De kinderen rennen naar de bus die ze vandaag naar het Diemerbos brengt. Samen met de vrijwilligers van Stichting Natuurwijs gaan ze op avontuur. Het is onderdeel van ‘Mustapha’s vakantiekamp’ die de buurkinderen in de (zomer) vakantie dagjes uit bezorgt. Ook een bezoek aan de bioscoop en het Rijksmuseum staan die week op het programma. Deelname is gratis. Mustapha Eljarmouni begeleidt de laatste kinderen de bus in en zwaait hen uit.
‘Een wijk kan een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van een kind’, is de overtuiging van Mustapha Eljarmouni, oprichter van de Batjanzaal. Dagelijks biedt hij kinderen van Oost uiteenlopende creatieve en sociale activiteiten. Maar ook voor volwassenen is er bij de Batjanzaal van alles te doen.
‘Door de kinderen in contact te brengen met activiteiten waar ze normaal niet mee in aanraking komen, hoop ik hun interesse te prikkelen en kennis te verbreden’, vertelt Eljarmouni terwijl hij theewater opzet in het keukentje van de Batjanzaal. Een mooi aangeklede ruimte met rijen tafels, rode stoelen, een podium met theaterdoek en professionele toneelverlichting.
‘Bij ons kunnen ze nieuwe hobby’s en talenten ontwikkelen’
Eljarmouni plukt ondertussen wat verse munt uit de ruime tuin waar een serene rust heerst. In houten bakken staan de moestuinen van de kinderen. Hij laat trots de ontkiemende aardbeien, eetbare planten en de aardappeloogst zien. ‘De meeste kinderen uit de Indische buurt komen uit kwetsbare gezinnen’, vertelt hij verder. ‘Ze wonen met grote gezinnen in kleine woningen. Er is weinig geld voor activiteiten. Ze computeren veel en hangen op straat. Bij ons kunnen ze nieuwe hobby’s en talenten ontwikkelen. Zoals tuinieren, schaken, filmen, koken en knutselen. Daarnaast bieden we ook huiswerkbegeleiding.’
‘Ik wil geen veredelde oppas zijn’
‘We zijn het hele jaar open en iedereen is welkom’, vertelt Eljarmouni die met de Batjanzaal in 2019 de begane grond van deze voormalige basisschool in de Batjanstraat betrok. Het stadsdeel wilde een maatschappelijke bestemming voor dit gebouw. De bovenverdieping wordt bewoond door muzikanten. ‘Ik wil geen veredelde oppas zijn, maar de kinderen echt iets bijbrengen’, zei hij tegen het stadsdeel bij de start van de Batjanzaal. Hij werkt daarom veel samen met professionele instanties en professionals uit verschillende vakgebieden.
Het Eye Filmmuseum biedt de kinderen animatietekenen en filmen, ze krijgen knutselworkshops van kunstenaars en Stichting Natuurwijs brengt kinderen dichter bij de natuur. Door zijn bekendheid heeft Eljarmouni inmiddels een groot netwerk opgebouwd. In de toekomst hoopt hij meer mensen te verbinden aan de Batjanzaal. Maar dat hangt ook af van de financiële middelen. De Batjanzaal is grotendeels zelfvoorzienend en drijft op inmiddels ruim zestig vrijwilligers.
Ervaring met buurthuis Unicef in Noord-Marokko
Eljarmouni ervoer zelf hoe belangrijk een buurthuis kan zijn in het leven van een kind. In het dorpje in Noord-Marokko waar hij opgroeide was er niet veel te doen. Maar hij kwam graag in het buurthuis van Unicef waar hij onder andere schaak-en muziekles en huiswerkbegeleiding kreeg. ‘Bovendien kreeg ik warme melk, lekker brood met boter en kaas. Een luxe die ik thuis niet had.’ Hier ontwikkelde hij zijn liefde voor het schaken, wat aan de basis ligt van de Batjanzaal.
Schaakles met buurtkinderen thuis
Om zijn autistische zoon meer in contact te brengen met leeftijdgenootjes, gaf Eljarmouni hem en buurkinderen thuis schaakles. Deze groep groeide snel, de huiskamer werd te klein, vond zijn vrouw. Hij zette de schaaklessen voort op verschillende scholen in Oost en kreeg in 2008 van het stadsdeel een ruimte in buurthuis de Meevaart. Hij richtte in deze periode de Stichting Schaakschool op, die naast het schaken steeds meer activiteiten bood. Zijn zoon is inmiddels 23 jaar, het gaat er erg goed met hem en hij is trots op wat zijn vader heeft neergezet.
Nog steeds is schaken, met zo’n 54 kinderen per week, een belangrijk onderdeel van de Batjanzaal. ‘Schaken kan enorm bijdragen aan de ontwikkeling van een kind’, zegt Eljarmouni. ‘Je leert vooruit denken, omgaan met winst en verlies, het vergroot je zelfvertrouwen en het helpt om op een veilige manier in contact te komen met leeftijdgenoten. Veel kinderen die in hun schulp zaten toen ze hier kwamen, zie ik opbloeien.’
‘Hier doen we altijd leuke dingen’
Een van de kinderen is Meryem (10 jaar), zij komt vijf dagen per week bij de Batjanzaal. ‘Ik vind schaken heel leuk en ik word er ook steeds beter in.’ Maar eigenlijk vindt ze alles leuk aan de Batjanzaal. ‘Thuis heb ik niet zoveel te doen, dan ga ik vaak op de computer en verveel ik me. Hier doen we altijd leuke dingen en het is altijd gezellig met alle kinderen’, vertelt ze. ‘Naast schaken heeft ze ook een enorm talent voor knutselen’, vult Eljarmouni aan. Hij laat trots foto’s zien van haar kunstwerken.
Ontmoeten van verschillende culturen
Eljarmouni benadrukt dat de Batjanzaal een plek is voor iedereen. Want naast de activiteiten draait het om verbinding en het ontmoeten van verschillende culturen. Zowel voor kinderen als volwassenen. Naast het buurtrestaurant worden er voor volwassenen film-en filosofieavonden georganiseerd. Tijdens filmavonden eten buurtbewoners gezamenlijk en voeren na afloop van de (culturele) film verdiepende gesprekken over de film. Er komt steeds meer een gemêleerd publiek. Eljarmouni: ‘We organiseerden vorig jaar tijdens Ramadan ‘islamitische filosofie avonden’. Er waren toen meer niet-islamitische buurbewoners aanwezig.’ Dat verraste Eljarmouni positief. Hij hoopt deze ontwikkeling door te zetten.
Aan het eind van de middag kleurt de discoverlichting de Batjanzaal rood en paars. De ouders druppelen binnen terwijl de kinderen luid met elkaar praten en lachen. De muziek schalt uit de boxen, de beamer vertoont de bijbehorende clip met danspasjes die door sommige kinderen intensief wordt geïmiteerd. Eljarmouni zet nog wat bakjes met vers fruit neer. ‘Daar doe je het voor, die blije gezichten.’ Hij kijkt tevreden rond en spreekt zijn wens uit dat deze kinderen in de toekomst hun eigen Batjanzaal oprichten, voor de volgende generatie.
