De afgelopen 150 jaar is de levensverwachting van de mens verdubbeld. De tentoonstelling Living Looonger in de Studio van Nemo belicht een aantal belangrijke vragen rondom ouder worden. Kunnen we door (toekomstige) ontwikkelingen in de wetenschap veroudering en misschien zelfs de dood een h alt toeroepen? Of moeten we juist onze sterfelijkheid omarmen door betekenis te geven aan ons leven in plaats van de dood alsmaar voor ons uit te schuiven? En wat kunnen we zelf doen om zo vitaal mogelijk en levenslustig oud te worden?

In Living Looonger kunnen bezoekers hun biologische leeftijd onderzoeken, hands-on ervaren welke lichaamsdelen vervangen kunnen worden, meedenken over de gevolgen voor onze maatschappij en stilstaan bij onze sterfelijkheid. In de tentoonstelling is ook werk te zien van onder meer Nina Farkache (Come a little bit closer), Alexia Audrain (The Hugging Chair), Kuang-Yi Ku (Tiger Penis Project) en de korte film Institute of Isolation van Lucy McRae.

Wat is oud?

Met haar 122 jaar werd de Franse Jeanne Calment officieel de oudste mens tot nu toe, maar wat de mens ervaart als oud ligt in het dierenrijk anders. Zo leeft de reuzenschildpad Jonathan die in 1832 uit zijn ei kroop nog steeds. Bovendien zijn er zelfs dieren die helemaal niet verouderen. En ook tussen mensen zijn er grote verschillen: de ene 90-jarige is de andere niet. Door extreme voorbeelden van veroudering te bestuderen, begrijpen we het verouderingsproces beter. In de tentoonstelling kunnen bezoekers luisteren naar persoonlijke verhalen van mensen die elk op een eigen manier omgaan met veroudering en zich laten inspireren door enkele anders-verouderende dieren.

Ouder worden

De gemiddelde leeftijd in Nederland is 81,6 jaar, wereldwijd is dat 72,8 jaar. Niet iedereen leeft dus even lang: de gemiddelde levensverwachting van mensen in lage-inkomenslanden ligt bijvoorbeeld lager dan die in hoge-inkomenslanden. Ook hóé je veroudert is niet voor iedereen hetzelfde. De een blijft vitaal tot op hoge leeftijd, terwijl de ander met chronische aandoeningen te kampen krijgt. Mensen hebben altijd tegen de dood gestreden. Living Looonger laat zien hoe dat de afgelopen 150 jaar is gedaan.

Jong blijven

Doodsoorzaken verschuiven – we worden steeds beter in het voorkomen, op tijd opsporen en genezen van ziektes. In de toekomst zullen we in plaats van ziektes genezen wellicht de ‘zieke’ delen van het lijf kunnen vervangen voor iets werkends, of zelfs de veroudering an sich bestrijden. Een gezonde leefstijl kan helpen om meerdere jaren aan je leven toe te voegen. Hoe ziet de toekomst van ouder worden eruit? Wordt 90 het nieuwe 60?

Samen leven

Een bevolking met steeds ouder wordende mensen heeft een grote impact op de maatschappij en hoe je je levensloop inricht, want als je ouder wordt, heb je meer ‘levenstijd’. Er zijn nu dubbel zoveel 65-plussers als in 1950. Bovendien is een steeds groter deel van die 65-plussers ouder dan 80 jaar. Dat betekent dat we als maatschappij anders moeten nadenken over bijvoorbeeld pensioenen, de inrichting van de zorg en de verdeling van woningen. Thema’s die nu al urgent zijn worden in de tentoonstelling bevraagd en ook aan de bezoekers wordt gevraagd hoe zij de toekomst voor zich zien.

Sterfelijk zijn

Dat de wereld op een dag zonder ons verder gaat, blijft vooralsnog een onveranderlijke waarheid. Maar zeker geen makkelijke waarheid. Kunnen we betekenis geven aan de loop van ons leven en uiteindelijk de dood accepteren als iets natuurlijks? En hoe wordt er op andere plekken op de wereld omgegaan met de dood? Te zien is ook de korte film ‘de werkelijkheid heeft mij niet nodig’ met interviews van spokenwoordkunstenaars Jörgen Gario, Sjaan Flikweert en Mirte Hartland.

De Studio van Nemo is de extra locatie voor volwassenen op het Marineterrein. Het is een proeftuin om te experimenteren met nieuwe programma- en interactievormen. Nemo wil een brede doelgroep volwassenen betrekken bij maatschappelijke uitdagingen gerelateerd aan wetenschap en technologie.

Living Looonger vanaf 19 januari in de Studio van Nemo op het Marineterrein.
Check nemosciencemuseum.nl/destudio