17 Ik heb iets goed te maken met dit boek. Ik las eerder iets van Ann Patchett, dat vond ik toen heel goed. Ann Patchett heeft een boekwinkel. Die twee dingen zijn eigenlijk al genoeg reden om een nieuw boek van haar meteen in de armen te sluiten, maar daar was dan mijn vervelende vooringenomenheid: ik vond het omslag tuttig. Een schilderij van een meisje in een rode jas om het omslag en dan die titel: Het Hollandse Huis – dat kon alleen maar een historisch verhaal worden over een bijzonder huis in de zeventiende eeuw et cetera, et cetera. Ik liet het links liggen. Tot ik via een omweg weer op het boek stuitte. Ik las een bespreking en was meteen om. En nu heb ik het uit en begrijp ik weer eens niet hoe ik zo nuffig heb kunnen zijn en mijmer ik over alle boeken die ik om deze reden gemist heb: vooringenomenheid.
Goed, het boek. Het verhaal is redelijk eenvoudig: Danny en Maeve groeien op in het Hollandse Huis, dat hun vader, Cyril Conroy kocht om zijn vrouw te verrassen. Elna Conroy is er van meet af aan doodongelukkig en neemt de benen. Uiteindelijk hertrouwt de vader met de veel jongere Andrea, die – zo blijkt al snel – het alleen om het huis te doen is. Direct na het plotse overlijden van Cyril zet ze als een gemene stiefmoeder betaamt de twee kinderen het huis uit en zorgt ervoor dat ze geen cent te zien krijgen van het familiekapitaal. Danny, de jongste, mag wel aanspraak maken op een studiefonds. Maeve jut hem op de duurste en langste studie te kiezen (medicijnen, ook al wil Danny geen dag dokter worden), alleen om Andrea dwars te zitten. Uitstekende ingrediënten voor een bozig sprookje, prima.
Maar dan. Tijdens het lezen gebeurde er iets en ik ga proberen te omschrijven wat dat was. Terwijl ik las vergat ik dat ik een bóék aan het lezen was. Ik vergat dat er ergens iemand geweest was die achter een bureau had zitten tikken, die uit het raam had gestaard en had nagedacht over een nieuwe karaktereigenschap, een grappig detail of een onverwachte wending. Ik vergat totaal dat het allemaal verzonnen was, bedacht, uitgewerkt. Een paar keer had ik de neiging om te googelen, maar ik wist niet wat erger was: erachter komen dat het huis werkelijk bestaan heeft, of dat het allemaal maar verzonnen was. Het schilderij op het omslag speelt een bescheiden rol in het verhaal, maar ik wil niet weten of het werk ergens hangt, of misschien wel speciaal voor dit boek gemaakt.
Vaak lees ik ‘technisch’: ik zie de perspectiefwisselingen, waardeer de karakterontwikkeling, doorzie de inzet van een cliffhanger of flashback. Nu leverde ik me volledig uit aan het verhaal, niet aan de schríjver, maar aan de personages, aan Danny, de niet al te betrouwbare verteller (oké, toch een beetje technisch). Uren zat ik op de achterbank bij Maeve en Danny als ze weer eens voor het Hollandse Huis geparkeerd stonden en naar het huis van hun jeugd staarden, dagen maakte ik me zorgen om de gezondheid van Maeve, hoopte ik op een levensteken van Elna.
Patchett schrijft niet ‘filmisch’, eigenlijk geeft ze weinig details, ze heeft het eerder over de lichtval dan over de kleur van de vloerbedekking. Ze neemt de grote thema’s van het leven: liefde, vertrouwen en verlangen, maar benoemt ze nergens. Ik zou het boek nog een keer kunnen lezen om uit te pluizen wat er dan precies zo goed aan is en waarom dan, om te kijken of ik het wandtapijt van de muur kan krijgen en omdraaien om te zien welke draadjes er precies met elkaar verknoopt zitten, maar ik laat het rusten. Net als Maeve en Danny uiteindelijk moeten zien te berusten in hun verleden. De schrijver Patchett is de goede fee die je nooit te zien krijgt, maar waarvan je soms voelt dat die er is.
_____
Het Hollandse Huis is geschreven door Ann Patchett
vertaald door Hi-en Montijn
is verschenen bij uitgeverij De Bezige Bij
Edith Vroon is boekverkoper bij Linnaeus Boekhandel, Middenweg 29
Ik heb het gelezen, een geweldig boek!