Rencontres Internationales Berlin/Paris is momenteel in Amsterdam. Dit festivalachtig evenement op het snijvlak van film en hedendaagse kunst is te zien in Loods 6 aan de KNSM-laan. Het evenement vindt jaarlijks plaats in Parijs en Berlijn. Er is eigentijdse en eerder gemaakte grensverleggende audiovisuele kunst, film en media te zien. Een wereld van lichtkunst, performances en screenings gaat voor je open.
Anne-Mariken Raukema
Dit jaar maakt ook Amsterdam kennis met Rencontres Internationales Paris/Berlin, een tentoonstelling dat de raakvlakken en ontmoetingen (‘rencontres’) tussen hedendaagse kunst en film onderzoekt. Het openingsweekend van 13 tot 15 december trok volgens Emile Weisz, de projectcoördinator van Loods 6, veel bezoekers. De curatoren van Rencontres Internationales Paris/Berlin zijn de Fransen Nathalie Hénon en Jean-François Rettig.
Vier werken
Het eerste werk is een video-installatie, waar op twee enorme schermen die naar elkaar lijken gekeerd van de Brit Louis Braddock Clarke. Het is speciaal voor deze gelegenheid gemaakt en is getiteld Under Boom. Hij neemt je mee in de krochten van de wereld onder ons. De beelden gaan vergezeld van geluiden zoals seismische kanonnen en afkalvende ijskappen, wat een vervreemdend effect heeft.
De volgende ruimte is afgeschermd met dik transparant plastic, zodat ze alleen via de toegangsdeuren aan de zijkant deze betreden kunt. De Hongaar Zalán Szakács maakte vier horizontaal hangende rijen ledlampen die de geurloze rook die in de ruimte wordt verspreid, verlicht. Het effect van dit werk – Topia – is dat van steeds veranderende transparante gordijnen. Als er mensen door de ruimte lopen, heeft dat ook gevolgen voor hoe deze te zien zijn.
In de grote achterzaal nemen twee werken de ruimte in. Op de vloer zijn steeds bewegende beelden te zien, een video-installatie van de Deen Theis Wendt, getiteld Invisible Presence. Alsof je onder grote bomen loopt, het gebladerte biedt veel schaduw. Je kunt er lang naar kijken, het verveelt niet.
Gordon Matta-Clark
Van het werk van de Amerikaan Gordon Matta-Clark (1943-1978), vond ik het indrukwekkendst. Hij staat in een traditie van de Fluxus-beweging, waar happenings in de openbare ruimte belangrijker werden gevonden dan statische kunst in de toonaangevende musea. Hij gebruikte bestaande gebouwen als sculpturaal medium en trok zich niets aan van enige autoriteit, die vaak niet op de hoogte waren van zijn plannen met de – vaak historische – panden. Nadat zijn tweelingbroer Batan in 1976 zelfmoord pleegde door uit het raam van Gordons atelier te springen, vertrok Gorden Matta-Clark van New York naar Europa. In een Parijse galerie maakte hij het werk Descending steps for Batan. Hij groef een diep gat in de vloer en gedurende de tentoonstelling (vier weken) groef hij steeds verder aan zijn onderaardse gang. Het resultaat was een twaalf meter diep monument voor zijn overleden broer.
Een jaar later nodigde Flor Bex, directeur van het Internationaal Cultureel Centrum (ICC) de kunstenaar uit om een pand aan de Ernest Van Dijckkaai in de Antwerpse Schelde, vlakbij het Gravensteen, te bewerken. Matta-Clark zaagde en sneed geometrische motieven (cirkels en maansikkels) uit de vloeren en plafonds. Hij vormde het gebouw zo om tot een soort kijkdoos. Het pand werd, ter ere van de vierhonderdste verjaardag van de Antwerpse schilder Peter Paul Rubens Office Baroque gedoopt. De registratie hiervan, een bijna drie kwartier durende video, is zowel op groot scherm als even verderop op tv-formaat met koptelefoons te zien. De moeite van het kijken meer dan waard.
Rencontres Internationales Paris/Berlin in Loods 6, KNSM-laan 143. Te zien tot en met zondag 5 januari 2025, geopend donderdag tot en met zondag van 12.00 tot 18.00 uur.
www.art-action.org