Onlangs is het team van oost-online versterkt met Oscar Smit, dj, journalist én kerstmuziekspecialist. Zijn lange muziekloopbaan begon in een platenzaak. Door de punk was hij een paar jaar eerder al geïnteresseerd in muziek. Een wandeling over de muzikale weg van DJ Oscar.
Lewis Daniels
‘Muziek was vroeger overzichtelijk’, blikt Smit terug. ‘Je had een paar bands in elk genre. Die werden op de radio gedraaid, zag je bij Toppop en hun platen lagen in de etalages. Tegenwoordig valt niet bij te houden wat op een dag verschijnt. Dankzij internet kan iedereen zijn muziek presenteren aan de wereld. Tegelijkertijd is het daardoor veel moeilijker om van muziek te kunnen leven.’
Smit groeide op in Zandvoort en komt voor zijn studie sociale geografie naar Amsterdam. De eerste jaren reist hij heen en weer, later gaat hij in studentenhuis Uilenstede wonen. ‘Eigenlijk begon mijn interesse voor muziek daar al. De bandrecorder was toen heel populair, daar kon wel een paar uur muziek op. Ik maakte de banden voor feesten, vulde die vooral met reggae. Die zetten we dan op en dansen maar.’
‘Ik draai altijd platen die het dichtst bij mij in de buurt zijn.’
Begin jaren ’80 krijgt Oscar een bijbaan in het destijds in Amsterdam wereldberoemde platenpaleis Boudisque aan de Haringpakkerssteeg, een zijstraatje van de Nieuwendijk. Daar leert hij nog veel meer muziek kennen. ‘We mochten de platen thuis beluisteren. De muziek die ik goed vond, kocht ik voor de inkoopprijs. Muziek die ik eerst beter wilde leren kennen, zette ik op cassette. Ik maakte ook bandjes voor vrienden, verspreidde zo mijn muziekkennis. Ik was dj in de Mazzo, een discotheek, en schreef stukjes voor Vinyl, dat toen net begon en later een glossy platenblad werd.’ Vrienden en bekenden maakten ook cassettes voor Oscar. Ook hierdoor werd hij kerstmuziek specialist. ‘Ik kreeg bandjes met speciaal voor mij opgenomen kerstmuziek die ik als officiële cassettes uitbracht.’
Smit wordt eind jaren ’80 opgemerkt door Indisc, een kleine platenmaatschappij die onderdeel was van het veel grotere Arcade. ‘Als je in die tijd bij Boudisque werkte, genoot je in de muziekwereld enige bekendheid en zo kwamen ze op mij. Voorwaarde was wel dat ik minstens veertig uur per week voor ze werkte.’ Oscar zegt zijn baan bij Boudisque op en mist zo dat het bedrijf groot wordt door de housemuziek, dat toen enorm in opkomst was. Hij stopt met schrijven en platen draaien in de Mazzo en doet de pr voor Indisc. De weekeinden zijn vaak gevuld met optredens van muzikanten in bijvoorbeeld tv-programma’s. Later gaat hij aan het werk voor Rough Trade, een andere platenmaatschappij die onder andere muziek van The Smiths en Loaded van Primal Scream uitbracht. ‘Dat nummer is nog gecoverd door Jeroen van Inkel en Ben Liebrand. Hun versie heet Sympathy for the Devil. Het staat op de dubbel-cd 50 jaar Nederpop. Ik heb nog meegeholpen dat album samen te stellen.’
Oscar vertrekt van de platenmaatschappij naar de VPRO, waar hij is binnengehaald als archivaris. ‘Ik bracht alle popconcerten die de VPRO vanaf 1968 opnam in kaart, ook de festivals.’ Het resultaat is een uitgebreid overzicht met een schat aan informatie. Smit zet zijn archiveerwerk voort bij het Instituut voor Beeld en Geluid, de voormalige Fonotheek, en werkt daar samen met de platenmaatschappijen. ‘Alle platen van Nederlandse artiesten die uit de handel zijn genomen, konden op de website van Fonos.nl worden besteld. Deze albums werden op cd gebrand en zo aan de klant geleverd.’
De komst van de cd en vooral de cd-brander verandert alles in de muziekwereld. De verkoop stort in. Inmiddels is de cd verslagen door MP3-en streamdiensten als Spotify. De markt voor vinyl daarentegen is weer opgekomen. ‘De jeugd weet niet beter dan dat muziek altijd en overal is. Wij gingen naar de platenzaak, zij hebben het in hun telefoon staan. Gelukkig zijn er jongeren die de lp hebben ontdekt. Dat is nog steeds een prachtige geluiddrager met een mooi, eigen geluid.’
Kerstmuziek en lijsten hebben nog steeds een belangrijke plek in het muzikale leven van Oscar. ‘Sinds een jaar of twintig stel ik kerstmuzieklijsten samen. Er zijn heel veel genres kerstmuziek. Vroeger maakte ik voor 3voor12, de website van de VPRO, een online programma, en een kerstmuzieklijst. 22Tracks, een andere website, had altijd een overzicht met tweeëntwintig nieuwe titels, ik zorgde dan voor de kersteditie. Dit jaar heb ik ook een lijst voor oost-online gemaakt. Die is toegankelijker dan de lijst die ik jaarlijks voor OOR samenstel, daarop staat meer alternatieve muziek.’ Voorgaande jaren had Oscar ook een kerst-instore show in Concerto, een van de laatst overgebleven platenzaken in Amsterdam. Door de coronacrisis kan die dit jaar niet doorgaan.
Momenteel is Oscar online-dj en freelancer bij de muziekbladen OOR en Jazz Bulletin en heeft hij elke dinsdag een muziekprogramma op internet. Tot de coronacrisis draaide hij een of twee keer per maand ergens live. Afgelopen jaren schreef hij drie boeken over de geschiedenis van de punkmuziek in Paradiso. De vierde editie zou dit jaar in poppodium Paradiso worden gepresenteerd. Door de coronacrisis is dat uitgesteld.
In de aanloop naar kerst draait Oscar aanstaande donderdag om 15.00 live vanuit de (gesloten) zaak Black Gold. Dit zal gestreamd worden. Tweede kerstdag zendt NPO Radio 2 Soul & Jazz om 19.00 op internet de jaarlijkse twee uur met Oscar uit. Inmiddels ligt Smits huis al vol met kerstsingles die hem worden opgestuurd. Hoewel zijn lijsten voor OOR, Co live en oost-online al klaar zijn, weet hij nog niet wat hij zelf met kerst opzet. ‘Meestal pak ik een lp of cd die het dichtst bij mij op tafel ligt en daarna verzin ik ter plekke weer wat anders, zo doe ik het ook achter de draaitafels. Best kans dat het dit jaar Bing Crosby wordt, ik heb pas een lp van hem gekocht.’ Voor Oscar is zijn enorme muziekverzameling als een archief. Als ik iets nodig heb kan ik vrijwel altijd terecht bij mijn eigen platen.’
Check donderdag 24 december | De kerstmuzieklijst op oost-online | De kerstmuzieklijst van OOR
