Alweer het zevende interview in een serie over leesclubs in Amsterdam Oost. Deelnemers bevragen over wat hun motivatie is om lid te worden, wat het hen brengt, hoe ze boeken bespreken, of er een directe link is met hun persoonlijke leven, natuurlijk welke boeken ze met plezier met elkaar hebben verslonden en welke ze ook andere leesclubs zouden aanraden.
Lennie Haarsma | Foto Frank Schoevaart | Dwars
Dit keer schuif ik aan bij vier leden van deze leesclub in het huis van Ric van Wees, ook wel bekend als de lezende fietsenmaker van Oost. Ik praat met Trudy, Anna, Ric en Sietske, die nauwgezet in haar schriftje alles over de avonden bijhoudt. Ric stuurt mensen die een avond niet geweest zijn een kort verslagje van de avond.
De leesclub bestaat sinds september 2011 en is ontstaan op een avond die de Oba organiseerde voor leesclubs. De allereerste avond dat de leesclub bijeenkwam was ook in de Oba. Nu komt men eens per zes weken bij elkaar, afwisselend bij de leden thuis. Zij wonen op één lid na, allemaal in Oost. De leesclub bestaat uit zeven vrouwen en twee mannen en bijna iedereen is vanaf het begin betrokken. Een hechte club dus!
Waarom zijn jullie lid geworden van deze leesclub?
Sietske: ‘Door de leesclub word ik gemotiveerd om boeken te lezen, want anders kom ik daar niet aan toe.’ Anna: ‘Soms weet ik niet waarom ik een boek mooi of niet mooi vind en door het bespreken wordt dat duidelijker.’ Trudy: ‘Je doet kennis op en komt door de diversiteit van de gekozen boeken in andere werelden.’ Ric: ‘Ik wil vooral meer uit een boek halen en dat gebeurt door het met elkaar te bespreken.’
Wat lezen jullie?
‘We lezen oud en nieuw, buitenlandse literatuur en boeken geschreven door mannen en vrouwen. Vaak ook boeken met een geschiedenis-element erin. Een enkele keer hebben we een biografie gelezen: De Amerikaanse prinses van Annejet van der Zijl. Ook lazen we een boek van Arita Baaijens: Zoektocht naar het paradijs over Mongolië. Over het algemeen lezen we niet de net verschenen boeken.’
Hoe komt de keuze voor het te lezen boek tot stand en hoe bespreken jullie boeken?
‘Per seizoen – dat start in september- is er een team van drie personen die het programma voor het hele jaar vaststelt. Ieder mag boeken aandragen. Het team beslist op basis van discussie waarom een boek goed is om te bespreken en stelt dan de lijst samen. Voor iedere leesclub-avond meldt iemand zich aan als voorzitter, die tevens de avond leidt. Soms aan de hand van recensies, iets vertellend over de schrijver of door muziek uit het boek te laten horen. Vaste prik is de vraag: ‘Hoe heb je het boek gelezen?’ We gaan er dan nog niet over in discussie. Ook wordt de vraag gesteld hoe ieder het boek vond en waarom goed, slecht of matig. Zou je het een ander aanbevelen is ook zo’n vraag. Er is een veilige sfeer in de groep om je mening te geven en discussies kunnen persoonlijk worden en gaan over van alles, zelfs over geloven. Maar dan kan het wel hoog oplopen. Je kunt wel zeggen dat het gesprek op de avond veelal het boek overstijgt.’
Welke boeken zijn jullie bijgebleven?
Anna: ‘Voor mij is dat Zulajka opent haar ogen van Guzel Jachina. Dat gaat over het ruige bestaan in Siberië, hoe mensen daar kunnen bestaan en hoe Zulajka zich ontwikkelt. Ook De vlucht van Jesus Carrasco vond ik een topper.’ Ric: ‘Voor mij zijn het De wereld van gisteren: herinneringen van een Europeaan van Stefan Zweig over het ontstaan van het fascisme in Duitsland en Het grote zwijgen van Erik Menkveld, over de wereld van twee musici.’ Trudy: ‘Voor mij was het De keuze van Edith Eva Eger. Over hoe sterk je geest moet zijn om door te gaan en de kracht die de twee zussen uit elkaar halen. Lijkt daarin op de roman ’t Hooghe nest van Roxane van Iperen.’ Sietske: ‘Het negerboek van Lawrence Hill, één van de weinige boeken over de geschiedenis van de slavernij. Heel interessant en ik ben van plan dat boek nog een keer te gaan lezen.’
Kunnen jullie iets zeggen over mannen én vrouwen in de leesclub?
‘De sfeer is anders met mannen erbij, terwijl we geen verschil zien in de rol en de inbreng tussen mannen en vrouwen. We denken echt dat de dynamiek zonder mannen anders zou zijn.’
Hebben jullie tips voor andere leesclubs?
‘Stel niet te hoge eisen en laat het ontstaan. Lees een niet te dik of te moeilijk boek. Zo’n leesgroep moet groeien en daar is geduld voor nodig.’
Na zoveel enthousiasme van deze bruisende leesclub en hun liefde voor de literatuur rijd ik uren later zeer geïnspireerd naar huis.
Boeken uit het seizoen 2018- 2019
Drie sterke vrouwen – Marie Ndiaye
La Superba Ilja – Leonard Pfeijffer
De Sympathisant Viet – Thanh Nguyen
De bekeerlinge – Stefan Hertmans
Onder een hemel van sproeten – Alex Boogers
De vlucht – Jesus Carrasco
De vrouw met het rode haar – Orhan Pamuk
De keuze – Edith Eva Eger
Onder de paramariboom – Johan Fretz
Wolventotem – Jiang Rong
