Theo Verbey (1959-2019) componeerde hedendaagse klassieke muziek en woonde in de Watergraafsmeer. Hij was en is nog steeds redelijk bekend in het buitenland. Omdat zijn muziek niet vergeten mag worden, heeft zijn weduwe Eileen Stevens na zijn overlijden de Theo Verbey Foundation opgericht. Zijn muziek is bijvoorbeeld op Spotify te horen. Oost-online medewerker Oscar Smit had een prettig gesprek met zijn weduwe.
Oscar Smit
Wat voor een soort componist was Theo Verbey? ‘Hij voelde zich verbonden met muziek uit het verleden en van het heden. Hij zag zichzelf niet als een componist voor alleen maar de club van moderne muziekliefhebbers. Hij wilde dat zijn muziek werd gehoord door een algemeen publiek.’ In zijn muziek zat altijd wel iets van een melodie. Zijn methode van componeren was gebaseerd op mathematische verhoudingen. Hij maakte gebruik van zogenaamde fractals, figuren die opgebouwd zijn uit delen die even gelijkvormig zijn als het figuur zelf, bijvoorbeeld een broccoli of sneeuwvlok. Alle composities van Verbey zijn terug te vinden op de website van de stichting, met bij bijna ieder stuk een korte toelichting van de componist zelf.
Bijzonder was de opdracht die Verbey in 2007 kreeg. Muzikant Peppie Wiersma (tegenwoordig muziekgezelschap Ludwig) vroeg of Verbey ‘Les Noces’(1919) van de Russische componist Igor Stravinsky (1882-1971) wilde afmaken. De uitvoering hiervan voor pianola, was nooit voltooid. Verbey heeft de laatste twee delen, in de geest van Stravinsky, er bij geschreven. In 2009 werd ‘Les Noces’ op de binnenplaats van de Hermitage uitgevoerd tijdens de voorstelling ‘Svadebka’ (De dorpsbruiloft). Een paar maanden geleden kwam de versie van Verbey uit op cd, gespeeld door Ensemble Aedes & Les Siècles (op de cd Stravinsky: Les Noces/ Ravel: Boléro).
Een jaar na zijn overlijden richtte zijn Eileen Stevens de Theo Verbey Foundation op. Deze heeft als doel de muziek en manuscripten van Verbey te waarborgen. Waarbij men de ambitie heeft dat al zijn composities ooit een keer worden opgenomen en daardoor worden bewaard voor het nageslacht.
Op de website van de stichting kunnen muzikanten stukken uitzoeken die ze willen spelen, kan men zien wanneer welke stukken van Verbey zijn uitgevoerd en allerlei nieuwe ontwikkelingen rond zijn muziek’, aldus Eileen Stevens. ‘Opvallend is dat de website in het Engels gesteld is. ‘Verbey is enorm beluisterd in het buitenland, meer dan je zou verwachten voor een Nederlandse componist. Het is moeilijk te omschrijven, maar zijn klank is internationaal. Vroeger gaf hij gastcolleges in Engeland en zat hij in de jury van het Koningin Elisabeth Concours in Brussel.’
Leuk te vermelden is dat Theo, die eigenlijk Verbeij heette, zijn naam al vanaf zijn achtste als Verbey schreef, alsof hij zijn internationale carrière voelde aankomen.
Om zijn muziek hoorbaar te maken heeft de stichting afspraken met Etcetera Records. Dit Belgische label brengt de muziek digitaal uit. ‘Wij vinden geld via subsidies en fondsen om composities van Verbey op te laten nemen. Etcetera zorgt er dan voor dat ze op Spotify gezet worden.’ Een recente toevoeging op Spotify is La Malinconia I for pianosolo, een verstild en experimenteel pianostuk van 12 minuten. Heel bijzonder is de animatievideo voor het harpstuk ’La Malinconia II’ gemaakt door een neef van Theo, Martin Verbeij.
Theo Verbey werkte vooral thuis. Hier, in een van de rustigste straten van de Watergraafsmeer, was zijn werkkamer waar hij componeerde aan zijn piano. De kamer ziet er anno 2023 nog net zo uit als voor 2019, als een eerbetoon aan de bijzondere componist die hij was. Hij is begraven op De Nieuwe Ooster, waar zijn graf onderdeel is van het Stenen Archief en daarom staat er een bordje met toelichting naast.
Check Theo Verbey Foundation