In Nederland zijn we gewend dat vogels broeden in de lente. Maar de Afrikaanse pinguïns in Artis trekken zich daar niks van aan. De bedreigde vogelsoort komt namelijk oorspronkelijk voor op het zuidelijk halfrond, waar het op dit moment lente is en daar is ook de biologische klok van de pinguïns die in Artis leven op afgesteld. Het broedseizoen is in volle gang en inmiddels zijn er al zes kuikens uit het ei gekropen.

Het leef- en broedgebied van de Afrikaanse pinguïn (Spheniscus demersus) wordt al decennia bedreigd en in het wild is de populatie de afgelopen eeuw afgenomen van meerdere miljoenen pinguïns naar hooguit 20.000 vogels. Door overbevissing is er te weinig voedsel en dreigt voor vele Afrikaanse pinguïns een hongersnood. Ook is hun leefgebied in de afgelopen jaren flink afgenomen door toedoen van de mens.

Pinguïn na dodo volgende loopvogel die uitsterft?

Zonder actie zal de Afrikaanse pinguïn vanaf 2035 niet meer in staat zijn een nieuwe, levensvatbare generatie voort te kunnen brengen in Zuid-Afrika. Voor de Afrikaanse pinguïn is de situatie momenteel het meest kritiek, maar ook de andere zeventien pinguïnsoorten dreigen voor het eind van de eeuw in het wild te verdwijnen. De pinguïn stevent af op eenzelfde lot als de dodo.

De pinguïncrèche

In Artis gaat het juist erg goed met de vogel die niet kan vliegen. Als coördinator van het Europese soortbehoudsprogramma wordt er in Artis gezorgd voor een genetisch gezonde en stijgende populatie van de Afrikaanse pinguïn in zo’n 70 Europese dierentuinen. In Artis zijn momenteel zes kuikens uit het ei gekropen. De eerste vier jongen zitten inmiddels in de zogeheten ‘pinguïncrèche’. Vanaf zes weken leren ze hier de verzorgers kennen, ruien ze naar hun waterdichte verenpak, krijgen ze een chip en vleugelband en wordt er verenonderzoek gedaan om te weten welk geslacht ze hebben.

Misschien de komende weken meer pinguïnkuikens…

Pinguïnkoppels zijn meestal hun hele leven trouw aan elkaar en net als bij veel andere vogelsoorten vind je bij pinguïns ook mannenkoppels en vrouwenkoppels. Op dit moment zijn er nog een aantal paren aan het broeden, dus misschien zullen er de komende weken nog meer pinguïnkuikens uit het ei kruipen in Amsterdam.

Artis werkt samen met SANCCOB die in het natuurlijke leefgebied van de Afrikaanse pinguïn actief is om de soort te beschermen en te behouden. Artis hielp mee het nieuwe zeevogelziekenhuis te financieren in 2017 en is daarnaast betrokken bij het reizende educatieprogramma Mobile Science Lab en het Chick Bolstering-project. Hierbij worden verzwakte en verlaten pinguïnkuikens in het SANCCOB-centrum opgevangen en verzorgd.

Afrikaanse pinquïnkoppel in Artis | Foto Ronald van Weeren