36 De Nederlandse schrijver Marieke Lucas Rijneveld is met de vertaling van debuutroman ‘De avond is ongemak’, ‘The Discomfort of Evening’, bekroond met de International Booker Prize. Dat is waarschijnlijk niemand binnen de literaire wereld ontgaan, omdat het de eerste roman van Nederlandse bodem is die deze pretentieuze prijs wint.
The Discomfort of Evening (Faber & Faber, 2020), de door Michele Hutchison in het Engels vertaalde debuutroman De avond is ongemak van Marieke Lucas Rijneveld, is bekroond met de International Booker Prize 2020.
Ondanks dat Rijneveld mogelijk niet alle aandacht meer nodig heeft, blijft het de boekenkeus van de week. En niemand die in deze regenachtige dagen dit boek aan zich voorbij moet laten gaan.
De debuutroman van Rijneveld speelt zich af op een Nederlandse zuivelboerderij. Een gereformeerd boerengezin wordt getroffen door de dood van Matthies, en groeit door het verlies van deze oudste zoon langzaam uit elkaar. Jas, de hoofdpersonage, rouwt om haar overleden broer. Ze voelt zich tijdens dit rouwproces volledig miskend en vervalt in enkele ondenkbare toevluchten die ik graag aan de lezer overlaat om te ontdekken.
De roman en het verhaal zijn snel verteld, maar daar is het Rijneveld ook niet om te doen. De kunst van het boek schuilt in het weerzinwekkende oog voor detail. Ze dwingt de lezer bij het lezen van haar roman om nooit van eraf te kijken, maar altijd van adembenemend dichtbij. Zo wordt uitvoerig beschreven hoe de kerstboom onmiddellijk dient afgetuigd te worden en het kerstdiner naar de buren gaat. Er mogen en zullen in dit boerengezin geen fijne momenten meer worden gedeeld. Over de dood wordt niet gesproken.
De roman van Rijneveld is prachtig beeldend, maar ook beklemmend. De onmacht van de ouders en de vreemde fantasieën van een 12-jarig meisje dat rouwt die in detail worden weergegeven is misschien niet voor eenieder weggelegd. Toch wil ik iedereen deze roman aanraden vanwege de enorme schrijfkracht en verbeelding die Rijneveld bezit. De onverbiddelijke Jan Wolkers, haar grootste voorbeeld, zou hoogstwaarschijnlijk trots zijn geweest op het resultaat.
_____
De avond is ongemak is geschreven door Marieke Lucas Rijneveld
Verschenen bij Atlas Contact
Robin Dirker is boekverkoper bij Boekhandel van Pampus, KNSM-laan 303
