Boek van Week 3
Hoe ontwikkelt een 34-jarig personage zich tot een van enige moraal losgeslagen geheim agent? Wijlen John le Carré zou voor een toelichting zijn hand niet omdraaien, maar Rachel Kushner laat ons in het ongewisse. Zij maakt ons deelgenoot van een cynische wereld van sektarische klimaatactivisten, een goeroe die het geloof in de homo sapiens al jaren kwijt is, drop-outs en de tegenkrachten vanuit… ja, vanuit waar eigenlijk?
Kushner heeft een uitermate spannende roman geschreven die zich afspeelt in landelijk gebied van het departement Guyenne in het Zuid-Westen van Frankrijk. Daar heeft zich de eco-commune ‘de Moulinards’ gevestigd rondom leider Pascal Balmy. Een commune van geharde klimaatactivisten, anti-overheid, het vizier gericht op een leefbare wereld. De Franse overheid lukt het niet om in de regio een stuwmeer te ontwikkelen, een lang gekoesterde wens. Er is verzet vanuit de regio. De commune van Pascal Balmy speelt daarin de doorslaggevende rol, zo leert ons het verhaal, tot groot ongenoegen van de Franse overheid.
Wat doe je dan als overheid? Dan laat je iemand infiltreren in de groep die je wil vernietigen. Kushner laat in het midden welke overheid de opdracht geeft. De overheid is het abstracte begrip voor de macht en tegenkracht.
Sadie Smith verschijnt ten tonele, een gewetenloze Amerikaanse geheim agent. Zij verstaat haar vak, gaat volledig undercover, weet stappen te zetten die vertrouwen wekken, weeft een web van manipulaties, gedraagt zich uitdagend sexy als de situatie erom vraagt, beurt verstotenen op en weet ze voor haar karretje te spannen, ze verleidt, liegt en bedriegt. Met deze middelen werkt ze onverdroten voort aan de uitvoering van haar opdracht: zet de commune aan tot een opstand! Die vervolgens kan worden neergeslagen en de leden vervolgd. Een overzichtelijke taak.
Creation Lake is geen spionagethriller, hoewel de opbouw van het verhaal en de uitwerking van karakters alles van een spionagethriller in zich heeft. Het is een roman, maar wel een dubieuze roman. Donker, regenachtig, lekker. Het zoeken naar betrouwbare personages met het hart op de goede plaats? Dat wordt een lastige klus. Het verleiden tot kunst verheffen om macht en informatie te verkrijgen? Natuurlijk! Waarom zou je twijfelen aan je dubieuze opdracht? Inderdaad, waarom.
Dit is smullen voor literaire lezers die – op z’n tijd – openstaan voor een portie slechtheid zonder franje. ‘Kill Bill zoals John le Carré het zou schrijven: slim, grappig en verslavend,’ aldus The Guardian. Na het lezen van Creation Lake ben je een ervaring rijker.
De roman prijkte dit jaar op de shortlist van de Booker Prize. Dezelfde lijst waar ook Yael van der Wouden met “De bewaring / the Safekeep” prominent aanwezig was.
Rachel Kushner is Amerikaanse, woonachtig in Los Angeles. Gijs Wilbrink is groot fan van Kushner en heeft zich bij zijn debuutroman ‘De Beesten’ door haar werk laten inspireren.
_____
Creation Lake is geschreven door Rachel Kushner
Vertaald door Lidwien Biekmann
Verschenen bij uitgeverij Atlas Contact
Petra Hoogenboom is boekenadviseur bij IJburg Boeken, IJburglaan 561
