Dit jaar geen Sail maar rust in het Oostelijk Havengebied. Het is een goed moment om de podcast Amsterdam op Stoom te volgen, een verhaal in zes delen over het onzichtbare verleden van de Amsterdamse haven. En ook over 150 jaar Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’, de rederij die haar thuisbasis had op het Java-eiland.
Op woensdag 13 mei is het 150 jaar geleden dat de Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’ met financiële steun van Prins Hendrik werd opgericht. De opening van het Suezkanaal en het Noordzeekanaal boden de Amsterdamse haven nieuwe kansen. Letterlijk en figuurlijk gingen de sluizen open voor de intercontinentale stoomvaart. Voor de Amsterdamse haven breken er nieuwe tijden aan voor zowel de handel als de industrie.
De ‘Nederland’ was gevestigd op het huidige Java-eiland, de plek waar eens in de vijf jaar het evenement Sail Amsterdam wordt gevierd. Helaas di jaar niet. Net voor het millennium werd het Java-eiland getransformeerd tot een moderne en geliefde woonwijk. Maar niets op het eiland refereert nog naar de roemrijke historie. Als eerste bewoner van het vernieuwde Java-eiland (1997) dook audiotour producent Gus Maussen in het verleden van de Amsterdamse rederij en hij stuitte op een opmerkelijk verhaal. Aanleiding was het oorlogsmonument ‘Zeeman op de Uitkijk’ op de kop van het Java-eiland.
Gus woonde al 5 jaar op het eiland in het IJ toen het monument in 2003 naar zijn oorspronkelijke plaats terugkeerde. Niets op het eiland herinnerde verder aan de grote nautische historie die hier verscholen lag en de hartverscheurende taferelen die zich hier in vervlogen tijden hadden afgespeeld.
De stoomvaartmaatschappij liet hem niet meer los en hij ging op onderzoek. Met hulp van diverse maritieme experts ontrafelde hij de geschiedenis van de ‘Nederland’ en werd het hem duidelijk dat zonder de inzet van de koopvaardij, inclusief deze Amsterdamse rederij, Europa misschien wel nooit bevrijd was geweest.
De podcast Amsterdam op Stoom! is het verhaal over de meest exclusieve stoomvaartmaatschappij die Nederland ooit heeft gehad, het tijdperk van stoom en staal, de rol van de Amsterdamse rederij in de bevrijding van Europa, en over de haven van Amsterdam toen en nu. De tweede aflevering is verschenen, er volgen er nog vier.
Nú te beluister via Acast en Spotify en te bekijken op Instagram.
