Boek van Week 32
Bij twijfel altijd noord van Sien Volders is het tweede deel uit de serie Spoorslag.
Het grote succes van de serie wandelboekjes Terloops van uitgeverij Van Oorschot (aanrader!) inspireerde uitgeverij Ambo Anthos tot het uitbrengen van een reeks reisboekjes waarin bekende schrijvers verslag doen van een treinreis. Elk deeltje is een kort verhaal, uitgegeven in een handzaam formaat, handig mee te nemen en ideaal als je onderweg bent.
Het eerste deel uit de reeks, Zephyr, is van de hand van Auke Hulst. Dat betreft een memoir over een treinreis dwars door het Amerikaanse binnenland.
Dit tweede deel is geschreven door Sien Volders, een Belgische auteur die in 2021 voor haar roman Oogst was genomineerd voor de Libris literatuurprijs.
In dit 62 pagina’s tellende juweeltje van een verhaal volgt de lezer een man die buiten de werkelijkheid komt te staan. Hij stapt op een trein, de Far North Line, en vertrekt vanuit Londen naar Schotland. Hij hoort een klank die alleen hij kan horen en in zijn eigen werkelijkheid moet hij almaar noordelijker. Dwars door de ruige Schotse natuur tot aan het meest Noordelijke station van Schotland. En vanuit daar zelfs nog noordelijker naar de Orkney-eilanden.
Het is knap hoe het steeds desolatere landschap en de steeds grotere vervreemding en eenzaamheid van de man zijn beschreven. Het taalgebruik is beeldend en helder. Er zit een mooi ritme in het boek. Als lezer dein je mee met het stijgen en dalen van de trein en met de gedachtes van de man. ‘Het spoor jaagt vervaarlijk dicht langs de Dornoch Firth, het landschap verruwt en wordt wilder. Aan de overkant van de firth is tussen de bomen de ruïne van een kasteel te zien.’
Soms piept er een helder moment door de allesomvattende vervreemding als er een kort gesprek is met een medepassagier. Als een lamp die even aan en weer uit gaat.
In een poging om zijn ongrijpbare gedachtes vast te leggen en grip te blijven houden op de werkelijkheid (welke?) krabbelt de man zo nu en dan in een blocnote. ‘De borden tonen hem de dubbele benaming van de plekken, in het Engels en het Schots-Gaelisch. Hij leest er het doorschemeren van de waarheid in, de wetmatigheden waar hij niet bij kan. In een poging het ongrijpbare vast te leggen klauwt hij naar de blocnote die hij uit het hotel meenam en schrijft de dubbele namen op.’
Als lezer vraag je je af wat er gebeurt als de man niet noordelijker kan. Waar en hoe eindigt zijn reis? Eindigt die wel?
Lees het zelf en lees Bij twijfel altijd noord tussendoor, in de trein, op het strand, onderweg. En misschien verlang je dan, zoals ik, naar de andere delen uit de reeks. Noteer alvast: op 5 oktober verschijnen deel 3 en 4 in deze reeks, respectievelijk Paleis op wielen van Nelleke Noordervliet en Kindertrein uit Boedapest van Emy Koopman.
_____
Bij twijfel altijd noord is geschreven door Sien Volders
verschenen bij uitgeverij Ambo Anthos
Pim Clous is boekenadviseur bij IJburg Boeken, IJburglaan 561
