Het 4 mei comité Oosterparkbuurt richt zich op het verbinden van het verleden en het heden van de Oosterparkbuurt. Heel lang was de Oosterparkbuurt een Joodse buurt, maar de sporen van dit verleden zijn bijna niet meer te zien.
Emmi Schumacher | Foto’s Caecilia van der Drift
In de aanloop naar 4 mei hangt het comité gedenkposters voor de ramen van huizen waar voor of tijdens de Duitse bezetting Joodse buurtbewoners woonden. Deze posters vertellen over deze mensen, hoe ze leefden en wat er tijdens de oorlog met hen is gebeurd.
In april en mei organiseert het comité, samen met een aantal enthousiaste gidsen, rondleidingen langs de posters. Tijdens deze rondleidingen wordt er dieper ingegaan op de verhalen en de geschiedenis van de buurt. Tot nu toe zijn er zo’n 80 verhalen verzameld, maar dat is pas het topje van de ijsberg: bijna 3000 mensen zijn tijdens de oorlog uit de Oosterparkbuurt weggehaald. Op 4 mei verzorgt het comité een herdenking op het Kastanjeplein, waar een paar van deze verhalen verteld worden. De herdenking blijft een vast element in de buurt en trekt elk jaar zo’n 500 bezoekers.
De gedenkposters, de rondleidingen en de herdenking zijn van bewoners, voor bewoners. We werken samen met scholen, de Hogeschool van Amsterdam, Joods-islamitisch initiatief Deel de Duif en met verschillende organisaties uit de buurt. We zijn er ons van bewust dat de herinnering aan en de nasleep van de Holocaust in Amsterdam veelzijdig en complex is. We zijn niet bang voor verschillende perspectieven en invalshoeken, en alle meningen en gevoelens die bij herdenken boven komen zijn welkom. Het gaat ons uiteindelijk om het mogelijk maken van verbinding, waarvan we hopen dat die de buurt weerbaarder maakt tegen polarisatie.
Dit project is verbonden aan het kunstproject Namen en Nummers, dat van 2012 tot 2021 elk jaar op het Kastanjeplein werd uitgevoerd. Het doel van dit project, opgezet door beeldend kunstenaar Ida van der Lee, was om elk van de 2800 uit de buurt weggevoerde mensen symbolisch thuis te brengen. Nadat dit doel was behaald is het project in de Oosterparkbuurt afgesloten en is Namen en Nummers een nationaal project geworden.