De stad vergrijst. Wat betekent dat voor bewoners, voor de zorg en voor de woningen? In de Flevoflats werken Zorggroep Amsterdam Oost (ZGAO), Ymere en Civic samen aan de Lang Leven Thuisflats. Wat zijn dat? Liesbeth Bonis werkt bij de ZGAO, zij is projectleider van de Lang Leven Thuisbuurt in en rondom de Flevoflats.
Martien van Oorsouw
‘Als maatschappij zijn we natuurlijk bezig een antwoord te formuleren op de vergrijzing die er aan komt, zegt Liesbeth, ‘We werken hard aan het ontwikkelen van woon-zorgconcepten waardoor ouderen zo lang mogelijk in hun huis en buurt kunnen blijven wonen. Ook als de vraag naar zorg stijgt. Maar in Amsterdam is natuurlijk geen ruimte voor veel nieuwbouw. Daarom willen bewonersorganisaties, zorgorganisaties, woningbouwcorporaties, welzijnsorganisaties en gemeente werken aan het geschikt maken van bestaande flats en buurten in de meest vergrijsde buurten. Achterliggende gedachte is dat mensen opname in een verpleeghuis graag zo lang mogelijk willen uitstellen en de zorgkosten binnen de perken moeten blijven.’
‘Heel mooi is ook dat de zorg veel beter wordt en het werk leuker wordt als zorgmedewerkers vanuit één vast team in één flat of buurt aan de slag kunnen zijn.’Op negen plaatsen in Amsterdam zijn de verschillende partijen bezig de Lang Leven Thuisflats en -buurten vorm te geven. De eigenaar, meestal een woningcorporatie, een zorgpartij en een welzijnsorganisatie gaan een samenwerking aan. In Oost zijn er bijvoorbeeld al nu twee Lang Leven Thuisflats in ontwikkeling: Jeruzalem Staete en de Flevoflats.
We willen dat er een buurt ontstaat waar mensen de zorg en aandacht krijgen die ze nodig hebben. Ymere, Civic en ZGAO werken in de Flevoflats samen met de bewoners om ervoor te zorgen dat mensen zo lang mogelijk prettig thuis kunnen blijven wonen,’ zegt Liesbeth. ‘In een situatie die veilig en vertrouwd is, niet alleen in huis, maar ook in en rondom de flat.’
Liesbeth is zeer te spreken over de samenwerking. De samenwerkingsovereenkomst met Ymere is recent getekend, de overeenkomst met Civic is in de maak. ‘Alle drie de partijen zien de meerwaarde. Het is goed dat we de handen ineenslaan. In de toekomst willen we gaan samenwerken met scholen, supermarkten, bedrijven die iets toe kunnen voegen.’
Voor Amsterdam is dit een nieuw concept. De stadsdeelbestuurders zijn enthousiast. Liesbeth organiseert een werkbezoek naar een flat in Rotterdam, waar al langer zo gewerkt wordt.
Met Civic is al een aantal activiteiten gestart. ‘We zijn bezig een mooie gemeenschap te bouwen; er zijn veel ontmoetingsplekken, een bioscoopje, een atelier, de Kramatsalon en ons dagcentrum Kramat waar we twee keer per week een ontbijtje aanbieden. Na het opstaan hebben mensen die dat willen dan meteen een praatje. We willen er met elkaar aan werken dat de gemeenschap steviger wordt. Minder eenzaamheid, meer gezelligheid en beweging. Mooi is dat je dan uiteindelijk ook minder zorg nodig hebt.’
Voor de zorgverlening heeft ZGAO alles in huis. Als de behoefte aan zorg groter wordt, kunnen bewoners terecht bij het verpleegzorgthuis (VPT)-team. Er is ook een team dat ‘gewone’ thuiszorg levert. Bewoners kiezen hun eigen thuiszorgaanbieder, maar kunnen ook kiezen voor het VPT-team dat in het Flevohuis aanwezig is. ‘Ik zie nu elke dag vier of vijf auto’s van verschillende zorgorganisaties voor de deur staan, steeds voor een andere bewoner. Al die zorgmedewerkers hebben weer reistijd en daardoor minder tijd voor de zorg. Ook kennen ze elkaar niet waardoor er niet kan worden samengewerkt. Dat kan dan met veel meer liefde en aandacht gedaan worden door een vast team met bekende gezichten vanuit één organisatie. Het is fijn en veilig dat vertrouwde zorgmedewerkers vaak in de flat aanwezig zijn.’
Mensen die in aanmerking komen voor verpleegzorg kunnen voorrang krijgen bij Ymere voor een woning in de Flevoflats. Vierentwintig van de 258 woningen zijn gereserveerd voor ouderen die langdurig zorg en ondersteuning nodig hebben vanwege een chronische ziekte, beginnende dementie of een lichamelijke beperking. Met of zonder partner.
‘We zijn met de bewonerscommissie in gesprek. Sommige bewoners zijn bang dat het een verpleeghuis wordt. Die angst gaan we wegnemen, mensen zullen gaan ervaren wat de voordelen zijn van deze nieuwe werkwijze. Andere bewoners zijn juist weer heel blij met het initiatief. Het gaat om wederkerigheid zonder verplichting. Eigenlijk is het de ouderwetse burenhulp in een nieuw jasje.’
