackness, queerhaat en transfobie. Een veilig Oost voor iedereen.

Het Oosterpark houdt velen bezig. ‘Is onveilig’, staat in dikke stiftletters. ‘Is in handen van drugsdealers’, voegt iemand toe. Keti Koti moet terug in het Oosterpark, vinden twee panelleden. Een ander pleit ervoor honden in de winter los te laten lopen op het grote veld. ‘Muziek in de muziektent op zondagmiddag’, is een andere suggestie.

Iemand breekt een lans voor Dwars. ‘Deze buurtkrant is van grote waarde omdat het voor sterke verbinding zorgt in Oost. Handhaaf de (relatief) lage subsidie.’ Een ander schrijft er met rode stift onder dat ‘de toon van het blad wel wat positiever en minder verwijtend’ mag.

Een ander vraagt aandacht voor de grote groep jongeren die gedwongen thuis wonen door de woningnood. ‘Zorgelijke ontwikkeling met betrekking tot hun groei, zelfstandigheid en persoonlijke ontwikkeling.’

6000 uitnodigingen heeft het stadsdeel verstuurd, 400 inwoners hebben gereageerd, van wie er 300 zijn geselecteerd. 224 hebben zich daadwerkelijk aangemeld. Daar is het stadsdeel tevreden over. Ernsting: ‘Ze offeren hun hele dag op.’ Van Dongen: ‘Wat doe jij met gemeentebrieven? Die gaan de prullenbak in.’

Het ontbreekt de panelleden aan niets. Voor vervoer kan worden gezorgd, voor mensen die Nederlands niet of onvoldoende beheersen zijn buddy’s, kinderen kunnen worden opgevangen en er is een overvloedige lunch. De deelnemers ontvangen 100 euro (75 voor hun aanwezigheid en 25 als ze straks stemmen).

Van Dongen: ‘Aanvankelijk had ik aarzelingen, wordt het niet allemaal voorgekookt? Het moet niet leiden tot een babbeldemocratie.’ Gaandeweg raakte hij enthousiast. ‘Het is een mooie manier om mensen te bereiken die we normaal niet bereiken. Gewoonlijk laten inwoners pas iets van zich horen als ze een klacht hebben, ook belangrijk, maar nu willen we de zwijgende meerderheid aan het woord laten. Waar loopt die tegenaan? Wat vinden zij belangrijk? Wat missen ze?’

Informatie op pleinen over wat er allemaal te doen is in de buurt, opperde een panelliden
Een ander ziet graag lokale kunst op parkeermeters en afvalbakken

Na de lunch gaan de panelleden in kleine groepen en per wijk in gesprek om hun ergernissen en ideeën om te smeden tot concrete plannen. Alles wordt genoteerd op grote vellen die aan het eind van de middag worden opgehangen in de grote hal. Ze zijn voer voor levendige discussies.

De ene groep noemt het thuisgevoel, de ander ontmoeting, een derde pleit voor het behoud van diversiteit, een vierde voor het verbinden van alle bubbels. Eenzaamheid schemert door veel teksten. ‘Er is te weinig voor de doorsnee mens die niet in een probleemgroep valt. Er is verborgen eenzaamheid voor mensen zonder label.’

Enkele concrete voorstellen:

  • Bankjes bij speelplaatsen voor ouders en grootouders.
  • Collectieve moestuintjes. Openbare spelletjestafels.
  • Tentoonstellingen van foto’s van de buurt waar buurtbewoners hun verhalen kunnen delen en nieuwkomers kunnen inwijden.
  • Maak van alle feestdagen een feest zoals Super Sint-Maarten in de Javastraat.
  • Koffiekar met ambassadeurs die nieuwkomers verwelkomen en jongeren de mogelijkheid bieden barista te worden. Eerste kopje gratis.
  • Jaarlijks de Zeeburgertunnel een dag afsluiten en er een informatiemarkt houden, gecombineerd met een feest.

Zwerfvuil is een repeterende ergernis. Een groep die een schoon Oost tot speerpunt maakt, stelt voor het prikken van zwerfafval lonend te maken met een stempelkaart. Een andere groep ziet meer in vrolijke afvalbakken. ‘Het moet een feestje zijn om er afval in te gooien.’

‘Leuk om hier met zoveel Oosterlingen te zijn’, staat op een geeltje. Van Dongen van de stadsdeelcommissie: ‘Het was een bijzondere ervaring voor iedereen. Ik ben benieuwd welke plannen de meeste stemmen krijgen. Die zullen we moeten uitvoeren, anders is het stadsdeelpanel een fopspeen en is dit nieuwe participatiemiddel mislukt.’