Het 4 mei herdenkingsproject Namen en Nummers verruilt vanwege de corona, het Kastanjeplein voor de huiskamer én voor het quarantaine eiland Pampus. Acht jaar lang hielpen honderden Amsterdammers mee aan het Stratenmonument. Dit jaar is de voltooiing, dan zijn álle 2.800 joodse slachtoffers herdacht met een naambordje en daarmee symbolisch terug naar huis gebracht.
Het voltooide Stratenmonument met de 2.800 naambordjes die tussen 2012 en 2020 zijn gemaakt, wordt dit jaar uitgelegd zonder publiek op het eiland Pampus. Vanwege de corona-crisis kan het niet op het Kastanjeplein. Job Cohen, voorzitter van het Amsterdams 4 en 5 mei Comité en oud burgemeester van Amsterdam, komt naar het eiland voor de laatste rituele handeling. In het verleden was dit eiland in het Markermeer nabij Muiden onder andere een quarantaine eiland.
Paul: ‘Het maakproces van het bordje heeft diepe sporen nagelaten … zo veel liefde kwam er boven en tegelijk verdriet dat wij dat nu pas geven en niet toen zij het nodig hadden.’
Door de coronacrisis zijn de laatste tweehonderd naambordjes thuis gemaakt. Het buurtteam begeleidde de tweehonderd deelnemers stapsgewijs richting een thuisritueel. Deelnemers zochten op joodsmonument.nl informatie over het slachtoffer en maakten een naambordje. Dat het intens is beleefd blijkt uit de verslagen. Er zijn liefdevolle en zorgvuldige naambordjes gemaakt.
Ad: ‘Ik ken Isaäc Beugeltas niet, maar zijn naam is mij inmiddels vertrouwd geworden.’
De afgelopen zeven jaren doorliepen vele Amsterdammers op 4 mei het ritueel op het Kastanjeplein. Elke deelnemer maakte één naambordje voor één slachtoffer. Door deze in de grote plattegrond van de buurt te leggen, brachten ze de slachtoffers symbolisch terug naar huis. Na acht jaar is het klaar en is pijnlijk zichtbaar hoe groot het sociale gat is dat toen geslagen werd.
Henny: ‘Vandaag heb ik haar naam geschreven in goudkleurige letters, als teken van waardigheid. Ook heb ik een klein ornament nagetekend, wat te zien is aan de bovenrand van het huis waar ze woonde.’
Namen en Nummers is een kunstproject van Ida van der Lee. Zij ontwerpt rituelen. Om wat er niet mag zijn, wat taboe is, of pijnlijk, lichter te maken. Zo begeleidt ze mensen bij het herdenken, verwerken of vieren van emotionele gebeurtenissen en processen.
